نگاهی به پارک‌های موضوعی در جهان

• چهارشنبه 17 اردیبهشت 1399
• 0 نظر

نگاهی به پارک‌های موضوعی در جهان

شهریار تبریز / مهراب محرابی‌نیا: شهرهای قرون وسطی، شهرک سینمایی، رانندگی واقعی با خودروهای آخرین مدل و گران‌قیمت، کار در معدن و راندن ماشین‌های سنگین، تجربه زندگی در جنگل یا حتی تجربه فضایی متروک و مخوف برای کشف ناشناخته‌ها، موضوعاتی است که می‌تواند نه تنها کودکان بلکه کودک درون هر بزرگ سالی را جذب کند. طراحی پارک‌های موضوعی مانند پارک سیاوش و رستم، آرش کمانگیر، کلاه قرمزی، شهر موش‌ها و امثال آن که برگرفته از ادبیات، تاریخ، فرهنگ و هنر بومی ایرانی است می‌تواند فضای مفرح وشادی را برای مردم شهر و گردشگران فراهم آورد تا علاوه بر تفریح، به آموزش مفاهیم، جذب درآمد و برندسازی شهری نیز بپردازد.

وقتی سخن از پارک به میان می آید ذهن اکثر مردم به مکانهایی با درخت و چمن یا آب نما و آلاچیق هایی معطوف می شود در حالیکه در اکثر مواقع این پارکها کارایی لازم برای سپری کردن اوقات فراغت و تفریح را ندارند. پارک‌های موضوعی به نوعی پاسخی به کنجکاوی‌های همیشه کودکان برای تجربه‌ دنیای جدید است. شهرهای قرون وسطی، شهرک سینمایی، رانندگی واقعی با خودروهای آخرین مدل و گران‌قیمت، کار در معدن و راندن ماشین‌های سنگین، تجربه زندگی در جنگل یا حتی تجربه فضایی متروک و مخوف برای کشف ناشناخته‌ها، موضوعاتی است که می‌تواند نه تنها کودکان بلکه کودک درون هر بزرگ سالی را جذب کند

از اینرو، امروزه طراحان پارکها و فضای سبز ذهن خود را معطوف به اتخاذ راهکارهایی برای افزایش جاذبه و استفاده ازپارکها به عنوان ابزار آموزشی برای شهروندان و بازدید کنندگان کرده اند.طراحی چنین پارکهایی نیازمند بهره گیری از روشهایی جهت درک مفاهیم لحاظ شده در طراحی این نوع پارکها توسط مردم عادی است چراکه در غیر اینصورت هزینه های بسیار هنگفت و انرژی زیادی هدر می روند بدون اینکه قادر باشند مفاهیم مورد نظر طراحان را به مخاطب انتقال دهند.

پارکهای موضوعی یا همان تم پارکها به مجموعه های بزرگ و به نوعی شهربازیهایی اطلاق می شوند که براساس یک موضوع خاص یا چند داستان و یا حتی فیلم برای علاقه مندان به آن بنا می شوند. پارکهایی که خیال سینمایی را به واقیعیت فیزیکی ملموس تبدیل می کنند.

وجود پارکهای موضوعی در هر کشور به فاکتورهای زیادی ازقبیل سیستم حمل و نقل، جاذبه های طبیعی، میزان اهمیت گردشگری آن کشور بستگی دارد. تم پارکها در کنار تاثیر گذاری در آموزش و پر کردن اوقات فراغت منطقه، تاثیرات اقتصادی هم در بردارند.

