پایداری دیجیتالی چیست و چگونه بر شهرها تاثیر می‌گذارد؟

شهریار تبریز/مهراب محرابی‌نیا: دوربین‌های کنترلی دائماً در حال ضبط اتفاق‌های جاری هستند. امواج رادیویی حاوی حجم عظیمی از داده‌ها، در اطراف ما در حال انتشار هستند. ارتباط با افرادی که هزاران کیلومتر دورتر از ما هستند در زمانی کوتاه‌تر از یک ثانیه عملی است. خرید کالایی خاص با تنظیمات درخواستی خود شما از فروشگاهی در آن‌سوی دنیا به سادگی قابل انجام است، سیستم‌های هوشمند می‌توانند انتخاب‌های شما در زندگی را پیش از آن‌که بر زبان آورید با دقت بالایی پیش‌بینی کنند و…

دیجیتالی‌سازی اساس و پایه تحولات عمده قرن بیست و یکم شده است. فن‌آوری پیشرفت‌های مهمی را به همراه داشته و قدرت تحول‌آفرینی بالای آن مزایای عمده‌ای را نیز برای شهرها فراهم می‌کند. اما این انقلاب بدون خطر و اثرات منفی بالقوه به ویژه بر مردم و محیط زیست نیست. بنابراین، دستیابی به پایداری دیجیتال بیش از هر زمان دیگری حیاتی است.

به طور خلاصه، پایداری دیجیتال، فرآیند پرداختن به چالش‌های تحول دیجیتال و یافتن راه‌حل‌هایی برای آنهاست. درک ردپای کربن دیجیتال و هزینه‌ای که برای سیاره زمین دارد به ما امکان می‌دهد مسیر را تغییر داده، تنظیمات لازم را انجام دهیم و از ایجاد مشکل جلوگیری کنیم. با شتاب‌گرفتن دیجیتالی شدن شهرها در قرن بیست و یکم به عنوان پاسخ اصلی به چالش های آن شهرها نیز در اینجا نقشی ایفا می‌کنند.

دگرگونی شهری: شهرهای هوشمند و فن‌آوری برای چالش‌های شهری

اهمیت شهرها در توزیع جمعیت جهان در حال افزایش است. آخرین گزارش برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد (UN-Habitat) تایید می‌کند که "آینده بشریت بدون شک شهری است". اگر در سال ۲۰۲۱، ۵۶ درصد از مردم در یک منطقه شهری زندگی می‌کردند، انتظار می‌رود این رقم تا سال ۲۰۵۰ به ۶۸ درصد برسد. فشار بر این مناطق به طور همزمان افزایش می‌یابد و مدیریت بهینه شهری در این بین از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.

معیار اصلی و کلیدی برای تحول موفق شهری در دیجیتالی شدن نهفته است یعنی استفاده کارآمد از این فن‌آوری‌های جدید و فرصت‌هایی که ارائه می‌دهند. هبیتات هشدار می‌دهد که رها کردن چیزها به همان شکلی که هستند منجر به یک "سناریوی بدبینانه" می‌شود. شهرها باید تاب‌آور بوده، برای آینده‌ای پیچیده آماده و پایدار باشند. بنابراین، آن‌ها باید روی برنامه‌ریزی خوب و درک چالش‌های اولیه و نحوه مقابله و توقف آن‌ها نهایت تلاش خودرا به کارگیرند. دستور کار جدید شهری به اقتصاد دایره‌ای، برابری جنسیتی، کاهش فقر، انتشار صفر خالص و نوآوری می‌پردازد.

سال‌هاست که تحلیلگران و تصمیم‌گیرندگان درباره شهرهای هوشمند صحبت می‌کنند، شهرهایی که فن‌آوری در آنها به مدیریت جریان ترافیک و جمع‌آوری پسماند کمک می‌کند. دیجیتالی‌شدن همچنان پاسخی به چالش های شهری خواهد بود و این تحول اساسی شهری منجر به تعهد بیشتر به فن‌آوری و نوآوری خواهد شد. گزارش شهرهای جهان تخمین می‌زند که سرمایه‌گذاری در ارائه راهکارهای شهری و سیستم‌های هوشمند با ارزش بازار جهانی تقریباً ۵۱۷ میلیارد دلار در سال ۲۵ درصد افزایش خواهد یافت. آنها نشان می‌دهند که این ابزارها ممکن است پاسخی به نیاز کربن‌زدایی شهرها باشند، با این حال، اگر خطرات آنها در نظر گرفته نشوند، ممکن است به اهرمی برای ایجاد شکاف‌های بیشتر تبدیل شوند. اینجاست که پایداری دیجیتال مطرح می‌شود.

