آخرین یلدای قرن زیر سایه کرونا/ بار دیگر خاطره‌ای به حافظه تاریخی ایرانی‌ها پیوند می‌خورد
شهریار تبریز / سحر فکردار: سرد است. از آن روزگارانِ سرد تبریز که زمهریر بود و سرهایی در گریبان مخفی شده. از همان‌ها که دندان به هم می‌سایی تا بخار دهانت بشود آن «ها»ی یخ زده در هوا. اینجا ننه سرما منتظر چلّه و جشن پاییزی نمی‌ماند و خیلی زودتر بساط خود را در کوچه و خیابان و پستوی دل آدم‌ها پهن می‌کند.
انگار ما مردمان شرقی زنده‌ایم به همین اسطوره‌ها و آیین‌ها. با نوروز زنده می‌شویم و شکفته و با یلدا و چهارشنبه سوری دلمان غنج می‌رود تا آن انتهای لذت. حالا در این روزگار سخت که چرخ زندگی با قوی‌ترین دست‌ها و تلاش ها هم به سختی می‌چرخد، این‌ها برای ما آیین و نمادی ساده نیست. ما می‌گوییم: بارقه‌های امید و نوری به سوی حیات. اصلا مگر نه اینکه حالا در میان انبوه خبرها و اتفاقات بد ناشی از کرونا و دردسرهایش بیش از هر زمانی باید این شمع امید دلمان روشن بماند؟
شاید همین دلبستگی و سرسختی ما برای برپایی بساط همه ساله جشن شب یلدا بود که از همان ابتدای پاییز نگرانی عواقب این یک شب دورهمی را در دل پزشکان و مسئولان انداخت. حالا آنقدر همه جا خوانده‌ایم و شنیده‌ایم که یلدای امسال را «تنها-در-خانه» برگزار می‌کنیم که تکرار آن به گمانم نیاز نیست.
ولی چکار کنیم یلدایی که اساس و اصل آن با تاکید بر کنار هم بودن و گفتن و خندیدن بنا شده را امسال تنها برگزار کنیم و حتی خوش بگذرانیم؟
کرونا شوخی بردار نیست
امان‌الله قرایی‌مقدم جامعه شناس در گفتگو با شهریار در پاسخ به این سوال می‌گوید: باید بپذیریم در حال حاضر با خطر جدی بیماری کرونا روبرو هستیم و باید توجه کنیم این بیماری شوخی بردار نیست. در چنین شرایطی می‌توان با امکاناتی که امروز فضای مجازی به وجود آورده، جشن یلدا را در خانه برگزار کرد و همان احترامی که قرار است فرزندان به پدر و مادر و بزرگان داشته باشند، از همین طریق به جا آورند.
او ادامه می‌دهد: در این بین رسانه‌های مختلف اعم از رادیو و تلویزیون هم در این زمینه باید هر چه در توان دارند برای برگزاری بهتر و باشکوه‌تر این جشن بکار گیرند.
به گفته قرایی‌مقدم، فضای مجازی با امکانات مختلفی همچون امکان برقراری ارتباط تصویری، دقیقا می‌تواند آن خلاء کنار هم بودن را تا حد زیادی برطرف کرده و دلها و پیوندها را به یکدیگر نزدیک کند.
هر اندازه همه رسانه‌ها و پزشکان به ماندن در خانه و پرهیز از ترددهای غیر ضروری در شهر اشاره می‌کنند، ولی انگار گوش کسی بدهکار نیست. این را خیابان‌های شلوغ و گره‌های ترافیکی مرکز شهر در ساعات مختلف روز به شکل بدی با دهن کجی نشان می‌دهند. این را آمار دوباره‌ی صعودی شدن آمار بیماری کرونا در تبریز می‌گوید و شهری که با دشواری بسیار از قرمزیِ خطرناک به نارنجی رسیده بود. همه توصیه کادر درمان یک کلام است: بیائیم با خط کشیدن دور دورهمی شب یلدا، نتایج مصیبت بار و پر از پشیمانی را در شب‌های بعدی برای خود و عزیزانمان رقم نزنیم.
کاهش ساعت کار اصناف و تشدید محدودیت‌های تردد در سطح شهر در دو روز انتهایی پاییز، از راهکارهای پیش بینی شده برای کنترل شیوع بیماری و ترغیب شهروندان به ماندن در خانه است.
دورهمی‌های امسال را مجازی برگزار کنید
هاشم چاوشی، بازیگر تبریزی هم در گفتگو با شهریار با دعوت از مردم برای ماندن در خانه و برپایی جشنی خانوادگی، می‌گوید: انسان می‌تواند چیزهای زیادی را برای خود تازه و زنده نگه دارد. هر چند ما هر سال توصیه می‌کردیم که از فضای مجازی دور باشید ولی امسال به خاطر شرایط خاص کرونایی می‌توان از طریق فضای مجازی با دیگر اعضای فامیل هم در ارتباط بود و شب یلدای امسال را به این صورت سپری کرد.