تم پارکها در مقایسه با پارکهای تفریحی تفاوتهایی دارند بطوریکه تم پارکها دارای محوطه سازی، سازه ها و معماری خیالبافانه، نماسازی است که بر مبنای  یک یا چند داستان، شخصیت یک رمان معروف، افسانه ای مشخص و شخصیتهای کارتونی، معرفی آثار هنری، آداب و رسوم بومی یک شهر یا کشور و یا حتی یک موضوع علمی یا مذهبی طراحی شده اند. برای مثال، دیزنی‌لند (Disneyland)  که در آناهیم کلیفرنیا واقع شده است، بر مبنای گنجانیدن چند تم‌ پارک در یک فضا و بر اساس محصولات کمپانی دیزنی بنا شده است. تم‌ پارک سرزمین فردا (Tomorrow land) در دیزنی‌لند بر مبنای کهکشان و آینده ساخته شده است، سرزمین ماجراجویی (Adventure land) دیزنی لند بر اساس جنگل‌های دور دست آفریقا و آسیا و آمریکای جنوبی خلق شده است. استودیو یونیورسال (Universal Studio) در فلوریدا یک پارک بزرگ هری پاتر در قلبش دارد. مثال بارز و ملموس‌تر، سرزمین جادوگری هری پاتر است که بر مبنای مجموعه کتاب ها و فیلم های هری پاتر خلق شده است. به نظر می رسد تنها عاملی که بتوان از آن به عنوان وجه تمایز دیزنی لند، استودیو یونیورسال و دیگر پارکهای موضوعی  با سایر شهر بازی ها یاد کرد به معماری آنها خلاصه می شود.

پارکهای موضوعی این امکان را به بازدیدکنندگان خود می دهند که به زمان و مکانهای موازی بروند و اجازه قدم زدن در دنیاهای آشنا ولی دور داشته باشند و برای چند ساعت هم که شده از واقعیت فاصله بگیرند. برای محقق ساختن این آرزو، تمامی این پارکها با تنظیمات خاصی ساخته شده اند که معماری نقش کلیدی را در آن ایفا می کند. طراحان این شهر بازی ها با استفاده از ترکیبی از فرم معمارانه، مواد و جزئیات صحنه را برای یک قصه آماده می کنند. قصه ای که شهر بازی آماده تعریف کردن آن برای شماست. معماری، داستان را حتی پیش از آن که از در شهر بازی وارد شوید، به شما لو می دهد.

معروف‌ترین پارک‌های موضوعی دنیا

دیزنی لند / آمریکا

پارک تفریحی دیزنی‌لند Disneyland Park یک پارک موضوعی است که در آناهایم (Anaheim) ، کالیفرنیا واقع شده‌است . این پارک در سال 1955 میلادی شروع بکار کرده است. مالک و گرداننده این پارک شرکت والت دیزنی می باشد. بدون شک پارک زیبا و کارتونی دیزنی لند یکی از شادترین و جذاب ترین جاها برای بسیاری از مردم به شمار می رود. دیزنی ‏لند که تقریبا نیم قرن است پابرجاست تا به امروز برای بسیاری از کودکان و حتی بزرگسالان خاطره ساز بوده است.

برای شناختن شخصیت‌ هایی مثل میکی ماوس (Mickey Mouse) یا شیرشاه (The Lion King) حتما نباید یک کودک پنج ساله باشید. این روزها، وقتی پروفایل افراد بزرگسال را در شبکه های اجتماعی نگاهی می اندازیم عکس های از حضور آنهادر پارکهای موضوعی بالاخص دیزنی لند دیده می شود. پس مهم نیست چند ساله باشید، مهم این است که کودک درونتان زنده باشد.

طراحان این پار ک موضوعی دیزنی لند  این پارک را پارک را با الهام از شخصیت‌های کارتونی محبوب خود شکل دادند. در این پارک بازیگرانی واقعی نقش شخصیت‌های کارتونی را از جمله سفید برفی، آلیس در سرزمین عجایب، سیندرلا، دیو و دلبر، زیبای خفته و ... برعهده دارند. تولد اولین دیزنی‌لند در سال ۱۹۵۵ در کالیفرنیا، صنعت پارک‌های موضوعی را برای همیشه متحول کرد. این پارک تاکنون بیش از515 میلیون بازدیدکننده از سرتاسر جهان داشته است.

اولین پارکی که که خارج از ایالات متحده بنا شده است دیزنی لند توکیواست. این پارک تفریحی در سال ۱۹۸۳ میلادی در ژاپن گشایش یافت.

