شماره جدید نودنامه جامعه متخصصین مراقبت پرواز
واقعه ای که در روز چهارشنبه ی هفته ی گذشته (مصادف با روز عید سعید فطر) در فرودگاه بین المللی مهرآباد رخ نداد و به خواست خدا و با هوشیاری و دقت کنترلر برج از وقوع سانحه ای دیگر در صنعت هواپیمایی پیش گیری شد، یکی از چندین موردی است که هر روز و هر شب در واحدهای عملیاتی کنترل ترافیک هوایی به وقوع می پیوندد و هیچ کدام در رسانه ها مطرح نمی شود.
روز چهارشنبه پرواز مسیر یاسوج-تهران قبل از آنکه با چرخ بسته به زمین برخورد کند! کنترلر برج متوجه باز نبودن چرخ های هواپیما می شود و به خلبان هشدار می دهد. خلبان هم که تا آن لحظه از این موضوع اطلاع نداشته است، بلافاصله و با عجله هواپیما را از چند متری سطح زمین به سمت بالا هدایت می کند. کنترلر برج در مدت زمانی بسیار کوتاه با دیگر واحدهای مراقبت پرواز هماهنگ می کند و هواپیمای مذکور را برای اوج گیری راهنمایی می کند تا به هواپیماهای اطراف فرودگاه برخورد نکند. خوشبختانه به دلیل هوشیاری کنترلر و هماهنگی های سریعی که بین برج و تقرب فرودگاه بین المللی مهرآباد صورت می گیرد، هواپیما پس از اوج گیری مجدد و باز کردن چرخ ها، به سلامت به زمین می نشیند و مسافران آن از خطری حتمی نجات پیدا می کنند.
حال اگر چنین موردی توسط کنترلر برج به هر دلیلی دیده نمی شد، چه اتفاقی رخ می داد؟
چگونه می توان میزان خسارات جانی و مالی وارد بر کشور و همچنین مضرات روانی-اجتماعی ناشی از سانحه ی هوایی را که بر مردم وارد می شود، محاسبه کرد؟
فارغ از اینکه پیش گیری از وقوع سانحه در صنعت هواپیمایی در چه بخش هایی وظیفه ی کنترلرهای ترافیک هوایی است و در چه بخش هایی ناشی از قبول مسئولیت بیشتر و فداکاری آن ها، توجه به این نکته ضروری است که آیا در هر یک از این دو حالت (انجام وظیفه یا فداکاری و خطر پذیری) شرایط لازم برای انجام چنین امر مهمی فراهم است یا خیر؟
آیا کنترلر ترافیک هوایی از همه ی ملزومات استاندارد جهانی به منظور ارایه ی سرویس استاندارد به پروازها برخوردار است؟ آیا کنترلر در فضایی آرام و به دور از آشفتگی های ذهنی به سر می برد تا بتواند آنگونه که از او انتظار می رود، هم به اجرای وظایف قانونیش بپردازد و هم فراتر از مباحث قانونی، همیشه بتواند یار و یاور پروازها باشد؟ آیا هیچ تناسبی بین حقوق مادی و معنوی کنترلرها با مسئولیت های خطیری که قانون از آنان می خواهد، وجود دارد؟ آیا وضعیت معیشتی-رفاهی کنترلر به اندازه ی حداقل هایی هست که سازمان های جهانی آن را برای تأمین ایمنی پروازها، ضروری می دانند؟
متأسفانه پاسخ همه ی پرسش های بالا ‹نه› است. نه ای که اگر از بررسی تاریخی آن بگذریم، هم اکنون ریشه در بی تفاوتی هایی دارد که گریبان گیر برخی مسئولان شده است. بی تفاوتی هایی که بخش بزرگی از آن ها ناشی از نگاه غیر علمی و غیر تخصصی به مسائل است. چرا که اگر غیر از این بود، در عصری که همه ی دنیا بر ویژه بودن، پُر مسئولیت بودن، سخت و استرس زا بودن و خاص بودن حرفه ی کنترل ترافیک هوایی اذعان می کنند، کنترلرهای ایران زمین مجبور نبودند شب و روز تلاش کنند تا به دیگران ثابت کنند که شغلشان سخت است! کنترلرهای ترافیک هوایی مجبور نبودند برای تأمین معیشت خویش، به دنبال شغل دوم باشند. کنترلرهای ترافیک هوایی مجبور نبودند ...
برای هر یک از این موارد، مستندات بسیاری وجود دارد که اگر روزی نیاز باشد، به جای خود عرضه خواهد شد. آن سانحه ی رخ نداده و پیامدهای آن را در نظر بگیرید، با توجه به موارد فوق آنچه می ماند و مانع رفع مشکلات شده است دو عامل بیشتر نیست؛ عواملی که باعث شده کنترلر ترافیک هوایی با این همه مسئولیت و اهمیتی که در شغلش است، باز هم درد نان داشته باشد و دغدغه ی اجاره خانه و با همه ی این مشکلات، تلاش کند برای اثباتِ سخت بودن شغلش! یکی از آن دو عامل داشتن دانش تخصصی است، که یا شخص تصمیم گیر خود از آن بهره مند است و یا از مشاور و متخصصی می پرسد و رفع کمبود می کند و دیگری روحیه ی بی عدالتی است که رفع آن نیازمند داشتن وجدانی خدا ترس است، البته آن هم به مقدار لازم! ...
نظرات