مدیریت سیلاب یک فرآیند بین بخشی است/ مدل مدیریت منابع آب معرف سطح توسعه یافتگی دولت هاست

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون)، "رضا اردکانیان" وزیر نیرو در یک پیام ویدئویی که در مراسم اختتامیه "سیلاب ۹۸-۹۷: اگر تکرار شود!" برای حاضران در این مراسم پخش شد، اظهار داشت: آب یک عرصه بین بخشی است، یعنی وقتی دولت‌ها می‌خواهند به مدیریت آب بپردازند بخش‌های مختلف نیز درگیر این موضوع می شوند.

وی با بیان اینکه مدیریت آب از جنبه های مختلف فنی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و مهمتر از همه فرهنگی و تاریخی برخوردار است، افزود: مدلی که دولت‌ها برای مدیریت منابع آب انتخاب می‌کنند، معرف سطح توسعه یافتگی آنهاست، یعنی اگر جایی چه در اقلیم خشک چه در اقلیم تر آب فقط یک عرصه بخشی تلقی شود، به این معناست که هرچند آن کشور به لحاظ ساخت و ساز و سازه ای هم توسعه یافته باشد، ولی به لحاظ مدیریتی و نرم‌افزاری هنوز در حال توسعه است.

اردکانیان ادامه داد: نگرش ما می بایست به سمت یک مدیریت میان بخش باشد و این به معنای ادغام وزارتخانه ها و ایجاد یک غول برای مدیریت آب نیست، بلکه ما باید ساز و کارهایی داشته باشیم تا بین بخشی عمل کنند.

وزیر نیرو گفت: گاهی ممکن است مسایلی در زمینه آب پیش بیاید که حتی افرادی که با این عرصه هم آشنا نیستند عملاً متوجه می شوند آب یک مسئله بخشی نیست؛ یکی از این عرصه‌ها سیلاب است.

وی اضافه کرد: وقتی سیل رخ داد همه متوجه می شویم که هیچ دستگاهی به تنهایی نمی تواند آن را مدیریت کند و همه باید با هم کار کنند. با هم کار کردن با موضوع امداد متفاوت است و به این معناست که برنامه ریزی به گونه ای باشد که نقش و سهم همه دستگاه‌ها دیده شود.

اردکانیان با اشاره به اینکه سیل ۹۸-۹۷ درس‌های زیادی برای ما داشت، گفت: ما دو سال حدی را تجربه کردیم، یک سال بسیار "خشک" که جزو خشکترین سال‌ها در ۵۰ سال اخیر و بلافاصله یک سال بسیار "تر" که جزو تر ترین سال‌ها در پنج دهه اخیر محسوب می‌شود.

وزیر نیرو افزود: تجربه دو سال متوالی بسیار خشک و بسیار تر، تجربه ارزشمندی است و من قبل از هر چیز می‌خواهم به همه همکارانم در سراسر کشور بابت کار ارزشمندی که در این زمینه انجام دادند تبریک بگویم. این کار اگر چه بی‌نقص هم نبود، اما در نوع خود بی نظیر است و عملکرد شاخص این تلاش و فعالیت در استان خوزستان و در سازمان آب و برق خوزستان رخ داد. جزو افتخارات من این است که در این دوره مسئولیت داشتم و با این همکاران از نزدیک کار کردم و کار بسیار بزرگی صورت گرفت.

وی اظهار کرد: وسیع‌ترین سیلاب را در پنجم فروردین داشتیم و من به عنوان وزیر نیرو، ششم فروردین ماه درخواست کتبی خدمت رئیس جمهور فرستادم و از ایشان تقاضا کردم که هیئت ویژه‌ای را در بالاترین سطح علمی و اساتید دانشگاه ها مسئول رسیدگی و پیگیری امر سیلاب کند، چرا که از همان زمان اعتقاد داشتم این سیل به‌رغم همه خسارات، درس‌های بسیار خوبی برای ما خواهد داشت؛ چون بیش از گذشته و بیش از آنچه در کتاب‌ها خوانده‌ایم به ما یاد می‌دهد که مدیریت سیلاب یک فرآیند بین بخشی است.