رد پای دیجیتالی

آلودگی دیجیتالی مشهودترین بخش اثرات منفی دیجیتالی شدن است. فن‌آوری هم هزینه‌های قابل مشاهده و هم نهان برای محیط زیست دارد. تمام فرآیندهای اینترنتی انرژی مصرف می‌کنند و تعداد فزاینده‌ای از اقدامات روزمره که از شبکه استفاده می‌کنند افزایش خواهد یافت.

ردپای دیجیتال که گاهی به آن «سایه دیجیتال» یا «ردپای الکترونیکی» هم‌ می‌گویند، مجموعه اطلاعاتی است که هنگام استفاده از اینترنت به جا گذاشته می‌شود. این اطلاعات عبارت‌اند از:

• وب‌سایت‌هایی که از آنها بازدید می‌شوند؛
• ایمیل‌هایی که فرستاده می‌شوند؛
• اطلاعاتی که اینترنتی ارسال می‌شوند.

از ردپای دیجیتال می‌توان برای ردیابی فعالیت‌ها و دستگاه‌های آنلاین افراد استفاده کرد. این ردپای دیجیتال می‌تواند فعال یا غیرفعال باشد. پیشرفت‌های تکنولوژی طی سال‌های اخیر دستاوردهای زیادی برای بشر داشته ‌است. اما در مقابل، این تکنولوژی‌های دیجیتال، برخلاف تصور، مقدار زیادی آلاینده وارد محیط زیست می‌کنند. آمارها حاکی از آن است که هر جست‌وجوی گوگل، ۲/ ۰ گرم دی اکسید کربن وارد جو می‌کند و با انجام روزانه ۵/ ۳ میلیارد مورد جست‌وجوی گوگل، دست‌کم روزی ۶۹۱ تن دی‌اکسیدکربن وارد محیط زیست می‌شود. اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی در گرمایش زمین سهم دارد.

برخی از کارشناسان که جستجوی آنلاین و همچنین دستگاه‌های مورد نیاز برای اتصال را در نظر می‌گیرند تخمین می‌زنند که شبکه‌های تلفن همراه حدود ۲۰ درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌ای را تشکیل می‌دهند. ضایعات دیجیتال (مانند ایمیل‌های خوانده نشده یا داده‌های تکراری) یا تاثیر زیاد ویدیوها بر الگوهای مصرف این ارقام را تشریح می‌کنند.

با این حال، پایداری تنها در راستای کاهش انتشارات کربنی نیست، بلکه یک مفهوم مقطعی‌ترو مرحله‌ای است. یعنی پایدار بودن مستلزم درک تمام اثرات منفی بالقوه و توقف آنهاست. مسائلی مانند فقر و نابرابری نیز باید مورد لحاظ واقع شوند.

تحول دیجیتالی پایدارتر و سبزتر

با در نظر گرفتن موارد فوق، باید این نکته را اضافه کرد که تحول دیجیتالی باید سبزتر و توام با احترام به مردم باشد. پایداری دیجیتال شامل در نظر گرفتن مزایا و معایب آن و طراحی استراتژی است که مزایای آن را تقویت و مضرات آن را کاهش دهد. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، "به‌کارگیری نوآوری و فن‌آوری باید متناسب با تنوع بافت شهری باشد". این ابزارها باید "فراگیر، مشارکتی و توانمندساز" باشند.

تحول دیجیتال را به‌طور کلی می‌توان نوعی بازنگری اساسی در نحوه عملکرد یک سازمان با رویکرد دیجیتال تعریف کرد. هدف از تحول دیجیتال، ایجاد مزیت رقابتی برای بهبود تجربه مشتری و کاهش هزینه‌ها با استقرار مداوم فن‌آوری‌های نو و گسترش استفاده از فن‌آوری‌های دیجیتال است.

تحول دیجیتال سه چالش اصلی برای شهرهای هوشمند را ترسیم می‌کند :

· درک نیازهای فضاهای مختلف، چرا که هیچ استاندارد طلایی شهر هوشمندی وجود ندارد که برای مرتفع کردن همه آن نیازها بکار گرفته شود. بنابراین، پاسخگویی به نیازهای مختص هر مکان برای موفقیت ضروری است. این گزارش همچنین به بومی‌سازی پروژه‌ها و عدم بکارگیری چشم‌انداز جهانی به‌طور پیش‌فرض اشاره می‌کند.

· مردم‌محوری، زیرا تزریق فن‌آوری صرفاً به خاطر دیجیتالی شدن نیست، بلکه مهم این است که فن‌آوری چه چیزی برای مردم فراهم می‌کند.

· تضمین پایداری زیست‎محیطی، به کارگیری این استراتژی در مدیریت سبز شهری. این گزارش به ما یادآوری می‌کند که فعال‌سازی شهر هوشمند نمی‌تواند هزینه‌های بالقوه زیست‌محیطی آن را نادیده بگیرد.

____________________

منبع:

https://www.tomorrow.city/what-is-digital-sustainability-and-how-does-it-affect-cities/