زمان باراندازی در بازار تبریز باید مدیریت شود/ مسیرگشایی باعث تشدید ترافیک می‌شود

به گزارش شهریار و به نقل از ایسنا، محمدرضا روشنی در حاشیه سلسله نشست‌های هیات اندیشه ورزی شهید فخری زاده فرمانداری تبریز در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر این‌که بحث مهمی در حوزه ترافیک شهر تبریز که تاکنون به آن بی توجهی شده است، مدیریت حمل و نقل بار و کالا است، خاطرنشان کرد: مدیریت حمل و نقل بار و کالا در تبریز اصلا وجود ندارد؛ علی رغم این‌که تبریز به عنوان قطب مبادله کالا و بار در منطقه شناخته می‌شود ولی بارانداز اصلی آن، بازار در بخش مرکزی شهر است.

وی افزود: اکنون بازار تبریز دیگر یک بازار سنتی نیست و تبدیل به انبار شده و ۷۰ درصد فروشندگان در این بازار، عمده فروش هستند، حتی خانه‌های اطراف بازار نیز انباری شده‌اند.

وی با بیان این‌که چند خیابان و حتی پاساژ ابزار تبریز نیز باراندازهای فرعی هستند، افزود: در حال گفتمان سازی هستیم که مسئله باراندازی در شهر را تبدیل به مطالبه گری کنیم؛ اگر مشکل حمل و نقل بار در تبریز حل شود، بسیاری از مشکلات ترافیکی به خصوص در بافت مرکزی نیز حل می‌شوند.

روشنی ادامه داد: خیابان خاقانی نیز یک بارانداز است. ترافیک این خیابان، عامل اصلی ترافیک در مسیر چایکنار است و در ساعات باراندازی نیز ترافیک سنگین در خیابان‌های دارایی، فردوسی و جمهوری اسلامی و راسته کوچه تولید می‌شود. برای حل این مشکل، می‌توان زمان باراندازی بازار را مدیریت کرد و مثلا به شب انتقال داد. این اقدام هزینه‌ای ندارد اما هماهنگی آن سخت است. معمولا باراندازی‌ها در شهرهایی مثل مشهد و تهران، شبانه در محدوده ورودی‌های شهر انجام می‌گیرد و خودروهای سنگین نمی‌توانند وارد شهر شوند.

بارانداز جدید باید در حد بازار تبریز باشد

وی خاطرنشان کرد: اکنون اگر بخواهیم در داخل شهر تبریز، بارانداز ایجاد کنیم تا جایگزین بازار شود، قطعا جوابگو نخواهد بود و لازم است که بارانداز جدید در حد بازار تبریز و در حد امکان در ورودی‌های شهر باشد.

دلیل اصلی ترافیک سنگین هفته‌های گذشته

وی در ادامه با اشاره به ترافیک سنگین اخیر در شهر تبریز، تشریح کرد: سالانه با دو بار پیک ترافیک در تبریز مواجه هستیم که به خاطر شرایط خاص منطقه در ماه‌های اردبیهشت و آذر یا دی ایجاد می‌شوند چرا که بیشترین سفرهای شهری در این ماه‌ها انجام می‌گیرد.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تبریز افزود: مدتی از طرف تهران، برخی موانع برای شروع و تکمیل پروژه‌های حمل و نقل ایجاد و پروژه‌های ما را متوقف کردند و بعد از اینکه فعالیت پروژه‌ها آغاز شد به اجبار عملیات اجرایی چند پروژه همزمان شروع شدند که تعدادی نیز در شریان‌های اصلی شهر بودند. مثل اتوبان شهید کسایی، اتوبان پاسداران، کمربند میانی و ... که ترافیک را تشدید کردند.

وی ادامه داد: ترافیک، یک مقوله شناور است و وقتی در این مسیری، موانعی وجود داشته باشد و امکان تردد را سلب کند، ترافیک به سمت دیگر هدایت می‌شود که در تبریز نیز شاهد هدایت ترافیک از اتوبان‌ها به مسیرهای داخلی شهر مثل چایکنار بودیم. در آذر و دی ماه امسال، ترافیک غیرعادی در تبریز داشتیم اما این ترافیک به خاطر عادی شدن ترافیک شهر در آینده است.

