شهریار تبریز/رضا عالشزاده: در واقع این هنر عمومی است که از طریق نقاشیهای دیواری، اِلمانها و مجسمهها به گره زدن هویت جمعی به یک فضا کمک می کند. وقتی مردم محلی در ایجاد هنر عمومی مشارکت میکنند، احساس مالکیت و تعلق به محله خود دارند که در انتها نه تنها به تقویت حس غرور محلی منجر میشود، بلکه ارتباط فرهنگی و ظاهر زیباییشناسی منطقه را نیز ارتقا میدهد.
بنا به نظریه معروف ارسطو، فیلسوف شهیر یونانی، هدف هنر نشان دادن ظاهر یک شی یا فرد نیست، بلکه انعکاس اهمیت درونی آنهاست». هنر عمومی در شهرهای سرتاسر جهان نیز با ارائه حس معنا و هویت به ساکنان خود به دنبال این هدف است. می توان گفت هنر عمومی می تواند پایه و اساس جوامع را تقویت کند، تصویری از گذشته آنها بسازد و چشم اندازی برای آینده آنها ارائه داده و سرمایه اجتماعی را افزایش داده و اقتصاد محلی(از طریق تقویت گردشگری) را بهبود بخشد.
البته برخی اوقات رابطه هنر و فضای عمومی اغلب به دلیل غیر دموکراتیک بودن مورد انتقاد قرار گرفته است. به عنوان مثال، در بیشتر شهرهای دنیا بناهای یادبود شهری که توسط دولت حمایت می شود با تعصب به بعضی از اتفاقات تاریخی می نگرد در حالیکه بعضی دیگر از رخدادهای تاریخی را نادیده میگیرد.
شهر دارای هویت منحصر به فرد و ارزشمندی است که توسط محیط ساخته شده و مردم ساکن در آن به تصویر کشیده میشود. این اما دائمی نیست. همانطور که شهرها در طول زمان توسعه مییابند، هویت آنها و ویژگی های فرهنگی، تاریخی و اقتصادی فضا نیز دستخوش تغییر می شود. به همین ترتیب، با گذشت زمان، رویکردهای جدیدی نیز در طراحی و درک فضاهای شهری ما ایجاد شده است. با تمرکز بر هنر و خلاقیت، میتوان یک شهر را احیا و متحول کرد تا هویت و حس جدیدی از مکان ایجاد کند که به آن مکانسازی نیز میگویند.
در راستای استفاده بهینه از هنر در فضاهای شهری، قوانین و طرحهای زیادی در نقاط مختلف دنیا نگاشته و اجرایی شده است. به عنوان مثال، اولین طرح هنر عمومی شیکاگو که توسط شهردار رحم امانوئل و اداره امور فرهنگی و رویدادهای ویژه شیکاگو (DCASE) اعلام شد، شش هدف زیر را تعیین می کند که به شکل گیری آینده هنر عمومی در شیکاگو کمک میکند و نحوه حمایت شهر در مورد هنر عمومی را تغییر می دهد:
- افزایش ردیف بوجه ای شیکاگو برای ارتقاء استفاده از هنر عمومی در فضای شهری
- تعریف و اجرای رویههای شفاف اداری و دولتی در این زمینه
- ارائه امکانات برای حمایت از خلق هنر عمومی در سراسر شهر
- برنامههای حمایتی که از هنرمندان، محلهها و خیرین عمومی در زمینه هنر عمومی شهری
- تقویت سیستم مدیریت زیباسازی مجموعه شهر
- ایجاد آگاهی عمومی در زمینه هنر شهری
حوزه هنر عمومی به طور مداوم در حال توسعه و گسترش است تا آثار هنری گسترده، میان رشتهای و جاسازی شده را در بر گیرد. طرح هنر عمومی شیکاگو این را تصدیق میکند و تصریح میکند که فرآیند سفارش هنر عمومی باید از خلاقیت در همه اشکال آن استقبال کند و فرصتهای گستردهای برای مشارکت ارائه دهد.
طرح جدید ابزاری برای حمایت از یک اکوسیستم هنری عمومی متنوع و پرورش هنری است که پتانسیل شگفتانگیز کردن، الهام بخشیدن، به چالش کشیدن و گرد هم آوردن مردم را از طریق تجربیات مشترک دارد.
نظرات