کشمکش معماری امروز در چیست؟
دکترامیر محمد خانی استاد دانشگاه ودبیر جشنواره معماری ایران۱۴۰۴: پنهان شدن در پشت افتخارات پدرانمان ویا پناه بردن به فرهنگ بیگانه چه شرق ویا غرب باعث شده که نسل امروز چیزی برای ارئه نداشته باشد، کشمکشی که امروز در معماری داریم انتخاب میان دانش گذشتگان است با دانش ملل دیگر ،که این خود بیانگر این امر است که راه نجات در معماری ما خلاقیت ونوآوری است.
به گزارش ستاد خبری جشنواره معماری "ایران ۱۴۰۴"، محمد خانی دبیربخش معماری جشنواره هنری ایران۱۴۰۴ در راستای برگزاری این جشنواره به بررسی برخی مشکلات ریشه ای در معماری امروز کشورمان پرداخت وگفت در ۱۰۰ سال اخیر فرهنگ ما میان دو راهی قرار گرفته که از میان این دو راهی مجبور به انتخاب شده ایم، یک راه فرار به فرمهای گذشتگان است و راه دیگر پناه بردن به دامان غرب است ،هر دوی این راه ها برخوردی انفعالی با اصل مسئله است، پنهان شدن در پشت افتخارات پدرانمان ویا پناه بردن به فرهنگ بیگانه چه شرق ویا غرب باعث شده که نسل امروز چیزی برای ارئه نداشته باشد.اگر پدران ما به خاطر پناه بردن به گذشته اشان ساکن می ماندند امروزه این تعداد آثار هنری بوجود نیامده بود . پدران ما با کشف راه حلهای جدید ومتناسب با فرهنگ ایرانی خود راه سومی ایجاد کردندودست به ساخت آثار معماری زدند که نه تنها تحسین مردم زمان خودشان را برانگیخت بلکه نسل های آینده نیز از آن بی بهره نماندند. محمد خانی در ادامه افزود:امروز روز انتخاب معماری ماست انتخابی که فردای ما را می سازد،این انتخاب باید برای مردم خودمان و متعلق به امروزمان باشد انتخابی که بتواند رشد کند. اگر بجای انتخاب سوم راه گریز و پناهندگی را انتخاب کنیم نمی توانیم به جلو حرکت کنیم ودر این زمان است که مرگ هنر رخ می دهد و به تبع آن انحطاط باورهای یک جامعه شکل خواهد گرفت چرا که معمار هنری را خلق می کند که جامعه نمی تواند آن را تغییر دهد . کشمکشی که در معماری و شهرسازی بی هویت امروز داریم نتیجه درماندگی میان دو انتخاب اشتباه است . انتخابی میان رجعت به فرم های گذشته و یا فرار به سمت غرب و شرق راه نجات در معماری ما انتخاب راه سوم مبتنی بر باورهای اجتماعی و نوآوری آینده اندیشانه است.
وی عدم آگاهی عده ای از معماران نسبت به باورهای جامعه خود را مهمترین نقطه ضعف در معماری دوره کنونی دانست وادامه داد؛خلاقیت یک معمار زمانی اتفاق میافتد که یک معمار جامعه خود را بشناسد ونیازهای شهروندان را درک کند و فضاهای خود را بر مبنای این نیازها طراحی کند به بیان دیگر این معمار است که باید نیازمند خواسته های شهروندان باشد نه آنکه شهروندان طرحهای معماران را تحمل کنند،ما معماران می توانیم ایدهای خود را در جامعه به اجباربر شهروندان القا کنیم حال آنکه اگر این ایده ها بر خلاف نظرات شهروندان وخواسته های یک جامعه باشد مردم مجبورند آن را تحمل کنند،درحالی که در سایر هنرها آگر هنرمند نسبت به جامعه بی اعتنا باشد ، جامعه میتواند آنرا انتخاب نکند و نسبت به آن واکنش منفی نشان دهد و آن اثررا به حاشیه براند ولی این اتفاق در معماری رخ نخواهد داد چرا که آثار یک معمار با زنگی مردم عجین است وهر روز آن را مشاهده و در آن زندگی میکنند بدین گونه اگر اثر نامناسبی خلق شود باعث آشفتگی بصری خواهد شد.
