از برداشت غیرمجاز 10 میلیون مترمکعب آب در بوشهر جلوگیری شد
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، "عبدالطیف عباسی نژاد" گفت: یکی از اولویت‌های اصلی شرکت آب منطقه ای بوشهر، صیانت از منابع آب به عنوان انفال عمومی است.
وی خاطرنشان کرد: استفاده نادرست از این ثروت ملی می‌تواند موجب بروز خطراتی برای همه اقشار کشور و استان، حتی آن دسته از افرادی که مشاغلی غیر از کشاورزی دارند، شود.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای بوشهر بیان کرد: یکی از مهم‌ترین برنامه‌های در دست اقدام جهت حفاظت از منابع آب، طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی است.
عباسی نژاد افزود: اولویت اصلی این طرح، توقف افت سطح آبخوان ها در وهله اول و سپس به تعادل بازگرداندن این منابع ارزشمند است.
مصارف، بیش از تغذیه است
آمارها نشان می‌دهد میزان سرانه آبی در استان بوشهر در دهه‌های گذشته همواره در حال کاهش بوده است که قسمت عمده آن به تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های پیاپی مربوط می‌شود.
آورد رودخانه‌های استان بوشهر در پایان اردبیهشت 1398 نسبت به میانگین بلند مدت آن، 56 درصد کاهش داشته است. از سوی دیگر کاهش حجم بارش در یک دهه گذشته، باعث کمتر شدن تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی شده است. با این حال، تقاضا برای برداشت از منابع آب زیرزمینی همواره در حال افزایش بوده است. این موضوع باعث بر هم خوردن تعادل میان تغذیه و برداشت از منابع آب زیرزمینی شده است، به طوری که سالانه حدود 30 میلیون مترمکعب به منابع آب زیرزمینی استان بدهکار می‌شویم.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر خاطرنشان کرد: اگرچه در دو سال گذشته، میزان بارندگی نسبتاً خوبی را پشت سر گذاشته ایم، اما حجم برداشت‌ها در دهه‌های گذشته به حدی بوده است که این بارش‌ها حتی کسری مخزن یک سال را نیز جبران نخواهند کرد.
عباسی نژاد گفت: با این حال، طرح احیا و تعادل بخشی به عنوان نقشه راه حراست از منابع آب زیرزمینی، همواره در حال پیگیری و به روز رسانی است.
دردسر چاه های غیرمجاز
یکی از آسیب زا ترین علل افت سطح آب های زیرزمینی، چاه های غیرمجاز است. افرادی بدون توجه به حقوق بهره برداران دارای مجوز و اهلیت، دچار تخلفات قانونی و شرعی می شوند. چرا که هم در نص صریح قانون این موضوع منع شده و علاوه بر آن، بنا به استفتائات (با موضوع منابع آب) از آیات عظام به ویژه مقام معظم رهبری، هر گونه عدم تبعیت از قانون شرعاً جایز نیست.
با این حال بیش از 320 هزار چاه غیرمجاز در کشور، به تهدید بزرگی برای منابع آب تبدیل شده است. چاه هایی که خطراتی چون فرونشست زمین، خشکیدن چاه های مجاز، شور شدن آب چاه ها و در نهایت مهاجرت از روستا به شهر را منجر می شوند.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر اظهار کرد: در سال 1398، این شرکت موفق به پر کردن 92 حلقه چاه غیرمجاز در سراسر پهنه ی استان بوشهر شده است.
عباسی نژاد خاطرنشان کرد: با پر شدن این چاه ها، بیش از یک میلیون و 300 هزار مترمکعب در برداشت از منابع آب زیرزمینی صرفه جویی به عمل آمده است.
وی با اشاره به ضرورت کنترل برداشت در چاه های مجاز گفت: عدم وجود کنتور بر روی چاه های مجاز نیز باعث اضافه برداشت این چاه ها و مشکلات صحت سنجی آمار مورد نیاز در مدیریت منابع آب می شود.
عباسی نژاد افزود: در همین راستا در سال گذشته 52 دستگاه کنتور هوشمند آب و برق، کنتور هوشمند حجمی و کنتور حجمی مکانیکی بر روی چاه های مجاز نصب شده است که عمده آن از نوع کنتورهای هوشمند آب و برق می باشند.
وی بیان کرد: با نصب این کنتورها، علاوه بر کنترل برداشت به میزان تعیین شده در پروانه بهره برداری، آمار و اطلاعات صحیح و به روز جهت مدیریت مصارف آب زیرزمینی در دسترس خواهد بود.
هدفمندی برداشت ها
ضرورت اتخاذ تصمیمات متناسب با شرایط موجود یکی راهکارهای مدیریت مصرف آب در سطوح بین المللی است. تصمیماتی که در سراسر جهان نسبت به شرایط اقلیمی، میزان بارندگی ها و تاب آوری اقتصادی و اجتماعی اخذ می شوند، موجب کاهش خسارات به منابع آب و محیط زیست می گردد.
از سوی دیگر برای حفظ آب های زیرزمینی، هدفمند کردن برداشت از این منابع یک اولویت همیشگی است. افزایش تولید با بهره گیری از روش های نوین آبیاری، رعایت پهنه بندی کشت و افزایش بهره وری در واحد سطح به ازای مصرف حجم مشخصی از آب به جای تقاضا برای افزایش سطح زیرکشت در گرو برداشت های هدفمند و مدیریت شده می باشند.
علاوه بر آن، ارتقا راندمان آبیاری و جهت گیری به سمت کشت در گلخانه ها، می تواند منجر به مدیریت مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی گردد.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای بوشهر اظهار کرد: یکی از اقدامات مهم حوزه احیا و تعادل بخشی، اصلاح و تعدیل پروانه های بهره برداری نسبت به شرایط موجود دشت‌های استان است.
عباسی نژاد گفت: هیچ کدام از 16 محدوده مطالعاتی در استان بوشهر آزاد نیستند و امکان بارگذاری جدید روی آنها وجود ندارد. از این محدوده‌ها، 8 محدوده ممنوعه، 4 محدوده ممنوعه بحرانی و 4 محدوده ساحلی و فاقد پتانسیل هستند.
عباسی نژاد خاطرنشان کرد: با در نظر گرفتن این شرایط، پروانه های بهره برداری به صورت سالانه مورد بازنگری قرار می گیرند و نسبت به وضعیت حاکم بر محدوده، مورد اصلاح و تعدیل قرار می گیرند.
وی افزود: در سال گذشته نیز 472 پروانه مورد اصلاح و تعدیل قرار گرفت و حجمی قریب به 9.3 میلیون مترمکعب در برداشت از آب های زیرزمینی صرفه‌جویی به عمل آمد.
نظرات