هویت شهرسازی گرگان رنگ باخته است
بافت تاریخی گرگان به عنوان هویت و بافت ارزشمند در منطقه گرگان قدیم است که به دلیل برخی بی توجهی ها در معرض تخریب قرار گرفته است و اکنون هویت در شهرسازی گرگان رنگ باخته است.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) ، بررسی وضعیت بافت تاریخی گرگان و فرصت های توسعه در هشتادمین سالگرد ثبت بافت تاریخی گرگان عنوان موضوعی بود که ستاد بزرگداشت روز گرگان به دلیل اهمیت فراوان، رسیدگی به آن را در مناسبت های روز گرگان گنجاندند.
حسین کتولی، کارشناس ارشد معماری و مدرس دانشگاه جامع گلستان با یادآوری این مطلب که در عصر انفجار اطلاعات قرار داریم، تصریح کرد: در جهان اولین چیزی که درباره یک کشور مطرح است، این است که هر کشوری چه آورده ای دارد تا به میزان آن ارزش آن کشور در دهکده جهانی شناخته شود، حال باید بدانیم که چه چیزی داریم که سهم ما در عصر اطلاعات مشخص، روشن و تعریف شود.
وی تاکید کرد: ما برای بیان اعتبار خود در جهان نیازی به چانه زدن نداریم، وقتی مدارک داشته باشیم و وقتی شواهد تاریخی داشته باشیم، این نشانه های تاریخی می تواند اثبات کند که ما چه هستیم و ما چه داریم، اما این منوط به آن است که داشته های تاریخی ما بماند و حفظ شود.
این کارشناس ارشد معماری عنوان کرد: به همین منظور است که گفته می شود میراث فرهنگی اصلی ترین نشانه هویت برای هر کشوری است.
کتولی به مسئله دیگر در میراث فرهنگی که بحث ماندگاری است، پرداخت و در این باره نظر داد: می گویید امام زاده نور را خراب کنیم و از اول مثل قبل دوباره بسازیم، فرض کنید ساختیم حالا این سئوال را از خود بپرسید این امام زاده ساخته شده جدید با امام زاده قبل چه تفاوتی خواهد داشت؟
وی در توضیح این مطلب گفت: در امام زاده نور قبلی ۶۰۰ سال تاریخ نهفته است و در این امام زاده جدید تاریخ ۶۰۰ ساله از بین رفته است.
کتولی با صراحت گفت: خودمان را به فراموشی نزنیم، بنایی که مانده و ایستاده، ارزش دارد بنایی که کسی نتوانسته آن را ببرد این امر یک نشانه ماندگاری است.
وی یادآور شد: فیلسوفی به نام جان راستین که در قرن نوزدهم می زیست و در مسائل مختلف از جمله میراث فرهنگی و معماری تبحر دارد می گوید هر موقع که جلو یک بنای تاریخی قرار گرفتید و خواستید آن را خراب کنید فقط چند لحظه صبر پیشه کنید و لحظه ای بیندیشید که چرا بقیه قبل از شما نخواستند این بنا را خراب کنند پس لطفا شما هم به همان دلیل این بناهای تاریخی را خراب نکنید و از بین نبریم.
این استاد دانشگاه گفت: بسیار مواجه شدیم و می شویم که دوستان مدیریتی که در این مراسم حضور ندارند، به ما می گویند شما چند تا از این میراث فرهنگی را انتخاب کنید اجازه دهید بقیه را ما از نو بسازیم اما آنها متاسفانه نمی دانند که هر کدام از این بناها به تنهایی با هم با یکدیگر ارتباط دارند.
وی اظهار داشت: وجود بافت تاریخی سبب زنده کردن خاطرات مردمان سرزمین گرگان است، اگر کسی بافت را خراب کند هویت مردمان ایالت تاریخی گرگان را از بین برده است و بدانید و اهمیت بدهید که اگر بخواهید هریک از میراث های ما را از بین ببرید قابل جبران نیست به هیچ وجه نمی توانید میراث فرهنگی از بین برده شده را دوباره بدست آورید.
کتولی افزود: در کمال تاسف باید بگویم وقتی به گوش عده ای رسید که طرحی تصویب شده است مبنی بر اینکه قرار است ساخت وسازی در بافت تاریخی گرگان صورت گیرد سریع به دنبال خرید زمین در اطراف بافت تاریخی افتادند که این امر نشان می دهد که منفعت طلبی ها زیاد است.