وی با اشاره به معضلات ترافیکی شهر تبریز، خاطرنشان کرد: تعداد خودروها در سطح شهر تبریز از سال ۵۷ تا الان ۲۰ برابر شده ولی مساحت خیابان‌ها سه برابر شده است و توسعه بیشتر از وضعیت کنونی خیابان‌ها نیز امکان پذیر نیست اما تعداد خودروها نیز همچنان افزایشی است.

روشنی ادامه داد: سال ۵۷ تعداد خودروها ۵۰ هزار دستگاه بود ولی الان به ۸۵۰ هزار خودرو رسیده است. از سال ۹۶ تا سال ۱۴۰۲ نیز تعداد خودرو دو برابر شده و از سال ۱۴۰۱ تا الان تعداد ۱۱۰ هزار خودرو به سطح شهر افزوده شده است.

چرا شهرهای دیگر ترافیکی مثل تبریز ندارند؟

وی تاکید کرد: ممکن است برخی از شهرهای داخل و خارج کشور، شرایط ما را در زمینه خیابان و خودرو داشته باشند و یا حتی تعداد خودروهای آن‌ها بیشتر از ما باشد اما ترافیک نداشته باشند که این امر به خاطر سه دلیل اصلی است. یکی از این دلایل، توسعه حمل و نقل عمومی است. حوال سال ۸۸ تعداد ۶۰۳ دستگاه اتوبوس فعال در تبریز وجود داشت اما اکنون با احتساب خریدهای جدید شهرداری، مجموع اتوبوس‌های فعال به ۳۵۰ دستگاه رسیده و در واقع نصف شده است.

وی با اشاره به کم کاری دولت‌ها در بحث اتوبوس شهر تبریز طی سال‌های گذشته، گفت: دومین موضوع برای رفع مشکلات ترافیک شهرهای پرجمعیت، ایجاد محدودیت‌های ترافیکی است. خودروها هر وقت و هرجا که دلشان خواست، نمی‌توانند تردد کنند. در هر شهری که مشکل ترافیک حل شده، این روش اجرا شده است. این قاعده در نقاط مختلف دنیا حاکم است. خیابان شهرهای اروپایی، هم عرض خیابان‌های ما و تعداد خودروی آن‌ها، سه برابر ما است ولی ترافیک سنگین ندارند زیرا بیشتر تردد در سطح شهر به سمت حمل و نقل عمومی سوق یافته است.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تبریز با اشاره به وضعیت متروی شهر تبریز، گفت: متروی تبریز از سال ۸۰ شروع شده و خط یک آن پس از ۲۲ سال، اکنون در حال اتمام است. خط دو آن نیز حدود ۲۳ درصد پیشرفت دارد که با تخصیص فاینانس ۴۲۰ میلیون دلار یا ۳۳ میلیارد یوآنی می‌تواند به ۶۰ یا ۷۰ درصد پیشرفت برسد. البته تا این پول برسد، پنج سال طول خواهد کشید. علت کندی ساخت متروی طی این ۲۲ سال نیز عدم تخصیص بودجه بوده و ما فقط اقدام به تعریض خیابان‌های شهر طی دو دهه اخیر کرده‌ایم.

اثبات شده که مسیرگشایی و تعریض خیابان‌ها فقط منجر به افزایش ترافیک در شهرها می‌شود

وی با بیان این‌که اثبات شده که مسیرگشایی و تعریض خیابان‌ها فقط منجر به افزایش ترافیک در شهرها می‌شود، افزود: تهران ۴۱۶ کیلومتر معبر ترافیکی دارد که ۲۸۴ کیلومتر آن را تبدیل به اتوبان کرده است. جالب است که بیش از ۶۰ درصد ترافیک(بالاترین میزان ترافیک شهر تهران) در اتوبان‌ها و پایین ترین درصدهای ترافیک نیز در محدوده ترافیکی تهران است. این شرایط برای ما یک الگو است که دیگر آن را تکرار نکنیم.

مشهد بهترین وضعیت را در حمل و نقل عمومی دارد

وی ادامه داد: شهر مشهد با داشتن حدود ۱۶۰۰ دستگاه اتوبوس فعال، بالاترین و بهترین سطح را در بحث حمل و نقل عمومی دارد. خیابان‌های ترافیکی آن، کمتر از ما ولی دو برابر ما جمعیت و وسعت دارد و تعداد خودرو آن نیز ۳۵۰ هزار دستگاه بیشتر ولی حجم ترافیکی آن کمتر از ما است.