پارک دیگرلند Diggerland ، انگلیس

شاید تصور اینکه کودکی بتواند ﻫﺪاﻳﺖ ﻳ‍ک ﻣﺎﺷﻴﻦ ۴۰ تنی ﮔﻮدﺑﺮداری را در دﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪدور از تصور باشد ولی این کار در پارک بولدوزرها انجام می شود بچه‌ها در این پارک به ‌طور کامل تحت‌نظر هستند تا خطری آنان را تهدید نکند، در عین حال به همه بچه‌ها آزادی عمل داده می‌شود تا کار در یک محیط صنعتی و معدنی را با چاشنی تفریح و بازی تجربه کنند. از این پارک به‌ عنوان فضایی برای بازی و مکانی برای معرفی محصولات و ماشین آلات استفاده می‌شود.

پارک موضوعی دنیای وارنر بروس (Warner Bros. World)

این پارک بزرگترین پارک موضوعی داخل سالن دنیا در پایتخت کشور امارات است. در این پارک علاوه بر شخصیت هایی همچون سوپرمن، بتمن، اسپایدرمن و زن شگفت انگیز، شخصیت های کارتونی مشهوری همچون تام و جری، Scooby-Doo و مرد عصر حجری هم حضور پر رنگی دارند. این پارک از شش بخش بزرگ  DC’s Metropolis، Gotham City، Cartoon Junction، Bedrock، Dynamite Gulch و Warner Bros. Plaza تشکیل شده است.

دنیای برادران وارنر ابوظبی با وسعتی بیشتر از ۱۵ هکتار، موفق شد که این عنوان را از دارنده‌ی قبلی آن،"دنیای ماجراجویی IMG» در دبی (IMG Worlds of Adventure) که تنها حدود ۱۴ هکتار است، برباید.

در اینجا برای اولین بار در دنیا تمامی شخصیت های محبوب جهانی دور هم و زیر یک سقف جمع شده اند تا تجربیاتی فریبنده را برای بازدیدکننندگان فراهم کنند. محیط فوق العاده و مدرن، سواری های هیجان انگیز و منحصر به فرد و شخصیت های سینمایی و کارتونی محبوب باعث ایجاد یک تجربه به یاد ماندنی و خاطراتی خوش برای تمامی بازدیدکنندگان می شوند.

پارک موضوعی  Walt Disney World Resort

ایالت فلوریدا پارکهای موضوعی زیادی در سطح جهانی دارد که نمی توان گفت که کدام یکی بر دیگری ارجحیت دارد. پارک موضوعی والت دیزنی ورلد اورلاندو دومین پارکی بود که والت دیزنی آن را ساخته است.  افراد بزرگسال در این پارک می توانند از خدمات سرگرم کننده و آرام بخشی مانند اسپا به خود اختصاص دهند ، در حالی که کودکان مشغول تفریح با شخصیت ‌های دیزنی بی شماری هستند که در این مجموعه گنجانده شدند. نکته متمایز کننده این مجموعه وجود شش پارک موضوعی مختلف داخل آن است. سرسره­‌های تفریحی‌اش و تالاب تایفون (Typhoon Lagoon) از محبوبترین جاهای دیدنی به شمار می آیند. جالب است بدانید که این مجموعه دارای بیش از سی هتل و اقامت­گاه، دو پارک آبی و یک کمپ است.

دیزنی لند پاریس، فرانسه (Disneyland Paris, France)

دیزنی لند پاریس دومین پارک موضوعی جهان در اروپا است که بعد از پارک موضوعی در ژاپن بیشترین بازدید کننده از بین شعبه های دیزنی لند خارج از آمریکا را دارد. بعضی از قسمتهای این پارک در شهر مارن لا والی( (Marne-la-Vallée، 30 کیلومتری شرق پاریس واقع شده است. این مجموعه عظیم شامل دو شهربازی و دهکده های کوچک و بزرگ کارتون ها و فیلم های مختلف دیزنی، یک فروشگاه، منطقه سرگرمی و اغذیه فروشی ها و هفت هتل دیزنی و البته هتل های مشهور دیگر به سبک تمام قاره ها ساخته شده است. دیزنی لند فرانسه در سال1992 شروع بکار کرده است و با بیش از ۱۵.۵ میلیون بازدید کننده در سال، از موزه لوور و برج ایفل نیز محبوب تر می باشد.

