چکیده کارنامه چهل ساله مدیریت منابع آب خراسان شمالی
پیش از انقلاب اسلامی هیچ طرحی برای مدیریت منابع آب در شمال خراسان اجرا نشده بود. متن زیر، مروری است بر چکیده مهمترین فعالیتها و دستاوردهای مدیریت منابع آب استان پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی.
طرح های اجرا شده قبل از تشکیل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی
به گزارش مدیریت روابط عمومی شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی، پیش از انقلاب اسلامی هیچ طرحی برای مدیریت منابع آب در شمال خراسان اجرا نشده بود. پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تا قبل از زمان تشکیل این شرکت، پنج سد با مجموع توان تنظیم ۱۲۵ میلیون متر مکعب در سال و بخشی از شبکه‌های آبیاری پایاب این سدها و همچنین چند طرح کوتاه مدت تامین آب شرب و بهداشت برای شهرهای بجنورد، شیروان، اسفراین و جاجرم و گرمه و آشخانه اجرا شد.
اداره کل آب خراسان شمالی در شهریور ماه ۱۳۸۳ تشکیل و در بهمن ماه ۱۳۸۴ به شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی تبدیل شد .
مهمترین طرحها و پروژه‌های اجرا و بهره‌برداری شده پس از تشکیل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی
- ۲۱هزار و ۷۲۰هکتار شبکه آبیاری زمین‌های پایاب سدهای در دست بهره برداری.
- ۴طرح بزرگ بلندمدت آبرسانی به شهرهای بجنورد، شیروان، اسفراین و گرمه و جاجرم از سدهای شیرین‌دره، شیروان و اسفراین (شامل۱۴۸ کیلومتر خط انتقال،۳ تصفیه خانه بزرگ با ظرفیت تصفیه ۱۹۷۶ لیتر آب در ثانیه، ۴ایستگاه پمپاژبا ۳۲ دستگاه پمپ مکش، ۱۲ مخزن با مجموع ظرفیت حدود ۷۵۰۰۰ مترمکعب و ۳ حلقه چاه با دبی ۸۰ لیتر در ثانیه)
- طرح میان‌مدت آبرسانی به بجنورد از منابع زیرزمینی و ساخت مخزن ۱۰ هزار متر مکعبی
- ساخت۳ سد (گلول، غلامان، قزلداش)
- ساخت ۱۷ بند انحرافی و کانال انتقال آب، آبگیر زیر سطحی بند انحرافی و تغذیه مصنوعی (دهانه اجاق و سست اسفراین، ینگه قلعه شیروان، آرمود آقاچی فاروج ، قتلیش و قره‌خانبندی در بجنورد، آغمزار و اینچه سفلی و کیکانلو در مانه و سملقان و کانال انتقال آب شیرآباد و پیر شهید ، امانلی،راستقان و آبگیر زیر سطحی چهاربید و سرانی، هنامه شیروان،چهارچوبه)
- اجرای طرح آبرسانی به نیروگاه گازی شیروان
- اجرای طرح آبرسانی به شهرک صنعتی اسفراین
- نشان‌گذاری مرز آبی ایران و ترکمنستان و بازگشایی و لایروبی بستر اولیه رودخانه سومبار برابر پروتکل ۱۳۳۶ ایران و شوروی و بازگرداندن رودخانه به آن
- اجرای طرح ملی فرهنگ‌سازی دانش‌آموزی "داناب" با پوشش بیش از ۸۱ هزار دانش‌آموز مقطع راهنمایی ودوره اول متوسطه استان در سال های ۱۳۹۴و۱۳۹۰
- ساخت و بازسازی ۱۵ ایستگاه آب سنجی وتجهیز سه ایستگاه آب و هواشناسی به دستگاههای ثابت
- به‌هنگام سازی اطلس حوزه آبریز رودخانه اترک
- انجام مطالعات ساخت ۱۱سد و شبکه آبیاری و زمین های پایاب آنها
- تعیین حریم و بستر ۱۴۵۳ کیلومتر از رودخانه‌های استان
- ساماندهی بیش از ۹۶ کیلومتر از رودخانه‌های داخلی و مرزی
- بازگشایی ۷۸ کیلومتر از رودخانه‌های داخلی و مرزی
