عوامل تأثیرگذار بر مشارکت شهروندان در امور شهری
رشد فزایندۀ ابعاد شهرنشینی و پیچیدگی ماهیت مسائل شهری موجب شده است تأکید و توجه مدیران و برنامه‌ریزان شهری بیش از هر زمان دیگر به سطوح پایین‌تر و ابعاد ملموس زندگی شهروندان معطوف گردد. از‌این‌رو، امروزه مشارکت مردم در فرایند مدیریت شهری به‌شدت مرکز توجه قرار گرفته است.
به گزارش روابط عمومی مدیریت شهری شاهرود، یافته‌ها نماینگر آنند که عوامل متعددی بر مشارکت شهروندان در فرایند" مدیریت شهری " تأثیر گذارند.
ارزیابی‌های به عمل‌آمده نشان می‌دهد که در بین عوامل تاثیر گذار فردی بیشترین تأثیرگذاری مربوط به داشتن اوقات فراغت و اختصاص آن به مشارکت شهروندی است. در بین عوامل روحی و روانی اثر گذارترین عامل میزان استرس و فشارهای روحی و روانی است که مانع از حضور افراد در اجتماع می شود.
برنامه ریزی مشارکتی یکی دیگر از فرایندهای دخالت مستقیم مردم در تدوین سیاست ها، اولویت ها و اهداف شهری است که باید در اختیار آنان قرار گیرد زیرا، بدون اطلاع از این مقوله مهم، نیازی به حضور در مشارکت های شهری نزد شهروندان احساس نمی شود. تمامی اشکال برنامه ریزی مشارکتی، به کثرت گرایی با مفهوم نسبی توزیع قدرت در سطح یک جامعه توجه دارند. به نحوی که بسیاری از گروه ها به واسطه چانه زنی و سازش می توانند در فرایند تصمیم گیری و تهیه طرح های شهری مشارکت کنند.
برهمین اساس، حاصل مشارکت دادن مردم در طرح های شهری، تهیه طرح و برنامه های مبتنی بر علایق و منافع مردم است. به این ترتیب قدرت در سطح جامعه پراکنده شده، تا مردم از طریق فرایند گفتگو و مباحثه بتوانند به اطلاعات تخصصی که در اختیار دولت و حکومت های محلی تهیه کننده طرحهاست، مجهز شوند.
در این میان اساس ساز و کارهای مشارکتی برای تبدیل هدف به عمل، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. دلایل متعددی برای مشارکت دادن شهروندان در اداره امور شهرها وجود دارد که برخی از آنها، گسترش ارزش های فرهنگی است که هنجارهای مردم سالاری در شهر را تقویت می کند.
ایجاد تحول در میان مردم در سطوح مختلف مالی و اجتماعی و جایگاه افراد بر اساس سن، آنان را تشویق به ادامه حضور در مشارکت های شهروندی کرده و از انزوا طلبی در میان آنها می کاهد. افزایش پیچیدگی روابط در شهرها امکان اداره امور انفرادی و دستوری را سالهاست که از میان برده است و جای خود را به تقسیم وظایف بر اساس توانایی افراد سپرده و باعث شده تا مردم بیش از گذشته نسبت به فضای شهر خود احساس مسئولیت داشته باشند.
در این راستا، سازمان های دولتی، متخصصان، گروه های ذینفع و مردم از ارکان اصلی تصمیم گیری مشارکتی محسوب می شوند. تصمیمات آنها در قالب یکی از روش های مشارکتی با بهره گیری از تکنیک های مشارکتی برای تغییرات فضایی از جنبه های زیر بنایی، اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی شهر گرفته می شود. قطعا در این گونه امور مسئولان شهری در به اشتراک گذاشتن سیاست ها با مردم تدابیر ویژه ای را می اندیشند.
آنچه که در این میان قابل بررسی است شیوه و میزان مشارکت شهروندی در اداره امور شهری مانند مسائل رفاهی، محلی، منطقه ای است که طبعاً متاثر از نحوه برخورد و عملکرد دولت ها و حکومت ها، عقاید و فرهنگ حاکم بر جامعه، سطح شناخت و آگاهی مردم می باشد.
از طرف دیگر، افزایش جمعیت و شهرنشینی به عنوان پدیده ای فراگیر مخصوصا در کلان شهرهای بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از جمله ایران و مشکلات ناشی از آن، باعث شده تا، بسیاری از نظریه پردازان به مشارکت شهروندان در امور شهری توجه خاصی نمایند. بنابراین مشارکت به معنای عام آن از دیرباز با زندگی انسان پیوند داشته و همراه با تکامل او تحول یافته است.
ولیکن شهروندان و مدیران شهری نباید از این نکته غافل باشند که داشتن شهری مملو از آرامش و زیبایی جز در سایه نزدیکی و همکاری همه جانبه دو طرف یاد شده حاصل نخواهد شد. لذا باید شهروندان و مسئولان مشارکت را به گونه برای خود تعریف کنند که هریک به سهم خود در آباد کردن شهرها حضور داشته و حضور یکی مانع از عمل به وظایف نزد دیگر ی نباشد.
لینک اصل خبر در سایت شهرداری شاهرود
نظرات