پاسخ صريح سخنگوي صنعت برق به شش پرسش درباره استخراج رمزارز (ماينينگ) / مشتركان مجوز دار حوزه ماينينگ در كدام مناطق هستند؟
به گزارش پايگاه خبري توانير ، استخراج رمز، كسب و كاري نوپاست . همه ابعاد اين كسب و كار هنوز كاملا شناخته شده نيست . در ايران با توجه با توجه به سوق پيدا كردن علاقمندان به اين سمت، وزارتخانه هاي صمت، نيرو و ارتباطات، از سال گذشته ، پس از تصويب قوانين مربوطه، موانع را از پيش پاي سرمايه گذاران برداشتند و راه حضور آنها را تسهيل كردند.
با اين حال چندي است شايعاتي در اين خصوص در فضاي مجازي مطرح شده است. به منظور شفاف سازي در اين خصوص، گفت وگويي با اقاي مصطفي رجبي مشهدي، معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي توانير و سخنگوي صنعت برق انجام داده ايم كه در ادامه مي خوانيد.
1- آيا استخراج رمزارز (ماينينگ) در ايران مجاز است؟
با تصويب هيات محترم وزيران از 13 مرداد سال 1398 استخراج بيت كوين و ساير رمزارزها در ايران يك فعاليت قانوني به حساب آمده و پس از كسب مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) براي عموم مردم آزاد است. تأمين برق مراكز استخراج رمزارزها با تعرفه برق صادراتي (بدون يارانه) انجام مي شود و اين امر به يكي از دو طريق دريافت انشعاب برق از شبكه سراسري يا احداث نيروگاه جديد توسط متقاضي ميسر است.
آن دسته از افراد كه متقاضي استخراج رمزارز مي باشند، مي توانند پس از اخذ جواز تاسيس از وزارت صمت، نسبت به دريافت انشعاب استخراج رمزارز از شركت هاي توزيع نيروي برق يا شركت هاي برق منطقه اي اقدام نمايند.
2- حجم فعاليت مجاز استخراج رمزارز در ايران چقدر است؟
تاكنون 24 مركز استخراج رمزارز با ظرفيت بيش از 310 مگاوات نسبت به اخذ انشعاب برق مجاز از وزارت نيرو اقدام نموده اند كه حدود 70 درصد از آنها در حال حاضر فعال هستند. مراكز استخراج رمزارز مستقر در منطقه ويژه اقتصادي رفسنجان استان كرمان با ظرفيت 140 مگاوات، منطقه آزاد ماكو استان آذربايجان غربي با ظرفيت 30 مگاوات و منطقه ويژه اقتصادي پيام استان البرز با ظرفيت حدود 5 مگاوات در زمره بزرگترين مراكز قانوني استخراج رمزارز در كشور هستند.
خاطر نشان مي سازد تعرفه برق كليه مشتركين استخراج رمزارز با ميانگين قيمت برق صادراتي محاسبه و اعمال مي شود كه اين تعرفه فاقد يارانه است. همچنين در ايامي از سال كه تأمين برق با محدوديت مواجه است، اين مشتركين مانند ساير مشتركين بزرگ بايد همكاري لازم را با شركت هاي برق جهت مديريت مصرف انجام دهند.
3- سهم ايران از استخراج رمزارز در كل دنيا چقدر است؟
همانگونه كه در بخش قبل ذكر شد در حال حاضر ظرفيت قانوني فعال در حوزه استخراج رمزارز حدود 310 مگاوات است. علاوه بر اين مقدار تاكنون بيش از 1638 مركز استخراج (با ظرفيت حدودي 260 مگاوات) كه به صورت غيرقانوني فعاليت مي كرده اند كشف و فعاليت آن ها متوقف شده است. لذا مي توان گفت كه ظرفيت مراكز استخراج رمزارز كشور كه در نيمه اول سال جاري مشغول فعاليت بوده اند حدوداً برابر با 570 مگاوات بوده است.
