گذری بر 7 اجلاس مشترک اقتصادی ایران و قطر؛ از اتصال شبکه برق تا مرکز جهانی آب‌های نامتعارف
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، در جریان دیدار دوجانبه اخیر رئیس جمهور ایران با امیر قطر، ۱۴ سند همکاری در حوزه‌های سیاست خارجی، رادیو و تلویزیون، ورزش، حمل و نقل، برق، استاندارد، فرهنگی و آموزشی بین دو کشور به امضا رسید که از میان این اسناد، شش سند همکاری توسط وزیر نیرو به عنوان رئیس ایرانی کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر به امضا رسیده است.
اسناد به امضا رسیده توسط وزیر نیرو "اتصال شبکه‌های برق ایران و قطر" و همکارهایی در حوزه‌های استاندارد، ورزش و جوانان، مناطق آزاد، آموزش عالی و فرهنگی و هنری را شامل می‌شود .
همچنین اتصال شبکه‌های برق دو کشور و پروژه اتصال شبکه برق ایران به روسیه از طریق آذربایجان، همچنین مراودات برقی شرکت‌های ایرانی با کشورهای آذربایجان و لزوم زمینه‌سازی شرکت‌های ایرانی در بازسازی قره‌باغ، در دیدار وزیر نیرو با وزیر نیروی آذربایجان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته است.
در دیدار علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو با محمد عرقاب وزیر انرژی الجزایر نیز که در حاشیه اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز در فوریه 2022 قطر صورت گرفت، بر آمادگی ایران برای همکاری در تمامی زمینه‌ها به ویژه در حوزه برق با الجزایر تاکید و اظهار امیدواری شد هر چه سریعتر نسبت به برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و الجزایر و تقویت همکاری در تمام زمینه‌ها اقدام شود.
در این دیدار وزیر انرژی الجزایر خواستار مشارکت شرکت‌های ایرانی در توسعه شبکه برق الجزایر در زمینه‌های فشار قوی، فشار متوسط، فشار ضعیف و همچنین تولید تجهیزات برقی شد.
گذری بر 7 اجلاس مشترک اقتصادی ایران و قطر
بر این اساس در نگاهی اجمالی به بررسی سوابق همکاری‌های اقتصادی دو کشور در قالب کمیسیون مشترک پرداخته‌ایم؛ همکاری‌هایی که از سال 1374 آغاز شده است و تاکنون ادامه دارد و در بخش آب و برق نیز دارای دستاوردهای مهمی است، از اتصال شبکه برق دو کشور گرفته تا توافق برای تاسیس مرکز جهانی آب های نامتعارف و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر.
اجلاس یکم و امضای تفاهمنامه 17 بندی
بنا بر این گزارش برگزاری نخستین اجلاس مشترک ایران و قطر در سال 1374 و در سفر حجت الاسلام ناطق نوری رئیس وقت مجلس به دوحه کلید خورد و طی آن دو طرف نسبت به برگزاری کمیسون مشترک ابراز تمایل و توافق کردند. اولين اجلاس در مراسم افتتاح خط آهن مشهد، سرخس، تجن طي روزهاي 23 و 24 ارديبهشت 1375 در مشهد با حضور وزير وقت امور اقتصادی و دارایي و وزیر بازرگانی قطر، برگزار و يادداشت تفاهمی در17 بند به امضا رسيد.
اجلاس دوم؛ امضای تفاهم در 26 بند
دومین اجلاس کمیسیون های مشترک همکاری در بهمن 1377 در دوحه برگزار شد و طی آن يادداشت تفاهمی در 26 بند به امضاي رسيد. پیشبرد توافقات اجلاس اول و از جمله توافق بر سر تأسيس مركز تجاري در بوشهر و دوحه، طرح موافقتنامه حمل و نقل دريايي، پاراف پيش‌نويس موافقتنامه تشويق و حمايت متقابل از سرمايه‌گذاري، استقبال از تأسيس اتاق مشترك بازرگاني برخی موضوعاتی بود که بعدها در قالب سند همكاري به امضاي مقام های مسئول دوكشور رسيد.
اجلاس سوم و میزیانی تهران
سومین اجلاس همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر در خرداد ماه 1379 و در آستانه سفر امیر قطر به تهران برگزار و طی آن تمهيدات لازم براي انعقاد شش سند همكاري همزمان با سفر امير قطر به تهران صورت گرفت که موافقتنامه اجتناب از اخذ ماليات مضاعف، موافقتنامه همكاري‌هاي فرهنگي و هنري، يادداشت‌تفاهم همكاري‌هاي بهداشتي (ناظر بر اعزام كادر پزشك و پرستار ايراني به قطر)، يادداشت‌تفاهم همكاري خبرگزاري‌هاي دو كشور، يادداشت‌تفاهم همكاري‌هاي هواپيمایي دو كشور و برنامه آموزشي و موافقتنامه علمي دو كشور از دستاوردهای آن بود.