وزیر نیرو با بیان اینکه معمولا در مواجهه با سیلاب، خسارات و دل نگرانی های ناشی از آن به ذهن متبادر می شود، افزود: در ۱۳ فروردین امسال وقتی توفیق داشتیم به همراه گروه دیگری از مسئولان اجرایی، نظامی و انتظامی کشور که درگیر موضوع مدیریت سیلاب بودند به ویژه در بخش امداد و نجات، خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم و گزارشی خدمت ایشان تقدیم شد، نقطه نظرات و توصیه هایشان را دریافت کردیم.

وی ادامه داد: ایشان از جمله بر این مسئله تاکید داشتند که ما باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی و عمل کنیم که سیل فقط برای ما منفعت باشد و می بایست به سمت کاهش و به صفر رساندن خسارات برویم.

اردکانیان با تاکید بر اینکه این حرف بسیار درست و دارای مبنای علمی قوی است، تصریح کرد: امروزه در دنیا موضوع تغییر اقلیم از حالت یک نظریه صرف خارج شده و علائم و شواهد جدی بر آن وجود دارد و یکی از اشکال بروز این تغییر اقلیم، وارد شدن در نوعی رادیکالیسم آب و هوایی است، به این معنا که ما بیشتر شرایط حدی یعنی سال یا سال‌های خشک و تر خواهیم داشت.

وی خاطر نشان کرد: می‌بایست آمادگی این را داشته باشیم که به تعبیری جیره مدت‌دار بارش‌های سالیانه را یکباره تحویل بگیریم، یعنی باید مخازن کافی در کشور ساخته باشیم و طراحی اولیه سدها را با اولویت کنترل سیلاب انجام دهیم، البته اهداف دیگر از جمله تامین آب شرب، تامین برق و تامین آب کشاورزی و غیره را هم تامین کند.

وزیر نیرو افزود: با اتفاقی که امسال رخ داد توانستیم حدود ۵ میلیارد مترمکعب آب شیرین بیشتر را در مخازن نگهداری کنیم. اگر می‌خواستیم این مقدار آب شیرین را برای مصارف هم وطنان عزیزمان تامین کنیم، یا باید در سال‌های خشک سراغ منابع زیرزمینی می‌رفتیم که می دانیم وضعیت بسیار نامطلوبی دارند، یا می بایست سراغ دریا و شیرین کردن آب آن می رفتیم.

اردکانیان وی با اشاره به اینکه در تابستان امسال بزرگترین رکورد تولید برق و صادرات انرژی را داشتیم، ادامه داد: بخش عمده‌ای از آن ناشی از منابع آبی بود که در مخازن سدهای چند منظوره جمع شده بود.

وی تاکید کرد: در مجموع، اتفاقی که رخ داد در کنار مدیریت مطلوب مخازن، که اگر دانش فنی و تجربه و البته ریسک پذیری و مدیریت مجموعه دست اندرکار در سازمان آب و برق خوزستان، در هیئت مسئول در استان زیر نظر استاندار به عنوان نماینده عالی دولت، و مجموعه وزارت نیرو وجود نداشت، خدای ناکرده اتفاقات بدی رخ می‌داد و خسارات ما بسیار بسیار وسیع تر می شد.

وزیر نیرو با بیان اینکه خوشبختانه امسال شهرهای زیادی را نسبت به سال گذشته از تنش آبی دور دیدیم و سدهای تامین کننده آب شرب ما توانستند جوابگوی نیاز شهروندان باشند، اظهار امیدواری کرد، با همایشی که برای استفاده از درس آموخته‌های سیلاب ۹۸-۹۷ با همکاری دانشگاه شهید چمران و سازمان آب و برق خوزستان و حضور اساتیدی از نقاط مختلف کشور و خارج از کشور درحال برگزاری است، شرایط مهیاتری در برخورد با سیلاب های محتمل آتی فراهم شود.