اخيراً در فضاي مجازي و خبرگزاري هاي داخلي اطلاعاتي مبني بر تخمين سهم 8 درصدي ايران از كل فعاليت هاي استخراج رمزارز در دنيا منتشر شده است كه ظاهراً مبتني بر گزارش سايت BitOoda ارائه شده در تاريخ 15جولاي 2020 (25 تيرماه 1399) است. در آن تاريخ ميزان توان برق اختصاص داده شده به استخراج رمزارز در جهان حدود 6800 مگاوات بوده است. با توجه به ظرفيت كل 570 مگاواتي شناسايي شده جهت استخراج رمزارز در كشور، سهم ايران از اين فعاليت در جهان به حدود 8 درصد مي رسد. با اين حال نكته مهم قابل ذكر كه در تحليل هاي ارائه شده در برخي رسانه ها و فضاي مجازي مورد غفلت قرار گرفته است يا تفسيري اشتباه از آن ارائه شده است، عدم توجه به تفاوت ماهوي ميان انرژي مصرفي و توان تخصيص داده شده است.. براي داشتن درك بهتر از مقياس فعاليت مربوط به استخراج رمزارز در ايران مي بايست توجه نمود كه پيك بار كشور در سال جاري حدوداً برابر با 58255 مگاوات (102 برابر ظرفيت ماينينگ كشور در زمان مشابه)، پيك بار استان تهران حدوداً برابر با 7000 مگاوات مگاوات (12 برابر ظرفيت ماينينگ كشور در زمان مشابه) و ظرفيت نيروگاه سيكل تركيبي كرمان به عنوان يك مثال حدوداً برابر با 1550 مگاوات (2.7 برابر ظرفيت ماينينگ كشور در زمان مشابه) است.
4- آيا آلودگي هاي اخير تهران مي تواند ناشي از فعاليت استخراج رمزارز باشد؟
آلودگي هواي كلان شهرها در فصول سرد سال پديده اي است كه معلول عوامل و فعاليت هاي مختلف بوده و متاسفانه نزديك به يك دهه است كه از معضلات پايتخت كشور شده است. مسلماً هر فعاليتي كه نياز به مصرف انرژي هاي فسيلي داشته باشد در آلوده نمودن هوا سهيم خواهد بود. با اين حال، طبق آماري كه در بخش قبل ارائه شد و باعنايت به ظرفيت تخصيص داده شده به استخراج رمزارزها، طرح اين ادعا كه استخراج رمزارز عامل آلودگي كلان شهرها است، صرفاً منجر به ساده سازي مسأله شده و ما را از يافتن راهكار پايدار و بلندمدت براي رفع معضل آلودگي منحرف خواهد كرد.
5- وزارت نيرو چه عوامل تشويقي براي مراكز قانوني استخراج رمزارز درنظر گرفته است؟
برمبناي مصوبه وزير محترم نيرو مورخ 18/08/1398، به منظور مديريت مصرف در طول ايام گرم (از ابتداي خرداد تا پايان شهريور)، بهاي هر كيلووات-ساعت انرژي در هشت ماهه غيرگرم سال با ضريب 5/0 محاسبه و دريافت مي شود. همچنين بهاي برق دريافتي از مراكز استخراج رمزارز متصل به سطوح ولتاژ 400 و 230 كيلوولت با 20 درصد تخفيف و سطوح ولتاژ 132، 66 و 63 كيلوولت با 12 درصد تخفيف محاسبه و دريافت مي شود. به علاوه برق مصرفي مراكز استخراج رمزارزها كه براساس تائيد مراجع ذيصلاح به استخرهاي استخراج داخل كشور متصل مي شوند علاوه بر تخفيف هاي ذكر شده، مشمول 15 درصد تخفيف هستند.
از ديگر عوامل مهم تشويقي براي مراكز قانوني استخراج رمزارز تخفيف استفاده از برق صرفه جويي شده حاصل از سرمايه گذاري در طرحهاي بهينه سازي مصرف در كليه ايام سال است. براين اساس به سرمايه گذاران در طرح هاي بهينه سازي، گواهي صرفه جويي داده خواهد شد و دارنده گواهي صرفه جويي مجاز است معادل انرژي الكتريكي مندرج در گواهي را بر اساس مقررات جاري، از طريق بورس انرژي (به طور مستقيم يا از طريق قراردادهاي دوجانبه با مالك نيروگاه) خريداري و براي مصرف نهايي به هر يك از كاربردهاي رايج از جمله استخراج رمز ارزها، تخصيص دهد.
6- نحوه برخورد شركت توانير با مراكز رمزارز غيرمجاز چگونه است؟
استخراج غيرمجاز (غيرقانوني) رمزارز به معناي استفاده از برق با تعرفه اي به غير از تعرفه رمزارز (مانند تعرفه خانگي، كشاورزي، صنعتي و ...) است. وزارت نيرو ضمن حمايت از فعاليت استخراج قانوني رمزارز، با آن دسته از افراد كه به صورت غيرقانوني اقدام به استخراج رمزارزها مي نمايند به شدت برخورد مي كند. در اين راستا، در صورت كشف فعاليت غيرقانوني استخراج رمزارزها، جريان برق مشترك مربوطه قطع و علاوه بر معرفي افراد خاطي به مراجع قضايي، هزينه برق مصرفي با تعرفه رمزارز و خسارات وارده به شبكه برق نيز از متخلفان دريافت مي شود. شايان ذكر است تاكنون 1638 مركز غيرمجاز با ظرفيت حدود 260 مگاوات شناسايي شده اند.
نظرات