اجلاس چهارم؛ 3 موافقتنامه و 3 تفاهم
توافق اوليه براي برگزاري چهارمين اجلاس در اسفندماه سال 1383 در دوحه حاصل شد. وزارت بازرگانی وقت به عنوان مسئول کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور درنظر داشت علاوه بر تنظيم يادداشت‌تفاهم جامع و مفيد، مقدمات امضاي چند سند و برگزاري چند برنامه را همزمان با اجلاس مزبور، فراهم آورد که امضاي اوليه چند سند همكاري، موافقتنامه معاضدت قضائي، موافقتنامه انتقال محكومين به زندان، يادداشت‌تفاهم همكاري گمركي دوكشور، يادداشت‌تفاهم همكاري شيلات دو كشور و يادداشت‌تفاهم همكاري بانكي بين بانك‌هاي مركزي دوكشور از جمله آنها بود.
اجلاس پنجم و پیگیری توافقنامه‌ها
پنجمین اجلاس كميسيون مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر نیز با مسئولیت وزارت امور خارجه در ششم اردیبهشت سال 1385 برگزار و پیگیری توافقات قبلی و تفاهمنامه‌های جدیدی را در دستور کار داشت.
اجلاس ششم و امضای تفاهمنامه در 14 بند
ششمین اجلاس كميسيون مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر با مسئولیت وزارت صنعت معدن و تجارت در 23 اردیبهشت 1397 در دوحه برگزار شد و اهم توافقات آن "امضای سند يادداشت تفاهم در 14 بند با توافقاتی در زمينه‌هاي اقتصاد و تجارت، سرمايه‌گذاري حمل و نقل، ارتباطات، کشاورزي و محيط زيست، انرژي، مناطق آزاد تجاري و صنعتي، ساخت و ساز، توسعه آموزش و پرورش و آموزش عالي، بهداشت، گمرک، استاندارد و ورزش و فرهنگ بود. همچنین در حوزه انرژی طرف قطری علاقه‌مندیش برای مذاکره با ایران درباره راه‌های همکاری در پروژه های برق و نیروگاه و راه‌های اجرای آن اعلام کرد."
اصفهان میزبان اجلاس هفتم کمیسیون مشترک
دور جدید همکاری‌های اقتصادی مشترک ایران و قطر در سال 1398 آغاز شد و 22 دی ماه این سال رئیس جمهور وقت در دیدار با امیر قطر تشکیل کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی را اعلام و تاکید شد نشست‌های آن به صورت سالانه و منظم برگزار شود.
در پی این رویداد معاون اول رئیس جمهور وقت مصوبه هیئت وزیران درباره تعیین وزیر نیرو به عنوان دستگاه مسئول کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و قطر را ابلاغ کرد. در این بین شیوع کرونا برگزاری نشست‌های حضوری را با وقفه‌هایی مواجه کرد، در عین حال روسای کمیسیون‌های ایرانی و قطری در نشست‌هایی آنلاین و ویدئو کنفرانسی موارد مشترک را به بحث گذاشتند و زمینه برگزاری اجلاس هفتم در اصفهان را فراهم آوردند.
هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر چهارم آذر ماه 1399 در شهر اصفهان با مسئوليت وزارت نيرو برگزار شد. تأسیس مراکز تجاری بین بخش‌های خصوصی دو کشور و تشکیل کارگروه مشترک تجاری، توافق برای استقرار وابسته بازرگانی در سفارتخانه‌های دو کشور در تهران و دوحه، استفاده از بندرگاه‌هاي دو کشور برای توسعه صادرات و واردات کالا و همکاری اتاق‌هاي بازرگانی اهم توافقات حاصله بر اساس صورتجلسه هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک بود.
******
نگاهی به روند همکاری‌های اقتصادی دیرینه ایران و قطر نشان می‌دهد که دو کشور دارای سوابق عمیق دوستی و همکاری بوده و سفر آیت الله رئیسی، رئیس جمهوری در راس هیئتی بلندپایه به این کشور می‌تواند تعمیق روابط حسنه و توسعه همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور دوست و همسایه را در پی داشته باشد.