چاوشی ادامه می‌دهد: با شرایط کرونایی، بدون شک شب یلدای امسال متفاوت خواهد بود. اگر می‌خواهیم وجود نازنین عزیران‌مان بی‌بلا باشد، سعی کنیم از میزان دورهمی‌ها کم کنیم و این شب زیبا و پر از خاطره را با جمع شدن خراب نکنیم. از تک تک هموطنانم می‌خواهم امسال جشن یلدا را فقط با خانواده خود سپری کنند تا برای همیشه همدیگر را داشته باشیم و بعد از این شب پشیمانی به سراغ ما نیاید. به نظرم انسان تنها با چند تن از اعضای خانواده خود هم می‌تواند شاد باشد؛ با همسر، فرزندان و البته پدر و مادر همه ما به راحتی می‌توانیم برا خود لحظاتی بیاد ماندنی خلق کنیم.
ترافیک نامعمول این روزهای خیابان‌ها، مغازه‌های پر مشتری، بساط هندوانه فروش‌هایی که با چند قدم فاصله از هم کاسبی می‌کنند و دیوارچین جعبه‌های انار سرخ همه حکایت از آمدن شب چله دارد و ننه سرمایی که امشب می‌آید تا مهمان خانه‌های قندیل بسته‌مان باشد.
فقط یک دقیقه بیش از شب‌های دیگر قد می‌کشد؛ یک دقیقه صبورتر و یک دقیقه ماندگارتر. اما به قدمت تاریخ یک سرزمین، اعتباری یلدایی دارد و پاداشی از جنس نفس گرم خورشید فردا، که چنان در جان صبح می‌دمد که روزها بلند و بلندتر می‌شوند.
شبی که به گفت و شنود باید بگذرد و خوانش کتاب. تفالی به حافظ یا دیوان شهریار عزیزمان. تا شاید بین ورق‌ها و سطرها و کلمات، امید و مژده‌ای دهد به صبح و روشنایی.
کتاب زندگی خود را ورق بزنید
محمدرضا پورمحمدی، استاندار آذربایجان‌شرقی در گفتگو با شهریار این شب چلّه را متفاوت دانسته و می‌گوید:امسال یلدای متفاوتی داریم و به جای دعوت از یکدیگر برای دورهمی، توصیه می‌کنیم در خانه بمانیم. در این شب یلدا که به معنی لغوی شب رویش و زایش است علاوه بر حافظ، کتاب زندگی خودمان را بخوانیم و آلبوم خاطرات زندگی خود را نگاه کنیم. این‌بار با نگاهی متفاوت.
او ادامه می‌دهد: کرونا بسیاری از واقعیت‌ها را روشن‌تر ساخت و نشان داد بشر هنوز ضعیف‌تر از آن است که مقدرات را تغییر دهد. خیلی زود دیر می‌شود و باید قدر لحظه‌ها را بدانیم و بیش از آن قدر همدیگر را بدانیم. روز های تلخ و شیرین را مرور کرده و سعی کنیم خاطرات خوب را در دیگر سالهای زندگی هم تکرار کنیم و ناکامی‌ها و دل آزردگی‌ها را جبران کنیم.
همه از یلدای متفاوت امسال حرف می‌زنند. شبی که قرار است خاطره‌ی این آخرین چلّه‌ی قرن را برای ما مردمان عصر حاضر خاص و عمیق‌تر از هر زمانی رقم بزند. انگار باید بساط کُرسی‌ها و شب نشینی‌های سالهای گذشته را برچینیم و دوباره و دوباره به گوشی‌های تلفن‌مان پناه ببریم و تکنولوژی‌ای که حالا به کارمان می‌آید. آنقدر حیاتی و آنقدر ضروری که به تصویری نصفه و نیمه از مخاطب خاص‌مان بسنده کنیم. با تمام پیکسل‌هایی که ممکن است یاری‌گر نباشند.
امشب برای ما ایرانی‌ها خاطره دسته جمعی دیگری رقم خواهد خورد. مثل تمام آن اشک و لبخندهای دیگری که فقط ما ایرانی‌ها می‌دانیم چه بود و چه شد و چه ردی به جا گذاشت. حالا این خاطره‌ی جمعی بازی ایران و استرالیا در آذر سال ۷۶ باشد یا همین شب چله‌ی متفاوت و در فراق.
لینک اصل خبر در سایت شهرداری تبریز
نظرات