روشنی با بیان این‌که شهر شیراز، نزدیک به دو برابر مشهد، خیابان ترافیکی دارد ولی وضعیت ترافیکی مشهد به خاطر مناسب بودن وضعیت ناوگان حمل و نقل عمومی بهتر است، گفت: مسیرکشی و تعریض خیابان یک اقدام پرهزینه و برخلاف اذهان عمومی باعث تشدید ترافیک می‌شود.

وی با بیان این‌که سومین دلیل کنترل ترافیک در شهرها، مدیریت هوشمند حمل و نقل ترافیک است، اظهار کرد: باید شهر را با کمک هوش مصنوعی اداره کنیم. اکنون هوش مصنوعی برای کنترل ترافیک در تهران، مشهد و اصفهان استفاده می‌شود و پیش نیاز اصلی آن نیز دوربین‌های ترافیکی است که تبریز طی ۹ سال گذشته، در این خصوص، فاجعه بار عمل کرده است.

وی با بیان این‌که اکنون در اصفهان تعداد ۷۰۰ دوربین و در تبریز ۲۰۰ دوربین وجود دارد، گفت: در بهترین و حالت، حداکثر ۲۰۰ دوربین در تبریز کار می‌کند که شامل ۱۷۶ دوربین نظارتی است و جریمه خودروها توسط اپراتور نوشته می‌شود. ۴۹ دوربین پلاک خوان و ثبت سرعت نیز در سطح شهر پراکنده بوده و برخی از دوربین‌ها در حال جابه جایی و ترمیم هستند.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تبریز با اشاره به نقاط حادثه خیر شهر تبریز مثل اتوبان پاسداران که سالانه چند هزار نفر در این مسیر کشته می‌شوند، از خرید دوربین‌های نظارتی جدید برای کنترل تصادفات در این نقاط خبر داد و گفت: برای خرید تعداد ۶۸ دوربین، قراردادی به قیمت ۵۰ میلیارد تومان بسته شده و قرارداد دیگری با مبلغ ۲۵۰ میلیارد تومان نیز در حال مناقصه است‌که در صورت انتخاب پیمانکار، تا خردادماه تعداد دوربین‌های تبریز به ۷۰۰ دستگاه می‌رسد.

سال بعد تعداد دوربین‌های ترافیکی در تبریز به ۲۰۰۰ دستگاه می‌رسد

وی ادامه داد: سومین مناقصه برای خرید دوربین با مبلغ ۲۵۰ میلیارد تومان در سال آینده برگزار شده و در صورت به نتیجه رسیدن، تعداد دوربین‌های مستقر در تبریز به حدود ۲۰۰۰ دستگاه می‌رسد تا به پوشش صددرصدی سطح شهر برسیم.

وی اظهار کرد: تعداد ۱۳ نرم افزار نیز همزمان با این دوربین‌ها پیاده سازی می‌شوند. هدف اصلی از افزایش تعداد دوربین‌ها در شهر، مدیریت هوشمند ترافیک است و به وسیله آن‌ها می‌توان تشخیص داد که ترافیک در کدام نقاط سنگین و کدام نقاط شهر سبک است.

روشنی در تشریح وضعیت حمل و نقل عمومی تبریز، گفت: دو شهر تهران و تبریز، بیشترین درصد اتوبوس‌های متعلق به بخش خصوصی را دارند و با توجه به این‌که این بخش در دوران کرونا نتوانست چندان به فعالیتش ادامه دهد، با کاهش تعداد اتوبوس مواجه شدیم، به طوری که تعداد اتوبوس‌های تهران از ۶۰۰۰ دستگاه به ۲۳۰۰ دستگاه و تبریز از ۶۰۳ دستگاه به ۲۳۰ دستگاه رسید.

وی افزود: برای حل این کمبود، قرارداد خرید ۳۸۴ دستگاه اتوبوس را بسته شده و برای پرداخت مبلغ قرارداد منتظر دولت نماندیم(۵۰ درصد مبلغ پرداختی سهم دولت است) و تا جایی که امکان داشت، شهرداری مبلغ مربوطه را پرداخت کرده و تاکنون ۱۰۰ دستگاه اتوبوس را تحویل گرفته است. باقی اتوبوس‌ها نیزبه زودی تحویل خواهیم گرفت.

