مکان‌های تاریخی، میراث گذشتگان و هویت آیندگان
شهریار تبریز: در شهر تبریز دیدنی های زیادی وجود دارد، از بناهای تاریخی گرفته تا جاذبه های دیدنی و مناظر طبیعی فوق العاده که آذربایجان را پیش روی بازدیدکنندگانش قرار می‌دهد.
بناهای تاریخی تبریز در طول تاریخ طولانی تا دوران معاصر این شهر به دست حاکمان و مردم این شهر بنا شده‌اند. شمار زیادی از قدیمی ترین بناهای این شهر در طول سالهای حکومت ایلخانیان ساخته شده اند و بسیاری دیگر از بناهای ساخته شده در این شهر توسط حوادث طبیعی، اشغال متعدد شهر توسط بیگانگان یا بر اثر بی توجهی مسئولان شهر از بین رفته اند. شماری از بناهای تاریخی بر جامانده تبریز در زیر آورده شده اند.
ائل گولی
این مکان در زمان آق قویونلوها ایجاد و در دوره صفویان گسترش یافت. در وسط این دریاچه زیبا مکانی تحت عنوان کاخ ائل گولی یا عمارت کلاه فرنگی وجود دارد که بنایی هشت ضلعی بوده و در ۲ طبقه می باشد. یکی از شعبه های رودخانه لیقوان که از نزدیکی روستای چاوان می گذرد به صورت جویباری کوچک از سمت جنوب شرقی دریاچه ائل گولی وارد آن شده و آب آن را تأمین می کند.
مسجد کبود؛ فیروزه جهان اسلام به قدمت تبریز کهن
این بنا که به "گؤی مسجید" معروف است در سال ۸۷۰ هجری قمری در مرکز شهر تبریز بنا شده و راهکارهای معماری دوره اسلامی به شمار می آید. تزئینات کاشی کاری این بنا یکی از غنی ترین تزئینات موجود در بناهای اسلامی کشور است. به جهت تسلط رنگ آبی در کاشی های این مسجد به "فیروزه جهان اسلام" شهرت یافته است.
بازار تبریز؛ لذت خرید در بزرگترین بازار مسقف جهان
بازار تبریز هم اکنون به طول یک کیلومتر بزرگترین مجموعه به هم پیوسته و مسقف جهان است. این مجموعه با طاق‌ها و گنبدهای بلند أجری شامل بازار امیر، بازار کفاشان، راسته بازار، بازار حلاجان، یمینی دوز بازار، راسته کهنه، سرای حاج سید حسین، بازار مشیر، بازار دلاله زن بزرگ، بازارچه صفی، تیمچه میر ابوالحسن، سرای حاج رسول، سرای حاج میرزا علی نقی، تیمچه حاج صفرعلی، تیمچه و دالان میرزا شفیع شفیع و تیمچه ملک است
مقبره الشعرا
مقبره الشعرا یکی از گورستان های تاریخی شهر تبریز است که در محله سرخاب واقع شده و آرامگاه بیش از ۴۰۰ شاعر، عارف و رجال نامی ایران و کشورهای منطقه از ۸۰۰ سال پیش به ترتیب از حکیم اسدی طوسی، قطران تبریزی، خاقانی شیروانی تا استاد شهریار میباشد.
عمارت و موزه شهرداری تبریز
این عمارت بزرگ و دیدنی در مرکز شهر تبریز در خیابان امام خمینی در میدانی موسوم به میدان ساعت واقع شده است. کار احداث عمارت شهرداری تبریز در سال ۱۳۱۴ در زمان صدارت شهردار وقت حاج ارفع الملک جلیلی و با نظارت مهندسان آلمانی در محل گورستان مخروبه و متروکه محله نوبر (مقصودیه) آغاز شده است. نکته جالب و قابل توجه این که شهرداری تبریز نخستین نهاد شهرداری در سطح شهر تبریز است که در اوایل تاسیس با عنوان «بلدیه» شناخته می شد. امروزه موزه شهرداری در طبقه زیرزمین این ساختمان واقع شده است. این موزه که به عنوان نخستین و تنها موزه تاریخ شهرداری های ایران مطرح است، پس از کشور چین در ردیف اولین موزه‌های شهرداری های جهان نیز قرار دارد.
ارک علیشاه، دیواری به بلندای تاریخ
ارک تبریز با ارگ علیشاه یکی از بلندترین دیوارهای تاریخی کشور و نماد شهر تبریز است. این ارگ در مرکز شهر تبریز، در ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام خمینی و فردوسی قرار دارد. این بنا که بیش از ۷۰۰ سال قدمت دارد. یادگار آسیب های طبیعی و تاریخی دوران گذشته است،
احداث بنای ارک علیشاه در سال ۷۱۶ هجری قمری به دستور تاج الدین علیشاه جیلانی وزیر اولجایتو و بهادر خان از ایلخانان مغول آغاز و در سال ۷۲۴ هجری قمری به اتمام رسید. زلزله ویرانگر تبریز در قرن دهم که این شهر را با همه بناهای تاریخی اش از جمله مسجد کبود ویران کرد، بخش اعظم این مجموعه را نیزفروریخت.
خانه مشروطه
خانه مشروطه معروف ترین و پرافتخارترین خانه قدیمی تبریز و محل اجتماع مردان آزاده ای چون " ستارخان، باقر خان و دیگر مشروطه خواهانی بوده است که علیه شاه قاجار به قیام بر خواسته بودند
این مکان به سفارش حاج مهدی کوزه کنانی در سال ۱۲۴۷ هجری قمری توسط حاج ولی معمار تبریزی در یکی از محله های قدیمی شهر تبریز به نام راسته کوچه و در غرب بازار تبریز ساخته شده است.
خانه قاجار
خانه قاجار یکی از موزه های شهر تبریز است که در محل خانه امیر نظام گروسی در محله ششگلان قرار گرفته است
موزه عصر آهن
سایت موزه عصر آهن یکی از شگفت آور ترین موزه های کشور بوده که اجسادی با قدمت چهار هزار سال در آن همراه با لوازم زینتی شان قرار دارند. در سال ۱۳۷۶ این گورستان براثر یک عملیات خاکبرداری ساده در جوار مسجد کبود تبریز کشف شد و پس از آن کاوش های باستان شناسی توسط باستان شناسان مطرح کشور بر روی این منطقه انجام گرفت.
سراسر ایران اسلامی مملو از میراث فرهنگی و بناهای تاریخی است که از دوره های مختلف و از برگ برگ کتاب پر درد تاریخ برای ما به یادگار مانده است. حفاظت از میراث فرهنگی و بناهای تاریخی که هویت این سرزمین است، در کنار استفاده از ابزارهای نظارتی، یگانی و هوشمند، نیازمند احساس مسئولیت تک تک شهروندان در قبال امانت داری شایسته از آنهاست.
با توجه به اینکه حضور دائم و نظارت همه جانبه برای جلوگیری از آسیب به میراث فرهنگی و بناهای تاریخی در هیچ کشور دنیا میسر نیست، باید این فرهنگ اجتماعی در بین مردم نهادینه شود که یک اثر تاریخی بخشی از اموال عمومی و هویت تاریخی و فرهنگی جامعه است که باید برای آیندگان حفظ و مراقبت شود.
برگرفته از کتاب فرهنگ شهروندی/ راهنمای تسهیل گران/ پایه دوازدهم
لینک اصل خبر در سایت شهرداری تبریز
نظرات