زنگ هشدار ساختوساز
سرمایه‌گذاری فعالان ساختمانی در بازار ساخت‌وسازهای مسکونی شهر تهران، در حالی که طبق دورههای رونق-رکود دست‌کم دو دهه گذشته، باید مسیر پرشتابی را که از اواسط سال۸۹ در‌پیش گرفته بود تا سال آینده ادامه می‌داد، اکنون در میانه راه با اختلال مواجه شده است؛ آمارهای رسمی در این باره از کاهش ناگهانی حجم سرمایه‌گذاری انبوه‌سازان و بسازوبفروش‌ها در نیمه‌اول امسال حکایت دارد؛ طوری که تعداد واحدهای مسکونی جدید احداثی در تابستان به عنوان بهترین فصل ساختوساز ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده و معدل ۶ماه اول را در حد رشد ۱۵درصد مهار کرده است.این در حالی است که کارنامه سال گذشته ساخت‌وسازهای تهران در ماه‌هایی از سال تیراژ واحدها را تا ۱۰۰ درصد افزایش داد و در سال ۹۰ نرخ رشد ۵۳ درصد را به ثبت رساند.اکنون بررسی‌ها درباره دلایل توقف موتور شتاب‌دهنده ساختوساز نشان می‌دهد: افزایش قیمت مصالح‌ساختمانی، رکود معاملاتی در بازار خرید و فروش مسکن و از همه قوی‌تر حالت بخت‌آزمایی حاکم بر بازار ارز و سکه در سه ماه دوم سال۹۱، مانع از اجرای پروژه‌های جدید توسط بسازوبفروش‌ها در تهران شد تا جایی که برخی سازندهها امنیت بازارهای سفته‌بازی برای به‌کارگیری سرمایه‌هایشان را به مراتب بیشتر از بازار ساختوساز ارزیابی کردند. با این حال تحلیلگران همچنان به بازگشت رونق به ساختوساز با تثبیت قیمت بازارهای موازی و همینطور کاهش محسوس قیمت مصالح خوش‌بین هستند.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) فراوانی تاوورکرین‌ها در تهران در دو سال گذشته، پایتخت را به «آمار رسمی برای اطلاع از درجه رونق ساختوساز در شهر» کاملا بی‌نیاز کرده بود طوریکه با رویت دست‌کم یک جرثقیل ساختمانی در هر محله به راحتی قابل محاسبه بود چه حجمی از آپارتمان‌های مسکونی توسط سرمایه‌گذاران برای متقاضیان مسکن در این کلان‌شهر در حال احداث است اما هم‌اکنون این، آمار مرجع صدور پروانه‌های ساختمانی در تهران است که از توقف ناگهانی موتور شتاب‌دهنده ساختوساز -بعد از دو سال فعالیت پرنفس- خبر می‌دهد.
گزارش تازه‌ای که از شهرداری‌تهران در اختیار دنیای‌اقتصاد قرار گرفته نشان می‌دهد: ساخت‌وسازهای مسکونی در سطح پایتخت در حالی که از پایان آخرین رکود –سال۸۸- به صورت ممتد ماه به ماه افزایش یافته و حتی در بهار۹۱ به لحاظ رشد تیراژ، رکورد یک دهه گذشته را با فاصله زیاد زده، در سه ماه تابستان به عنوان بهترین فصل برای فعالیت ساختمانی، با افت شدید مواجه شده است.
مطابق الگوی ۲۰ سال گذشته بازار مسکن، سرمایه‌گذاری بسازوبفروش‌ها همزمان با افزایش قیمت مسکن شروع می‌شود و درست تا لحظه اوج رشدقیمت، ادامه پیدا می‌کند، اما امسال درحالی که منحنی نرخ رشد قیمت مسکن به رغم شروع افزایشی از اواسط سال۸۹ تازه در ابتدای مسیر قرار دارد، خروج سازندهها از بازار اتفاق افتاده است.
در بهار امسال نزدیک به ۱۰۰ هزار واحدمسکونی جدید در مناطق ۲۲گانه تهران احداث شد طوری که این حجم ساختوساز ضمن رشد ۶۰ درصدی نسبت به بهار سال۹۰ که خود یک رکورد محسوب می‌شد به دلیل آنکه عملکرد ۱۲ ماهه سازندهها در سال‌های گذشته را عملا در ۳ماه محقق کرده بود – در تهران معمولا سالی در حدود ۹۰ تا ۱۰۰ هزار واحدمسکونی جدید احداث می‌شود- یک رکورد دیگر را هم ثبت کرد و در عین حال به پیش‌بینی در همان زمان از تداوم رشد ساختوساز در تابستان منجر شد.