طرح جدید دولت برای برقی کردن ناوگان حمل و نقل عمومی با هزینه بالا

وی ادامه داد: دولت، طرح جدید اتوبوس و تاکسی برقی را مطرح کرده و اصفهان و تبریز به منظور پایلوت این طرح انتخاب شده‌اند. قرار است تعداد ۲۰۰ دستگاه اتوبوس برقی و ۲۰۰ تاکسی برقی در این راستا به ناوگان حمل و نقل عمومی تبریز اضافه شوند که هنوز از جزییات آن خبر نداریم.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تبریز خاطرنشان کرد: هر اتوبوس برقی حدود ۲۴ میلیارد تومان و ۲۰۰ اتوبوس در مجموع ۵۰۰۰ میلیارد تومان هزینه دارند. هر تاکسی برقی نیز ۲.۵ میلیارد تومان و در مجموع حدود ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه تاکسی‌های برقی خواهد شد.

وی با اشاره به طرح ویژه شهرداری تبریز برای نوسازی تاکسی‌ها، تشریح کرد: تعداد ۱۵۰۰ تاکسی فرسوده تبریز، تسهیلات ویژه شهرداری را دریافت کرده و نوسازی شده‌اند که نقش عابدین خرّم، استاندار محترم در این امر بسیار مهم بود اما متاسفانه‌ ایران خودرو برای تحویل تاکسی‌ها، ما را اذیت می‌کند.

وی ادامه داد: تعداد ۵۰۰ تاکسی دیگر را تا آخر سال تحویل می‌گیریم و برنامه ریزی کردیم که در سال آینده نیز ۱۰۰۰ دستگاه دیگر نوسازی شوند.

روشنی در بخش دیگری از سخنان خود از آغاز راه اندازی خط دوم مسیر اتوبوس سریع السیر(BRT) تبریز خبر داد و گفت: این مسیر از میدان فهمیده تا یوسف آباد، آبرسان، خیابان آزادی، نصف راه، خیابان آذربایجان و میدان آذربایجان خواهد بود و اگر راه اندازی شود، یک محور بسیار مهمی در تردد ناوگان حمل و نقل عمومی خواهد بود.

وی افزود: با توجه به این‌که تعدادی از پروژه‌های ترافیکی در سطح شهر در حال تکمیل هستند، راه اندازی مسیر دوم اتوبوس سریع السیر را برای سال آینده نگه داشته‌ایم. ساخت مسیر ویژه چندان زمان بر نیست و به صورت فوری، نیوجرسی‌ها را در مسیر استقرار داده و خط ویژه را ایجاد و اتوبوس‌ها را راه اندازی می‌کنیم. تنها مشکل این پروژه، ساخت ایستگاه‌ها است که اندکی طول می‌کشد.

بالاترین کاربری ترافیک زا در تبریز مربوط به بخش درمانی است

وی در ادامه با اشاره به مطالعات در خصوص کاربری‌های ترافیک زا در تبریز، گفت: بالاترین کاربری ترافیک زا در تبریز مربوط به بخش درمانی است مثل خیابان ۱۷ شهریور، مجتمع پزشکی سلامت در پیشقدم، خیابان پاستور، بیمارستان امام رضا(ع) در کوی دانشگاه و ... که هر یک دلیل مهمی در ایجاد ترافیک‌های سنگین هستند.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تبریز خاطرنشان کرد: همه می‌گویند چرا شهرداری برای ساخت مجتمع‌ها و مطب‌های پزشکی، مجوز داده ‌که باعث ترافیک سنگین شود، در حالی که اینگونه نیست. بر اساس قانون، پزشکان می‌توانند در هر جایی که دلشان بخواهد، مطب بزنند و نهایت مراجعه پزشکان به شهرداری، برای دریافت مجوز واحد مسکونی و یا تجاری است تا بعدا، آن واحد را تبدیل به مطب کنند و ما در این راستا موظف به صدور مجوز هستیم و هیچ بهانه‌ای نمی‌توان یافت. قانون گفته که یک پزشک حتی می‌تواند در واحد مسکونی نیز مطب بزند و کسی چیزی نمی‌تواند بگوید.

وی ادامه داد: کاربری‌های تجاری و خود مدارس، نقش چندانی در ترافیک ندارند اما یکی از مشکلات مهم در بحث مدارس، این است که از مجموع ۴۰۰ هزار دانش آموز در تبریز، فقط ۱۰ درصد از سرویس استفاده می‌کنند و مابقی اغلب با خودروی شخصی تردد دارند که این امر باعث ترافیک سنگین در ساعت‌های مشخص می‌شود.