به گزارش شهریار
، تنفس در هوای شعر، بهانهای است تا بار دیگر در میان روزمرگیها، باز هم قدمزنان در کوچهپسکوچههای نوبر و مقصودیه، خانهای با درب سپید و پنجرههایی به رنگ آسمان پیدا شود که با تاریخ و فرهنگ پیوند خورده و پذیرای قدمهای مردمان است.
قدمبهقدم، از کوچهپسکوچههای عزبدفتریلر میگذرم و به مقصودیه میرسم که زمانی شهریار ملک ادب، در آن کوچهها و در آن حوالی قدم زده است. خانهای با حیاطی جاری از زندگی به وسعت آسمان و اتاقهایی کوچک اما به وسعت خیال که شهریار تبریزی، شعر را در آنها زندگی کرده است.
نفسهای آخر تابستان رسیده و سالروز خداحافظی تلخ تبریز با شاعری است که عمری، عشق را زیسته است.
یاد تبریز و شهریار، هنوز هم زنده است و شهروندان تبریزی و میهمانان تبریز، روز ملی شعر و ادب فارسی را بهانه کردهاند و به دعوت سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری تبریز پا به خانهموزهٔ ادبی استاد شهریار گذاشتهاند و این شهریار است که روزگاری گفته است: شهر تبریز است و جان قربان جانان میکند؛ سرمهٔ چشم از غبار کفش مهمان میکند.
در گوشهای از حیاط مینشینم و میهمانان استاد، هرکدام شعری بر لب میخواند و به نجابت خانهٔ شهریار در گوشهای از مقصودیه خیره میماند.
روایت میهمانان از شهریار، روایتهایی صادقانه و صمیمی است که با شنیدنشان، به زلالی خاطر و تخیل شهریار میاندیشم که هوش عاطفی مردمان این دیار را به خود گره زده است.
خانهموزهٔ شهریار و تلاشهای شهرداری تبریز و سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری تبریز برای نگهداشت این میراث فرهنگی و تاریخی، روایت عشق و علاقهای است که تبریز و میراث تبریز را زنده نگه داشته است.
روز ملی شعر و ادب فارسی با شهریار تبریزی معنا پیدا کرده است و این خانهموزهٔ شهریار است که پیوندگاه مردم امروز با روزگار دیروز است که سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری تبریز کوشیده است تا درب این خانهموزه همواره به روی فرهیختگان و علاقهمندان به شعر و ادب فارسی باز باشد.
بهانهٔ روز ملی شعر و ادب فارسی، دلهای مشتاقان را گرد هم آورده و مجالی برای گفتوگو دربارهٔ شعر و زندگی استاد شهریار در خانهموزهٔ ادبیاش فراهم کرده است.
جواد کریمنژاد، پژوهشگر موسیقی و ادبیات درخصوص مفاهیم موسیقایی موجود در آثار استاد شهریار میگوید: درخصوص استاد شهریار و ویژگیهای شعری وی، هنوز هم جای تحقیق و پژوهش در جهت هرچه بهتر شناساندن این «افسونگر حیدربابا» از جنبههای مختلف وجود دارد.
به گفته وی، یکی از وجوهی که جای بحث بسیار و نگاهی ژرف در آثار شهریار دارد، مقوله موسیقی و بررسی مفاهیم موسیقایی موجود در دیوان آثار اوست.
این پژوهشگر تبریزی میگوید: استاد شهریار، در زمره شاعرانِ موسیقیشناس و آگاه از ردیف موسیقی ایران است که با بیان لطیف، سادگی و شیوایی کلام و بهرهمندی از منبع بیپایانِ فولکلور، جایگاهی ویژه در فرهنگ و ادبیات عامّه مردم دارد.
کریمنژاد در نشست روز ملی شعر و ادب فارسی که بههمت سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری تبریز در خانهموزه استاد شهریار برگزار میشود، میگوید: استاد شهریار، به طور گسترده از فرهنگ موسیقایی توده مردم در اشعارش بهره برده و با اصطلاحات رایج فرهنگی-موسیقایی هر دو زبان، (فارسی و ترکی) آشنایی کامل داشته است که با تورق دیوان آثار او میتوان به این گنجینه ارزشمند برای شناخت واژگان تخصصی و موضوعات عامّه فرهنگ موسیقایی ایران زمین دست یافت.