این استاد دانشگاه با اعتقاد بر اینکه حکایت مسئولان ما حیرت آور است در پایان گفت: مدیران با وعده های بسیار مسئولیت ها را به دست می گیرند اما وقتی می آیند کارهایی را انجام می دهند که مردم می گویند خدا اولی را بیامرزد حداقل کارهای ویرانگرانه نمی کرد.
عبدالرضا چراغعلی، کارشناس ارشد معماری نیز در این نشست با اعلام این مطلب که تشکیل چنین نشست ها و جلساتی برای زنده کردن گرگان طی سه دهه اخیر در گرگان بی نظیر بوده است، گفت: اصلی ترین موضوع که در شهرسازی گرگان رنگ باخته است هویت است.
خبری از معماری با معنا در گرگان نیست
وی با اظهار تاسف از اینکه از معماری با معنا در شهر خبری نیست، افزود: به همین دلیل با تاسف بیشتر می گویم که نمی توانیم رنگ و بوی محلات، فضای سبز عجین شده با معماری و از همه مهم تر و با ارزش تر، انسان های با صفا را مشاهده کنیم.
وی اعلام کرد: امروز نداریم اثر ارزشمندی که به آن ببالیم و به آن افتخار کنیم.
هویت در شهرسازی گرگان رنگ باخته است
این کارشناس ارشد معماری با یادآوری این مطلب که هر اتفاق تاریخی که از دوران رنسانس روی داده است با معماری ماندگار شده است، عنوان کرد: معماری ما از دوران حکومت قاجار در چاله هوایی افتاده است و دچار سقوط شده است در زمان انقلاب هم هیچ اثر ماندگاری را در خودش باقی نگذاشته است.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر گرگان افزود: معماری گرگان در کوبه های درهایی است که حتی برای کسی که در می زند و کسی که دررا باز می کند حساب و کتاب داشته است.
وی گفت: معماری شهری چون گرگان که برای کوچه هایش تدبیر داشته است اکنون از بین رفته است.
محمد قدس مفیدی کارشناس ارشد معماری نیز در این نشست تخصصی با اعلام این مطلب که از ۱۵۰ هکتار مساحت گرگان که امروز جزو بافت قدیم بوده است تنها ۴۳ هکتار به عنوان بافت واجد ارزش تاریخی باقی مانده است.
وی گفت: این بافت شامل محلات به هم پیوسته در گرگان بوده که توسط مسیر تاریخی گرگان( از نعلبندان گرفته تا امامزاده نور، سرچشمه، درب نو و... را شامل می شود.) شناخته می شود.
قدس مفیدی افزود: در دوره پهلوی بافت قدیم خیابان های امام، رجایی، سرخواجه و خیابان شهدا دچار برش شدند و این اتفاق سبب شد که مسیر تاریخی گرگان هم دچار به هم ریختگی شود.
عضو ستاد بزرگداشت روز گرگان عنوان کرد: به همین سبب تصمیم گرفته شد بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی، مسیر تاریخی گرگان به منظور جلوگیری از تخریب بیشتر، احیاء شود.
به گفته این کارشناس ارشد معماری، تعیین ضوابط برای احیای مسیر تاریخی بافت گرگان و احیاء مجموعه کل بافت تاریخی به معاونت حفاظت و احیاء سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سپرده شد و شهرداری گرگان هم با توجه به دستورالعمل های این معاونت، نسبت به صدور پروانه ساخت اقدام می کرد.
قدس مفیدی با یادآوری این مطلب که پس از وقوع زلزله، وزارت مسکن شرکتی را تحت عنوان شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری متولی بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری ساخت، گفت: در شرایط حاضر نماینده این شرکت در گرگان شرکت عمران و مسکن سازان استان گلستان است.
عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان گلستان در این باره افزود: تعرض و مشکل اینجا نمایان می شود که متولی قانونی این کار در کشور معاونت حفاظت و احیاء سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است نه یک دستگاه اجرایی که نگاه تخصصی هم به چنین مسئله با اهمیتی ندارد.
قدس مفیدی افزود: وقتی یک دستگاه اجرایی بدون نگاه تخصصی به یک موضوع کاملا تخصصی وارد می شود به لحاظ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بسیار زیان بار است به طوری که با گذشت زمان و هزینه زیاد هم قابل جبران نیست.
وی تصریح کرد: شهر محل و مکان آزمون و خطا نیست بنابراین لازم است رسیدگی به چنین مسائل تخصصی از مجرا درست صورت گیرد.
نظرات