- شناسایی بیش از ۳۴۰۰ حلقه چاه غیرمجاز آب و انسداد بیش از ۱۵۰۰ حلقه
- مطالعات ژئوفیزیک دشت شوقان وحفاری چاههای اکتشافی و پیزومترو (۱۰۹۰ متر) در سطح استان و آزمایش پمپاژ
- صدور ۳۰۷۹ مجوز و پروانه بهره برداری از منابع آب زیر زمینی از ابتدای تشکیل شرکت برای مصارف شرب ، کشاورزی و صنعت استان
- تجهیز تمام چاههای کشاورزی برقی استان به شمارشگرهای هوشمند آب و برق به تعداد ۱۲۲۹حلقه
- ایجاد ۶ شرکت تعاونی آب زیرزمینی در دشت شیروان
- ایجاد ۲۱ شرکت تعاونی آب سطحی در استان
- احداث ۶کانال انحراف سیلاب (مسیلهای ملکش، مهنان ، فیروزه، حمزانلو بازخانه و کلاته یاور)
- شناسایی ۹ واحدصنعتی و ۳۰۰ منبع آلاینده منابع آب استان
- شناسایی بیش از چهار هزار موتور تلمبه غیر مجاز در استان و جمع آوری ۳۳۱ دستگاه موتور تلمبه از سطح رودخانه های استان
- مطالعه طرح‌های آبرسانی به شهرهای آشخانه ، فاروج و راز
- مطالعه طرح تغذیه مصنوعی تنگه گزی در جاجرم
- مطالعه دو بند انحرافی و کانال انتقال آب (اینچه علیا و حصار گرمخان)
طرحها و پروژه‌های در دست مطالعه و اجرا:
- ساخت و عملیات تکمیلی۶ سدبزرگ( سد قزلداش، سد غلامان، سد گلمندره، سد بش قارداش و علاج بخشی سدبیدواز اسفراین و اجرای آبگیر شناور موقت سد شیرین دره)
- باقیمانده ساماندهی رودخانه مرزی سومبار(بطول ۱۰ کیلومتر)
- ترمیم بند انحرافی کیکانلو؛ عملیات تکمیلی بند لاستیکی ، کانال انتقال آب کوشکی ترکمن، عملیات تکمیلی ایستگاه پمپاژ کلاته کاریز
- احداث ایستگاه پمپاژ و تکمیل بخشی از خط انتقال آب شهرک صنعتی اسفراین
- تکمیل مطالعات ۲سد و شبکه آبیاری و زهکشی آن(سد دربند و سد قردانلو)
- مطالعات مدل کیفی مخزن سد گلمندره و دربند
- مطالعات شکست سدگلمندره ، بش قارداش، قردانلو، دربند و گراتی به منظور تهیه تهیه طرح اقدام اضطرای
- مطالعات تامین و انتقال آب شرب و صنعت شهرهای شیروان و فاروج از منابع آب آبرفتی و سازندی حدفاصل روستای سرانی تا سد گلول
- مطالعات۴بندانحرافی وتغذیه مصنوعی( هنامه شیروان، بند تغذیه ای در محدوده روستای کلاته ولی باغان شیروان، بند ذخیره‌ای تغذیه ای رویین، بند انحرافی و کانال انتقال آب اراضی محدوده روستاهای دشتک و اینچه و ...)
- مطالعات مرحله اول و دوم تامین آب اراضی حاشیه رودخانه سومبار
- مطالعات بهره برداری بهینه از منابع ب آب آب حوضه میانی شبکه آبیاری سد چندیر
- مطالعات میکروژئودزی سد های سومبار و چندیر
- مطالعات اندازه گیری کمی آبهای سطحی و زیر سطحی محدوده آبریز سد سومبار
منابع آب استان
میانگین بارندگی سالانه در استان خراسان شمالی ۲۳۰ میلی متر و حجم منابع آب تجدید پذیر حدود یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب است. از این مقدار حدود ۸۷۰ میلیون متر مکعب آبهای سطحی استان را تشکیل می‌دهد و حدود ۵۳۰ میلیون متر مکعب آبخوانهای زیرزمینی را تغذیه می کند.
نمودار عملکرد اعتبارات هزینه شده (به میلیارد ریال)
برای باز شدن نمودار، روی تصویر کلیک کنید
اعتبارات سال ۱۳۹۷ مربوط به ۹ ماه فروردین تا پایان آذرماه است.
لینک اصل خبر در سایت شركت آب منطقه‌ای خراسان شمالی
نظرات