هدایت آلاینده ها به تالابهای بین المللی گلستان
تالابهای آلاگل، آلماگل، آجی گل و گمیشان از مجموعه تالابهای بین المللی در دشت ترکمن صحرا و در نزدیک مرز ایران و ترکمنستان هستند که با کمبود منابع آبی مواجه شده و در معرض خشکی قرار دارند.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir)به نقل از مهر، تالابها از مناطق مهم دیدنی استان است که سالانه طبیعت گردان و گردشگران زیادی را به خود جذب می کنند و کمبود منابع آبی مهمترین مشکل تالابهای گلستان است.
تالابها صندوق جواهرات سیستم اکوسیستم و منابع طبیعی ارزشمندی هستند که برغم زییایی فراوان در گلستان با مشکلات عدیده ای مواجه هستند.
کاربریهای غیرمجاز حاشیه تالابها، آزمندی و کوته نگری آدمیان باعث تخریب و نابودی این گنجینه های طبیعی حیات شده است.
علاوه بر این حفر کانال در اطراف تالاب، احداث سد در زمینهای فرادست تالاب، شکار بی رویه و صید ماهیان کمیاب، احداث جاده و استخرهای پرروش میگو از جمله عوامل تخریب کننده تالاب است.
تاکنون ۸۵ گونه پرنده شامل ۱۹ گونه بومی و ۶۶ گونه مهاجر در تالابهای منطقه شناسایی شدند که از میان پرندگان مهاجر، ۱۴ گونه بومی و بقیه گونه زمستان گذر هستند.
همچنین از ۱۴ گونه ماهی های شناسایی شده در تالابهای گلستان، هفت گونه غیربومی است که برخی از آنها با هدف آبزی پرروی توسط شیلات به تالابهای استان رهاسازی شد و برخی بطور ناخواسته همراه با گونه های پرورشی به این تالابها راه یافته اند و پرورش گونه های غیربومی در تالاب موجب برهم زدن زنجیره غذایی و برهم زدن سیستم شکننده تالابهای استان شده است.
تالابهای بین المللی آلاگل، آجی گل و آلما گل از جمله تالابهای استان گلستان بوده که به اعتقاد کارشناسان با خطر خشکسالی و تخریب روبرو هستند.
معاون طبیعی محیط زیست گلستان در این زمینه گفت: گلستان دارای چهار تالاب بین المللی آلما گل، آجی گل، آلاگل و گمیشان است که مهمترین مشکل این تالابها کمبود منابع آبی است.
محسن جعفرزاده در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: تالابها با توجه به خشکسالی های اخیر و وضعیت بارندگی در استان، خشکسالی های اخیر در وضعیت نامناسبی قرار دارند.
وی با بیان اینکه این تالاب ها به عنوان بستر و اکوسیستم حیاتی برای حیات وحش استان محسوب می شود، افزود: این تالابها در حوزه ای قرار دارند که سدهایی در بالادست آن قرار دارد و مصارف صنعتی، کشاورزی و پرورش ماهی این منطقه از این سدها است.
تالابها نیازمند منابع آبی جدید
جعفر زاده اظهار داشت: باید بتوان منابع آبی جدیدی برای این تالاب ها تعریف کرد تا تالابها بتوانند از ذخیره آبی مناسب برخوردار شوند و پرندگان مهاجر در این مناطق زاد آوری و دوره مهاجرت خوبی را سپری کنند.
وی با اشاره به کاربری های غیر مجاز که در اطراف تالاب ها تعریف شده است، بیان کرد: این کاربری های غیرمجاز منابع آلاینده را به طرف این تالاب ها سرازیر کرده است.
معاون طبیعی محیط زیست گلستان گفت: این عوامل موجب شده محل زندگی و زیستگا ه های پرندگان و جوندگان تالابها تخریب شود و گونه های در معرض خطر چون پلیکان پا خاکستری،عقاب دریایی دم سفید دچار خطر بیشتر قرار گیرند.
جعفری نژاد اظهار داشت: تالاب ها به عنوان منطقه حفاظت شده یا پناهگاه حیات وحش به سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شده اند تا بتوان مجوزهای لازم را در سطح ملی برای تحت مدیریت بودن این مناطق اخذ کنند.
استان گلستان با توجه به موقعیت قرار گیری اش در کشور، وضعیت توپوگرافی و اقلیم متفاوت از جنس دریا، کوه، صخره و جنگل تنوع جانوری خوبی را در خود جای داده است.
خشکسالی و بحث مدیریت منابع آبی، تالابهای استان را با مشکل مواجه کرده اند و اکنون پرندگان به تنها تالابی می روند، تالاب گمیشان است.
این تالاب نیز با بحث پسروی آب دریا مواجه است و پرندگان نیز جای کمی برای گذران دارند و اگر پرنده ها در منابع آبی استان پراکنده شوند، بهتر می توان حفاظت کرد.
همچنین با توجه به بحث خشکسالی و محدودیت مهاجرت پرندگان به تالابهای استان، پیگیری ممنوعیت شکار پرندگان در این تالابها ضروری است.
به تاکید کارشناسان، تالابهای استان در حال خشک شدن هستند و سال گذشته با توجه به تلاشهای صورت گرفته سه تالاب بین المللی آلاگل، آلماگل و آجی گل استان احیا شدند.
بر اساس آمار، هر سال حدود ۳۰۰ هزار پرنده به گلستان می‌آیند و شش ماه سرد سال را در تالابهای استان سپری می‌کنند و مرغابی، غاز، قو، پلیکان، باکلان، پرستوی دریایی، سلیم، کاکایی، چنگر، اگرت، خوتکا، گیلان شاه و تلیله از مهمترین پرندگان مهاجر به استان گلستان است.
برخی از این پرندگان مانند پلیکان، فلامینگو و قو جزو گونه‌های حمایت شده و برخی نیز مانند پلیکان پا خاکستری و عقاب دریایی دم سفید از جمله گونه‌های در خطر انقراض به شمار می‌روند و ترانه خوانی بسیاری از پرندگان دیگر در تالابهای گلستان به گوش نمی رسد.
نظرات