محیط زیست بین‌الملل در سالی که گذشت
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، برنامه محیط زیست ملل متحد با رونمایی از ششمین گزارش چشم‌انداز جهانی محیط زیست (GEO-۶) در مارس ۲۰۱۹ که در آن به وضعیت محیط زیست جهانی در حوزه‌های آب، خاک، هوا، تغییر اقلیم، سرزمین و اقیانوس‌ها پرداخته است، بر ارتباط بی‌شرط محیط زیست سالم و سلامت بشر تاکید کرده و خواستار توجه و اقدام سریع دولت‌ها و ملت ها شد.
بر اساس مصوبات چهارمین مجمع محیط زیست ملل متحد و نظر به انتشار گزارش وضعیت محیط زیست ملل متحد (GEO-۶) و ارتباط سلامت و بقای بشر با سلامت محیط زیست، از سوی سازمان ملل متحد، دهه آینده میلادی (۲۰۳۰-۲۰۲۰) «دهه احیای زیست‌بوم‌ها» معرفی شد و بررسی نوآوری‌ها، خلاقیت و ایده‌های جسورانه برای مقابله با چالش‌های محیط زیستی را در دستورکار قرار داد.
در حوزه تغییر اقلیم، اعتصابات مدارس و جوانان و تشکیل کمپین‌های مدنی با هدف «اقدام فوری برای مقابله با تغییرات اقلیم» در سطح گسترده‌ای در جهان و با حمایت سازمان ملل سازمان‌دهی شد و مهم‌ترین رویداد فراگیر محیط زیستی در جهان قلمداد شد.
البته در چارچوب اقدامات بین‌الدولی و بین‌المللی، اجلاس اخیر تغییر اقلیم (COP۲۵) به میزبانی اسپانیا برای رسیدن به اجماع بین دولت‌های توسعه یافته و درحال توسعه برای اقدام فوری به نقطه روشنی منتج نشد.
همچنین در سال گذشته میلادی، از جانب IPBES (پلتفرم بین‌الدولی علم و سیاست در حوزه تنوع زیستی و اکوسیستم) امکان محتمل روی دادن «ششمین انقراض بزرگ جهان» در سال‌های آتی و اقدامات ناکافی بشر برای جلوگیری یا مقابله با آن و IPCC (پانل بین دولتی در مورد تغییر آب و هوا) مبنی بر اقدامات مخرب بشر و آسیب جدی به محیط زیست زمین و اقیانوس، دو گزارش منتشر شده که نتایج آن حیرت‌آور و نگران‌کننده بوده است.
انتخاب خانم اینگر اندرسن به عنوان مدیر اجرایی برنامه محیط زیست ملل متحد با سابقه فعالیت‌های محیط زیستی گسترده در عرصه بین‌الملل، در سال گذشته نقطه عطفی در تغییر چشم‌انداز محیط زیست میان سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران شد.
دولت چین به منظور رعایت اصول تمدن اکولوژیکی و بهره‌برداری پایدار از منابع و محیط زیست ذیل اهداف اقتصادی برنامه کمربند-راه از ائتلاف بین‌المللی توسعه سبز کمربند-راه رونمایی کرد که به دنبال عضویت رسمی ایران در ابتکار کمربند- راه، سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان نماینده رسمی ایران به این ائتلاف پیوست.
دهمین گزارش شکاف انتشار گازهای گلخانه ای توسط برنامه محیط زیست ملل متحد منتشر شد. این گزارش شامل ارزیابی آخرین مطالعات علمی در حوزه انتشار گازهای گلخانه‌ای در زمان مورد مطالعه، پیش‌بینی انتشار در آینده و مقایسه آنها با سطح مجاز انتشار طی اهداف موافقتنامه پاریس است و به ارایه اطلاعات در مورد تفاوت «جایی که هستیم» و «جایی که باید باشیم» می‌پردازد.
اهم یافته‌های گزارش ۲۰۱۹ بر این قرار است که علیرغم هشدارهای علمی و تعهدات سیاسی ارایه شده، همچنان انتشار گازهای گلخانه‌ای در حال افزایش است. اعضای G۲۰ که انتشار %۷۸ گازهای گلخانه‌ای را به خود اختصاص می دهند، اما تحقق تعهدات آنها تا سال ۲۰۳۰ در هاله‌ای از ابهام است و تا حدودی امکان‌ناپذیر می کند.
اگرچه بر تعداد کشورهایی که از اهداف بلندمدت خود در به صفر رسانیدن انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۵۰ سخن گفته‌اند در حال افزوده شدن است اما تعداد محدودی از آنها استراتژی‌های بلندمدت خود را ارایه کرده‌اند. شکاف انتشار بسیار زیاد است و در راستای اهداف ۲۰۳۰ نیست.
در نهایت در سالی که گذشت، چنین برآورد شد که جمعیت زمین رو به افزایش است و امکان رشد آن تا حدود نه میلیارد نفر تا سال ۲۰۳۰، حدود ۱۰ میلیارد نفر تا سال ۲۰۵۰ و بیش از ۱۱ میلیارد نفر تا سال ۲۱۰۰ میلادی تخمین زده شده است و با توجه به شرایط اقلیمی و گرم شدن کره زمین، اتلاف منابع طبیعی و تحت استرس بودن اکوسیستم‌ها، سلامت و زندگی بشر در خطر است.
اما جای امید است با اعمال سیاست‌های درست در حوزه‌های غذا (جلوگیری از اتلاف غذا در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه با اعمال سیاست‌های درست)، انرژی (به صفر رسانیدن انتشار گازهای گلخانه‌ای و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر) و زباله‌ها (چرخش از رویکرد "برداشت از منابع، تولید محصول و ایجاد ضایعات" به رویکرد "اقتصاد گردشی") امید برای رفع مشکلات و زندگی سعادتمند بشر فراهم شود.
نظرات