کما اینکه در این سفر نیز توافقات گذشته دو کشور در قالب فعالیت‌های کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی به ریاست علی اکبر محرابیان وزیر نیرو پیگیری شده و به امضای 14 سند همکاری با سرفصل‌هایی چون اتصال شبکه‌های برق ایران و قطر، همکاری در حوزه‌های استاندارد، ورزش و جوانان، مناطق آزاد، آموزش عالی و فرهنگی و هنری انجامیده است.
لینک اصل خبر در سایت وزارت نیرواسناد به امضا رسیده توسط وزیر نیرو "اتصال شبکه‌های برق ایران و قطر" و همکارهایی در حوزه‌های استاندارد، ورزش و جوانان، مناطق آزاد، آموزش عالی و فرهنگی و هنری را شامل می‌شود .
همچنین اتصال شبکه‌های برق دو کشور و پروژه اتصال شبکه برق ایران به روسیه از طریق آذربایجان، همچنین مراودات برقی شرکت‌های ایرانی با کشورهای آذربایجان و لزوم زمینه‌سازی شرکت‌های ایرانی در بازسازی قره‌باغ، در دیدار وزیر نیرو با وزیر نیروی آذربایجان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته است.
در دیدار علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو با محمد عرقاب وزیر انرژی الجزایر نیز که در حاشیه اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز در فوریه 2022 قطر صورت گرفت، بر آمادگی ایران برای همکاری در تمامی زمینه‌ها به ویژه در حوزه برق با الجزایر تاکید و اظهار امیدواری شد هر چه سریعتر نسبت به برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و الجزایر و تقویت همکاری در تمام زمینه‌ها اقدام شود.
در این دیدار وزیر انرژی الجزایر خواستار مشارکت شرکت‌های ایرانی در توسعه شبکه برق الجزایر در زمینه‌های فشار قوی، فشار متوسط، فشار ضعیف و همچنین تولید تجهیزات برقی شد.
گذری بر 7 اجلاس مشترک اقتصادی ایران و قطر
بر این اساس در نگاهی اجمالی به بررسی سوابق همکاری‌های اقتصادی دو کشور در قالب کمیسیون مشترک پرداخته‌ایم؛ همکاری‌هایی که از سال 1374 آغاز شده است و تاکنون ادامه دارد و در بخش آب و برق نیز دارای دستاوردهای مهمی است، از اتصال شبکه برق دو کشور گرفته تا توافق برای تاسیس مرکز جهانی آب های نامتعارف و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر.
اجلاس یکم و امضای تفاهمنامه 17 بندی
بنا بر این گزارش برگزاری نخستین اجلاس مشترک ایران و قطر در سال 1374 و در سفر حجت الاسلام ناطق نوری رئیس وقت مجلس به دوحه کلید خورد و طی آن دو طرف نسبت به برگزاری کمیسون مشترک ابراز تمایل و توافق کردند. اولين اجلاس در مراسم افتتاح خط آهن مشهد، سرخس، تجن طي روزهاي 23 و 24 ارديبهشت 1375 در مشهد با حضور وزير وقت امور اقتصادی و دارایي و وزیر بازرگانی قطر، برگزار و يادداشت تفاهمی در17 بند به امضا رسيد.
اجلاس دوم؛ امضای تفاهم در 26 بند
دومین اجلاس کمیسیون های مشترک همکاری در بهمن 1377 در دوحه برگزار شد و طی آن يادداشت تفاهمی در 26 بند به امضاي رسيد. پیشبرد توافقات اجلاس اول و از جمله توافق بر سر تأسيس مركز تجاري در بوشهر و دوحه، طرح موافقتنامه حمل و نقل دريايي، پاراف پيش‌نويس موافقتنامه تشويق و حمايت متقابل از سرمايه‌گذاري، استقبال از تأسيس اتاق مشترك بازرگاني برخی موضوعاتی بود که بعدها در قالب سند همكاري به امضاي مقام های مسئول دوكشور رسيد.
اجلاس سوم و میزیانی تهران
سومین اجلاس همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر در خرداد ماه 1379 و در آستانه سفر امیر قطر به تهران برگزار و طی آن تمهيدات لازم براي انعقاد شش سند همكاري همزمان با سفر امير قطر به تهران صورت گرفت که موافقتنامه اجتناب از اخذ ماليات مضاعف، موافقتنامه همكاري‌هاي فرهنگي و هنري، يادداشت‌تفاهم همكاري‌هاي بهداشتي (ناظر بر اعزام كادر پزشك و پرستار ايراني به قطر)، يادداشت‌تفاهم همكاري خبرگزاري‌هاي دو كشور، يادداشت‌تفاهم همكاري‌هاي هواپيمایي دو كشور و برنامه آموزشي و موافقتنامه علمي دو كشور از دستاوردهای آن بود.
