به گزارش شهریار ، مقایسه تعاریف خیابان در محور زمان، حکایت از بازتعریف و اهمیت یافتن ویژه «ابعاد اجتماعی خیابان ها» از منظر «فضاهای عمومی» در دهههای اخیر دارد. به طوری که قابلیت دسترسی عمومی به این فضاها برای همگان، خیابان را به ناب ترین شکل فضاهای عمومی تبدیل کرده است.
خیابان تربیت در محله ای به همین نام در مرکز شهر و در درون بافت قدیم تبریز قرار دارد. این محور منطبق بر گذری است تاریخی، که ضمن انطباق کامل با مسیر گذر موجود، دو نقطه بسیار مهم؛ یعنی میدان ساعت (شهرداری) و بازار قدیم را به هم پیوند می دهد.
تا پیش از تبدیل این خیابان به پیاده راه، نماهای باارزش قدیمی و معماری خاصی که بدنه های این خیابان را تشکیل می دادند، رو به فرسودگی داشت و بار ترافیکی سنگینی نیز در این منطقه پر ازدحام به چشم می خورد.
به این ترتیب، برای حل مشکل ترافیک خیابان و احیا و پردازش معماری سنتی و نماهای آن، لزوم حذف این محور از شبکه ترافیکی منطقه احساس می شد، بویژه اینکه در تبریز نیز همچون بسیاری از شهرهای کهن کشور در مقطعی از زمان، بافت قدیم، بیرحمانه رو به ویرانی نهاده بود؛ تا اینکه در اوایل دهه۱۳۷۰ لزوم رجعت به اصول و معیارهای طراحی شهری گذشته، حفاظت از بافتهای باارزش تاریخی در راستای تبدیل این فضاها به عرصه های عمومی در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفت و از این نظر به جرات می توان گفت که تبریز جزو شهرهای پیش رو کشور در زمینه در تبدیل خیابانهای تاریخی مراکز کهن شهری به پیاده راه قلمداد می شود.
تجربه موفق پیاده راه تربیت، مدیریت شهری را بر آن داشت تا در سال های بعد شاهد تبدیل گذر تاریخی داش ماغازالار(مغازه های سنگی)، خیابان ولیعصر و خیابان ارک به پیاده راه باشیم.
در حال حاضر محور پیاده تربیت با وام گیری از نام ها، نشانه ها و اتفاقات جمعی گذشته، در اذهان عمومی به عنوان فضای شهری و حامل بار تجاری و اجتماعی شهر عمل کرده و ضمن معرفی بافت قدیم تبریز و عناصر با ارزش آن به عنوان راوی و هادی مناسب توانسته هر ناآشنایی را با بافت مانوس و حیات اجتماعی را در درون آن جاری سازد.
قابلیت پیاده روی، اختلاط کاربری ها و فعالیت ها، وجود کاربری های همخوان و مکمل، زمینه ای شاداب، سرزنده و فرح بخش در فضای تربیت را ایجاد و میل به استقرار و حضور را در محل تقویت کرده و موجب شکل گیری فضاهایی چند منظوره و در عین حال جذاب و سرزنده را فراهم ساخته است.
همچنین، توسعه و ترمیم جداره های ارزشمند و فضاها با الهام از اصول معماری و شهرسازی گذشته و معرفی و ارائه چشم اندازهای زیبا و متنوع، آن را به یکی از زیباترین، جذابترین و سرزنده ترین خیابان تبریز بدل نموده است.
امروزه پیاده راه تربیت در مرکزیت تاریخی تبریز، خیابانی است سرزنده، پویا و رویدادمدار که شهر تبریز به آن میبالد. این خیابان در قالب حفظ میراث گذشته و حمایت از خاطره ها و هویت ها در قالبی هم پیوند با زندگی روزمره مردم به تجربه موفقی از «تجربه زیسته» بدل شده است.
به طوری که در حال حاضر « توسعه فضاهای پیاده و انسان محور » به عنوان یکی از راهبردهای برنامه راهبردی- عملیاتی شهرداری تبریز در راستای دستیابی به چشم اندازی با هویت انسان محور و واجد کرامت انسانی مورد تاکید جدی مدیریت شهری قرار گرفته است.
محمد جام کسری/ رییس گروه برنامه ریزی شهرداری تبریز
نظرات