وی با اشاره به اینکه هیچ هنری به اندازه موسیقی در حوزه عمومی فرهنگ، حضور مداوم و موثر ندارد، میگوید: استاد شهریار یکی از معدود شاعران معاصر ایران است که در آثار خود از عناصر فرهنگ عامّه، بخصوص تعابیر و اصطلاحات موسیقایی رایج در فرهنگ ایران بهره وافری برده و پیوند عمیق شعر و موسیقی، بهرهمندی او از دانش هنر موسیقی در دو بُعد نظری و عملی در جایجای دیوان او مشهود است.
عبداله باقری نیز در یکی از دیگر نشستهای روز ملی شعر و ادب فارسی که بههمت سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری تبریز در خانهموزه استاد شهریار برگزار شد، گفت: منظومه «حیدربابایه سلام» استاد شهریار، نمونهای معدود از شعرهای جهانی است که برای همین برای تمام جهان قابل استفاده است.
وی با اشاره به اینکه شعرهای نخستین شهریار، به زبان فارسی بود، گفت: شهریار در دوره پنجاهساله ادبی عمر خود در سالهای ۱۹۲۵ تا ۱۹۷۵ شعرهای بسیارخوبی نوشت.
باقری با اشاره به تاثیرات مشروطه و ایجاد فرمهای جدید شعری در میان شاعران ادبیات فارسی گفت: فرمهای جدیدی در آن روزگار شکل گرفت که تحت تاثیر ادبیات غربی بود.
وی افزود: شاعرانی مثل فروغ و نادر نادرپور از پیشگامان این جریان شعری بودند.
باقری با اشاره به اینکه شهریار، همواره سرودن منظومهٔ حیدربابا را در ذهن خود داشت، گفت: مسئولیت شهریار، سرودن حیدربابا بود و منظومه حیدربابا، اندوه انسان مدرن در از دست دادن و در سوگ زندگی کهن خویشتن است.
هادی بهجت تبریزی، فرزند استاد شهریار نیز با اشاره به اینکه محبوبیت استاد شهریار، مسئلهای از فراتر از مناسبتهای رسمی کشور است، میگوید: محبوبیت شهریار محبوبیتی ناشی از حافظه و هوش عاطفی جامعه است که شعرهای او را ماندگار کرده است.
وی با تاکید بر اینکه استاد شهریار، باتوجه به سلوک شخصی خود، شاعرتر از شعرها و سرودههای خود بود، میگوید: شهریار بنا به محبوبیت خود توانست خلا فرهنگ عامه را پر کند و نقش مهمی در ادبیات معاصر ایفا کند.
فرزند استاد شهریار خاطرنشان میکند: همانند دیگر مناسبتهای ملی، روز ملی شعر و ادب نیز مستلزم تدبیر سیاستگذاران فرهنگی بود تا باتوجه به پیشینه ادبی و فرهنگی کشور در طول قرنهای متمادی، نسبتبه این مهم ادای دین کنند.
بهجت با اشاره به اینکه زادروز استاد شهریار، با توجه به مصاحبههای شخص استاد، معلوم نبوده است، میگوید: اسناد مربوط به زادروز استاد شهریار در حوادث سیاسی روزگار و تخریب خانه پدریشان از بین رفته است.
وی در نشست روز ملی شعر و ادب فارسی که بههمت سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری تبریز در خانهموزه استاد شهریار برگزار میشود، میگوید: تلاش برای برگزاری این رویداد فرهنگی، اقدامی ارزشمند است که جای قدردانی دارد.
وی با اشاره معنویت شخصیت استاد شهریار، میگوید: شخصیت و معنویت استاد شهریار، منجر به رویدادهای فرهنگی شاخصی شده است.
فرزند استاد شهریار به پیشینه تاریخی منظومه حیدربابایه سلام، اشاره میکند و میگوید: در سال ۱۳۱۸ شمسی _ ۱۱ سال قبل از سرودن این منظومه _ استاد شهریار در منظومه هذیان شب به روستای خشکناب و زادگاه خود اشارههایی داشته است.
بهجت با تاکید بر اینکه منظومه ترکی حیدربابایه سلام، ریشه در منظومه فارسی هذیان شب دارد، میگوید: استاد شهریار در شعرهای خود، زندگی در دیار و زادگاه خود را آرزو میکند.
جریان و حیات شعر در خانهموزهٔ استاد شهریار، با روز ملی شعر و ادب فارسی و مشتاقان ادبیات، بیش از پیش رونق پیدا میکند و صدای شعر شهریار در چهارسوی خانه میپیچد و باز هم این خانه در گوشهای از تاریخ تبریز، شعر را زندگی میکند.
نظرات