اجلاس چهارم؛ 3 موافقتنامه و 3 تفاهم
توافق اوليه براي برگزاري چهارمين اجلاس در اسفندماه سال 1383 در دوحه حاصل شد. وزارت بازرگانی وقت به عنوان مسئول کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور درنظر داشت علاوه بر تنظيم يادداشت‌تفاهم جامع و مفيد، مقدمات امضاي چند سند و برگزاري چند برنامه را همزمان با اجلاس مزبور، فراهم آورد که امضاي اوليه چند سند همكاري، موافقتنامه معاضدت قضائي، موافقتنامه انتقال محكومين به زندان، يادداشت‌تفاهم همكاري گمركي دوكشور، يادداشت‌تفاهم همكاري شيلات دو كشور و يادداشت‌تفاهم همكاري بانكي بين بانك‌هاي مركزي دوكشور از جمله آنها بود.
اجلاس پنجم و پیگیری توافقنامه‌ها
پنجمین اجلاس كميسيون مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر نیز با مسئولیت وزارت امور خارجه در ششم اردیبهشت سال 1385 برگزار و پیگیری توافقات قبلی و تفاهمنامه‌های جدیدی را در دستور کار داشت.
اجلاس ششم و امضای تفاهمنامه در 14 بند
ششمین اجلاس كميسيون مشترك همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر با مسئولیت وزارت صنعت معدن و تجارت در 23 اردیبهشت 1397 در دوحه برگزار شد و اهم توافقات آن "امضای سند يادداشت تفاهم در 14 بند با توافقاتی در زمينه‌هاي اقتصاد و تجارت، سرمايه‌گذاري حمل و نقل، ارتباطات، کشاورزي و محيط زيست، انرژي، مناطق آزاد تجاري و صنعتي، ساخت و ساز، توسعه آموزش و پرورش و آموزش عالي، بهداشت، گمرک، استاندارد و ورزش و فرهنگ بود. همچنین در حوزه انرژی طرف قطری علاقه‌مندیش برای مذاکره با ایران درباره راه‌های همکاری در پروژه های برق و نیروگاه و راه‌های اجرای آن اعلام کرد."
اصفهان میزبان اجلاس هفتم کمیسیون مشترک
دور جدید همکاری‌های اقتصادی مشترک ایران و قطر در سال 1398 آغاز شد و 22 دی ماه این سال رئیس جمهور وقت در دیدار با امیر قطر تشکیل کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی را اعلام و تاکید شد نشست‌های آن به صورت سالانه و منظم برگزار شود.
در پی این رویداد معاون اول رئیس جمهور وقت مصوبه هیئت وزیران درباره تعیین وزیر نیرو به عنوان دستگاه مسئول کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و قطر را ابلاغ کرد. در این بین شیوع کرونا برگزاری نشست‌های حضوری را با وقفه‌هایی مواجه کرد، در عین حال روسای کمیسیون‌های ایرانی و قطری در نشست‌هایی آنلاین و ویدئو کنفرانسی موارد مشترک را به بحث گذاشتند و زمینه برگزاری اجلاس هفتم در اصفهان را فراهم آوردند.
هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر چهارم آذر ماه 1399 در شهر اصفهان با مسئوليت وزارت نيرو برگزار شد. تأسیس مراکز تجاری بین بخش‌های خصوصی دو کشور و تشکیل کارگروه مشترک تجاری، توافق برای استقرار وابسته بازرگانی در سفارتخانه‌های دو کشور در تهران و دوحه، استفاده از بندرگاه‌هاي دو کشور برای توسعه صادرات و واردات کالا و همکاری اتاق‌هاي بازرگانی اهم توافقات حاصله بر اساس صورتجلسه هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک بود.
******
نگاهی به روند همکاری‌های اقتصادی دیرینه ایران و قطر نشان می‌دهد که دو کشور دارای سوابق عمیق دوستی و همکاری بوده و سفر آیت الله رئیسی، رئیس جمهوری در راس هیئتی بلندپایه به این کشور می‌تواند تعمیق روابط حسنه و توسعه همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور دوست و همسایه را در پی داشته باشد.
کما اینکه در این سفر نیز توافقات گذشته دو کشور در قالب فعالیت‌های کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی به ریاست علی اکبر محرابیان وزیر نیرو پیگیری شده و به امضای 14 سند همکاری با سرفصل‌هایی چون اتصال شبکه‌های برق ایران و قطر، همکاری در حوزه‌های استاندارد، ورزش و جوانان، مناطق آزاد، آموزش عالی و فرهنگی و هنری انجامیده است.
نظرات