این پارک موضوعی ازدو قسمت دیزنی لند و والت دیزنی استودیوپارک ساخته شده است در قسمت استودیودی دیزنی فیلمهای انیمیشن با استانداردهای کمپانی دیزنی تولید میشود و در قسمت دیزنی لند، دنیای بازی بچه ها، مجموعهای از فعالیتهای مختلف، بازی، سرگرمی، فروشگاههای متعدد برای فروش اجناس با مارک و اشکال شخصیتهای دیزنی وجود دارد. بازیها همه بر گرفته از فضاهای خیالی و کارتونی هستند که به شدت کودک را تحت تاثیر خود قرار می دهند.

پارک موضوعی تیوولی دانمارک (Tivoli Gardens)

دو تا از قدیمی ترین پارک های موضوعی درجهان در دانمارک واقع شده اند. یکی از آنها باکین،Bakken، که به سال 1583 بر می گردد و دیگری تیوولی، Tivoli، است که بیشتر شناخته شده است. دلیل اصلی نامگذاری  پارک تیوولی، گل‌ها و فواره‌های بسیار زیبا است. این پارک در سال  در مرکز کپنهاگ1843 افتتاح گردید و درحال حاضر یکی از اصلی‌ترین قطب‌های گردشگری دانمارک است.

با 4 میلیون بازدید سالانه، این پارک دومین پر بازدیدترین پارک موضوعی فصلی در جهان بشمار می آید. این پارک با ترن هوایی وحشت چوبی معروف است در سال 1914 ساخته شد و یکی از قدیمی‌ترین‌ نمونه‌های قطار بازی در دنیاست که همچنان نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

پارک چارلز دیکنز/ انگلیس

دنیای دیکنز به عنوان یک جاذبه موضوعی نامیده می شود که در چتم هاوس Chatham Dockside شهر کنت انگلستان واقع شده است. این پارک بر اساس داستانهای چارلز دیکنز ساخته شده است و هدف آن باز سازی  معماری دوران ویکتوریایی است با خیابان‌های سنگفرش شده، عروسک‌های روباتیک حیوانات و شخصیت‌هایی با لباس‌های محلی، قایقرانی و ... . بازدیدکنندگان برای مشاهده این صحنه‌ها می‌توانند از قطارهایی استفاده کنند که به آرامی در پارک حرکت می‌کند. در پارک دنیای دیکنز فضایی ایجاد شده است که صداها و حتی رایحه موجود در هوا بازدید کننده را به انگلستان قرن نوزدهم می برد. این پارک به طور رسمی در 25 می سال 2007 افتتاح شد .

پارک اروپای کوچک Mini-Europe

پارک اروپای کوچک پارکی مینیاتوری است که در کنار سازه بسیار زیبا و معروف این کشور یعنی اتومیم Atomium در بروکسل بلژیک قرار دارد. همانطور که از نام آن مشخص است در این پارک می توان همه جاذبه های اروپا را در یک مکان و در مقیاس کوچک ببینید.. این پارک مینیاتوری که در سال ۱۹۸۹ ساخته شده است شامل ماکت های کوچک شده از بناها و آثار باستانی موجود در سراسر اروپا است که از شهرت جهانی برخوردار هستند.

تم پارک ها در ایران

در ایران هم تم پارک هایی ساخته شده اند اما شاید تنها نمونه ای که می توان آن را مشابه برادارن آن سوی آب هایش دانست تم پارک اوشن باشد. اما با این حال با توجه به رشد صنعت سرگرمی در جهان و درصد قابل توجه جمعیت جوان و نوجوان ایران و از سوی دیگر گنجینه غنی قصه ها و روایت های افسانه ای بومی و ایرانی جای خالی تم پارک ها و توجه معماران، طراحان و سرمایه گذاران به آن به خوبی احساس می شود.

-__________________________________________________________

*مترجم

https://www.travelsupermarket.com/en-gb/blog/inspiration/10-worlds-best-theme-parks/

https://www.travelandleisure.com/trip-ideas/disney-vacations/disneyland-paris

https://www.brussels.info/mini-europe/