این استاد دانشگاه راه حل این مشکل را حضور رسانه ها به صورت جدی در نقد آثار معماری دانست وگفت؛ نباید این نکته را فراموش کرد که زمانی مردم یک جامعه می توانند نسبت به موضوعی واکنش نشان دهند که نسبت به آن مسئله آگاهی داشته باشند مثلا در گذشته مردم جامعه ایرانی هر کدام دارای خودآگاهی معماری بودند وبه نوعی هر کس معمار خود بود . بدینگونه می توانستند در خلق آثارآن دوره دخیل باشند . در قرن اخیر و ورود معارف غربی در حوزه معماری و ایجاد آکادمی های آموزش معماری وداشتن دیدهای محدود در رشته معماری فاصله عمیقی میان نظرات معماران و باورهای جامعه اشان به وجود آمدکه ترمیم این فاصله از وظایف رسانه هاست تا با دادن آگاهیهای معماری به مردم ،سطح توقعات عمومی را بالا ببرند و بدین گونه با اصلاح ذائقه اجتماعی ، نظام تولید ساختمان تحت فشار نیازهای اجتماعی قرار گیرد اینگونه معماران به خلق آثاری خواهند پرداخت که مناسب مردم وجامعه امروزشان باشد .
محمد خانی در آخر با اشاره به برگزاری جشنواره معماری ایران۱۴۰۴آن را گام نخستی دانست جهت ایجاد انگیزه وتفکرات نوین در حوزه آینده معماری ایران وادامه داد؛تمامی موارد ذکر شده در مورد ضعف معماری امروز میتواند در نشستها ، مسابقات و گردهمایی ها مطرح شده و با ارائه طرحهایی از سوی معماران همراه باشد چرا که آینده ای زیبا بدون گفتمان وحضور نظرات مختلف به وجود نمی آید ، جشنواره معماری ایران۱۴۰۴ با هدف جمع آوری ایده های مختلف به دنبال ایجاد سبکهای نوینی مربوط به ایران امروزااست . این هدف زمانی می تواند محقق شود که تمامی معماران ودستگاههای مختلف که ادعای دلسوزی برای معماری جامعه اشان را دارند در این جشنواره گردهم آیند وبا ارائه طرح ها یا نظرات خود ویا حتی اعلام آمادگی برای پیشبرد اهداف این جشنواره تلاش نمایند.
گفتنی است جشنواره معماری ایران۱۴۰۴ به همت خانه آرمانشهر حوزه هنری برگزار می گردد که در دو بخش طراحی ومطالعات نظری (پایان نامه،کتب،مقالات)با موضوعات خانه، محله، شهرآثار علاقه مندان را جمع آوری وبه آثار برگزیده جوائزی اهدا می گردد این جوائز در هر دوبخش شامل:
بخش طراحی:اثر اول: تندیس مسابقه و لوح تقدیر به همراه ۱۰۰میلیون ریال اثر دوم: تندیس مسابقه و لوح تقدیر به همراه ۵۰میلیون ریال اثر سوم: تندیس مسابقه و لوح تقدیر به همراه ۳۰ میلیون ریال اثر چهارم ـ دهم: تندیس مسابقه و لوح تقدیر به همراه ۵ میلیون ریال بخش مطالعات نظری :اثر اول: تندیس مسابقه و لوح تقدیر به همراه ۳۰ میلیون ریال اثر دوم: تندیس مسابقه و لوح تقدیر به همراه ۲۰میلیون ریال اثر سوم: تندیس مسابقه و لوح تقدیر به همراه ۱۰میلیون ریال می باشد. علاقه مندان به شرکت در این جشنواره می توانند با مراجعه به سایت www.irac.irوکسب اطلاعات بیشتر آثار خود را تا تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۰ به دبیرخانه این جشنواره واقع در خیابن حافظ-تقاطع خیابان سمیه –حوزه هنری- دفتر آرمانشهر کد پستی :۱۵۹۹۷۱۹۵۱۳ارسال نمایند
نظرات