حکمروایی شهری
شهریار تبریز / محمد جام کسری*: این شیوه روش بکارگیری توانایی و قدرت مردم به معنی سیاست سازی و عمل به سیاستها و تصمیم گیری عمومی بوده و در پی آن است تا نقش دولت را در حد هماهنگ کننده و پاسدار قوانین محدود و از دخالت مستقیم آن در تصمیمگیریها، اداره و اجرای امور مربوط به زندگی روزمره مردم بکاهد.
حکمروایی(Governance) مفهومی فراتر و گستردهتر از حکمرانی(Government) شهر است. حکمرانی شهری مدیریت دولت محور است که مجموعهای از سازمانها و نهادهای رسمی حاکمیتی اداره شهر را در بر می گیرد. حال آنکه حکمروایی شهری یک گام فراتر از حکمرانی بوده و در یک فرایند تعاملی، نهاد رسمی حکومت و هر سه کنشگر مسئول در امور شهری یعنی سازمانهای رسمی ، نهادهای بخش خصوصی و سرمایه اجتماعی شهروندان را در بر می گیرد.
در این راستا، برنامه توسعه سازمان ملل و بانک جهانی اصول و شاخص های حکمروایی خوب شهری ارائه کرده است که عبارتند از: 1- قانون مداری، 2- عدالت، 3- شفافیت، 4- پاسخگویی، 5- مشارکت، 6- مسئولیت پذیری، 7- کارآیی و اثربخشی، 8- چشمانداز نظارت و 9- تخصصگرایی. بر پایه این اصول، دولتها به تنهایی قادر به پاسخگویی نیازهای جدید نبوده و ضروری است با افزایش انعطاف و قابلیتهای خود از طریق جذب نیروهای فعال در نهادهای عمومی و درگیر نمودن شهروندان در مراحل تصمیمسازی و تصمیم گیری به عنوان ذینفعان اصلی، توان پاسخگویی به نیازهای جدید را افزایش دهند.
نیم نگاهی به وضعیت مدیریت شهری در ایران نشان میدهد به دلیل تمرکزگرایی، برون زابودن طرح ها و برنامههای شهری، اقتصاد رانتی و مبتنی نفت، مدیریت شهری در سیطره دولت و بخش های وابسته بوده و مدام از مدیریت یکپارچه و سیستمی فاصله گرفته و در گرداب مدیریت بخشی و سلولی گرفتار آمده است. از این رو اصلاح و بازنگری در نظام مدیریت شهری امروزه نه یک « انتخاب » بلکه به یک « ضرورت بنیادین » بدل شده است.
شهرداری تبریز نیز جهت برون رفت از این مساله، در سند چشم انداز برنامه راهبردی- عملیاتی شهرداری خود " تحول ساختارها و مقررات بر اساس اصول حکمروایی خوب شهری " را به عنوان یک راهبرد مهم و اثر بخش در راستای رسیدن ساختار منسجم، دانش‌بنیان و مدیریت هماهنگ شهری در دستور کار خود قرار داده و سیاستهای اجرایی دستیابی به این راهبرد را در محورهای زیر تدوین نموده است:
- پاسخگو بودن، شفافیت عملکردی و ارتقای سلامت و مبارزه با مفاسد اداری
- کوچک‌سازی، چابکسازی، اثربخشی، کارایی و منطقی سازی ساختار شهرداری
- بازنگری در سیاستگذاری، برنامهریزی، استانداردسازی
- استقرار مدیریت عملکرد و تقویت ارزیابی و ارزشیابی
- برونسپاری وظایف قابل‌واگذاری شهرداری
- محله محوری در نظام مدیریت و تصمیمسازی
- آموزش مستمر و اثربخش کیفی کارکنان شهرداری
- ارتقای عزت‌نفس و تعصب سازمانی کارکنان
............................................................
*کارشناس اداره کل برنامه و بودجه شهرداری تبریز
لینک اصل خبر در سایت شهرداری تبریز
نظرات