اما هم‌اکنون کارنامه تابستانی بسازوبفروش‌ها و انبوه‌سازان نشان می‌دهد: تعداد واحدمسکونی احداثی جدید در تهران نه تنها اوج‌بهاری را حفظ نکرده که ۲۰ درصد نسبت به تابستان۹۰ کاهش پیدا کرده است.
طبق دورههای رونق-رکود باید در تابستان امسال شتاب سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی در بازار مسکن با اندازه‌ای بیشتر از قبل افزایش می‌یافت و این مسیر تا زمان رسیدن منحنی رشد قیمت مسکن به اوج خود، دوام پیدا می‌کرد اما با اتفاقات تابستانی نظم دوره کنونی کاملا به هم ریخته است.
براساس آنچه دفتر معاونت شهرسازی و معماری سازمان نوسازی شهر تهران درباره رفتار ساختوساز در نیمه‌اول امسال اعلام کرده، رشد ۶۰درصدی در احداث واحدمسکونی در بهار و افت ۲۰ درصدی در تابستان در نهایت به رشد ناچیز ۱۵درصدی ساختوساز در نیمه‌اول امسال منجر شد.
با کاهش قابل توجه تقاضا برای صدور پروانه ساختمانی در تهران طی فصل تابستان، تعداد واحدهایی که در این مدت در تهران کلنگ‌زنی شد نسبت به فصل قبل –بهار۹۱- حدود ۵۰ درصد کاهش یافت طوری که افت تابستانی ساختوساز نسبت به بهار به عنوان اقدام بی‌سابقه از نگاه تحلیلگران مسکن مطرح است.
چه شد موتور ساختوساز مختل شد؟
بررسی‌ها درباره ریشه‌های اختلالی که در تابستان در موتور ساختوساز ایجاد شد حاکی است: افزایش قیمت مصالح‌ساختمانی، رکود معاملاتی در بازار خرید و فروش مسکن و از همه قوی‌تر حالت بخت‌آزمایی حاکم بر بازار ارز و سکه در سه ماه دوم سال۹۱، مانع از اجرای پروژه‌های جدید توسط بسازوبفروش‌ها در تهران شد.
درست در این فصل التهاب قیمت سکه و دلار به اوج خود رسید تا جایی که سرمایه‌گذاران ساختمانی ترجیح دادند سرمایه‌هایشان را به جای اینکه در ساخت آپارتمان برای بازاری که تقاضا قدرت خرید آن را ندارد به کار بگیرند، وارد سفته‌بازی‌های پرسود کنند.
رییس انجمن انبوه‌سازان تهران درباره کسادی بازار ساخت مسکن به «دنیای‌اقتصاد» گفت: هنوز رونق در این بازار به انتهای خط نرسیده، اما با شرایط فوق‌العاده‌ای که در تابستان به وجود آمد فضا برای ساختوساز محدود شده است. در این فصل عمده مصالح‌ساختمانی تا دو برابر افزایش قیمت پیدا کرد تاجایی که تخمین قیمت تمام‌شده ساخت مسکن برای انبوه‌سازان مخدوش شد. از طرفی گروهی برای درامان ماندن از تورم قیمت‌ها، دارایی‌های نقدی‌شان را وارد بازارهای جذاب کردند. گروهی هم از آنجا که ماه‌ها در فروش واحدهای ساخته‌شده ناکام مانده بودند، با رشد هزینه‌های ساخت در تابستان، از ادامه کار انصراف دادند.
ایرج رهبر در عین حال تصریح کرد: بعید است وضعیت تابستان امسال در بازار ساختوساز همیشگی باشد.
بافت‌فرسوده هم تعطیل شد
براساس این گزارش افت فعالیت‌های ساختمانی در سطح شهر تهران به بافت‌فرسوده که پرسودترین محل برای ساختوساز محسوب می‌شود نیز سرایت کرده است.
در بافت‌فرسوده تهران برخلاف رشد دو رقمی حجم احداث واحدمسکونی جدید در سال‌های ۸۹ و ۹۰، در نیمه‌اول امسال تعداد پروانه‌های ساختمانی صادره از کاهش ۳ درصدی تعداد واحدها خبر می‌دهد.
افت نوسازی در بافت‌فرسوده تهران را پیش‌تر رییس سازمان نوسازی شهر تهران با اعلام افزایش ۵۰ درصدی قیمت تمام‌شده مسکن، پیش‌بینی کرده بود.
نظرات