ادغام راه و مسکن از ابتدا اشتباه بود
عملکرد وزارت راه و شهرسازی در همان ماه‌های ابتدایی فعالیت باعث شد تا برخی نمایندگان مجلس هشتم انتقاداتی را متوجه عالی‌ترین مقام این وزارتخانه یعنی علی نیکزاد کنند. نام بردن از نیکزاد به‌عنوان «وزیر مسکن مهر» تنها گوشه‌ای از کنایه‌هایی بود که برخی بهارستانی‌ها با استفاده از آن به‌طور غیرمستقیم عملکرد وی را در مدیریت بر وزارت عریض و طویل راه و شهرسازی نشانه رفته بودند. حال پس از گذشت دو سال، نمایندگان مجلس نهم دست به کار شده‌اند.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) به نقل از خبرگزاری تسنیم، اخیرا تعدادی از نمایندگان که در بین آنها اعضای کمیسیون‌های مختلف مجلس به چشم می‌خورد طرح انتزاع وزارتخانه‌های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی را به هیات رئیسه مجلس ارائه کرده‌اند.
عضو کمیسیون عمران مجلس به‌عنوان یکی از امضا کنندگان طرح انتزاع معتقد است گستردگی وزارت راه و شهرسازی و عدم نظارت کافی باعث شده تا در دو سال توفیق چندانی در زیرساخت های دو حوزه راه و مسکن نداشته باشیم. مشروح گفت‌وگوی خبرگزاری تسنیم با علی‌نعمت چاردولی را در ادامه می‌خوانید؛
هدف از طرح انتزاع وزارتخانه‌های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی چیست؟
ابتدا جا دارد از وزیر راه و شهرسازی تشکر کنیم ، وزیر پرتوانی بود و از نیروهای توانمندی در حوزه کاری خودش استفاده کرد. اما واقعیت است که حوزه حمل و نقل یک دنیاست؛ از راه روستایی و ریلی گرفته تا حمل ونقل هوایی و دریایی. حوزه راه یک حوزه بسیار گسترده‌ای است.
این در حالی است که مسکن دنیای متفاوتی دارد. هر چند در زمینه راهسازی تا حدودی موفق بوده‌ایم اما در حوزه مسکن با وجود ساخت‌وساز مسکن –که دولت کارنامه خوبی به جا گذاشته-موفق نبوده‌ایم. چراکه هیچ نظارتی بر قیمت مسکن و اجاره‌بها وجود ندارد. این نشان دهنده این است که وقتی یک وزارتخانه گسترده می‌شود توان لازم در بخش‌های اجرایی کاهش می‌یابد.
گویا بر اساس آمار دولتی‌ها ساخت انواع راه در سال‌های اخیر چند برابر شده است؟!
دولت در ساخت بزرگراه و راه‌آهن عملکرد خوبی دارد، اما در راه روستایی اصلا موفق نبوده‌ایم،درست است که آمارهایی در این زمینه منتشر می‌شود، اما برای صحت ادعای آمار دولت در این بخش کافی است نگاهی به ساخت راه روستایی در سال‌های ۹۰ و ۹۱ بیاندازیم.
این مسئله به نوعی نشان‌دهنده این است که بخش‌هایی از وزارت راه و شهرسازی به دست فراموشی سپرده شده است؟
بله، همین‌گونه است. وقتی گستره کار زیاد می‌شود توانایی‌ها کم می‌شود و در یک بخش کارهایی انجام می‌شود، اما بخش‌های دیگر رها می‌شود. از طرف دیگر تخصص افراد در این دو حوزه متفاوت است، یعنی افرادی که تخصص در راه و حمل و نقل دارند تخصص در مسکن و شهرسازی کمتر است و بالعکس. یکی از مواردی هم که اشاره شد در بحث حمل و نقل، در جاده‌ای توجه کرده‌ایم اما در بعد نرم‌افزاری متاسفانه توجه خاصی به آن نشده است.
متاسفانه اصلا نظارتی در قیمت مسکن و رهن و اجاره نیست، این نشان می‌دهد یک وزارتخانه به تنهایی توانایی انجام این همه کار را ندارد و اگر تفکیک شود می‌تواند به این قبیل امور رسیدگی کند.
به نظر می‌رسد با تفکیک وزارت راه و شهرسازی و تشکیل مجدد وزارت مسکن و شهرسازی، وزیر بعدی هم در برابر نوسانات قیمتی بازار مسکن پاسخگو نباشد.
به نظرم در بحث افزایش قیمت‌های مسکن مهم‌ترین عاملی که نقش‌آفرینی می‌کند نبود همین نظارت است، از این رو باید یک معاونت نظارت در وزارتخانه جدید تشکیل شود. البته با یک معاونت نظارتی در بدنه یک وزارتخانه شاید این مشکل حل نشود و کنترل قیمت‌ها تحت تاثیر مسائل دیگری هم قرار دارد.اگر وزارتخانه جدا شود، وزارت مسکن و شهرسازی می‌تواند وزارتخانه قوی شود و اینچنین معاونتی داشته باشد تا بر بازار نظارت کند.
اصل مشکل ما نبود نظارت کافی است، الان همین عدم نظارت در مسکن به خصوص در مسکن مهر باعث شده تا تعاونی های متعددی در شهرستان‌ها ایجاد شود که هر کدام از آنها یک سازی می‌زنند و هیچ تعاونی مبتنی بر قیمت‌گذاری وزارت راه و شهرسازی نیست. یعنی یک جا پکیج نصب می‌شود یکجا نصب نمی‌کنند، یک تعاونی کابینت را نصب می‌کند اما تعاونی دیگر این کار را انجام نمی‌دهد. متاسفانه تعاونی‌ها عملکرد بسیار بهم ریخته‌ای دارند چون نظارتی وجود ندارد. در حال حاضر هر تعاونی برای خودش کاری انجام می‌دهد و چون نظارتی نیست وارد بحث رانت مافیای پول و ثروت شده‌اند.
شرایط به گونه‌ای است که یک جراح متخصص ساختمان ساز شده، استاد دانشگاه، معلم، بازاری و... همه وارد حوزه ساخت و ساز شده‌اند، در حالی که ساختمان‌سازی کار هر کسی نیست. ساختمان سازی قانون و چارچوب دارد. یعضی تعاونی‌ها در اختیار افرادی قرار گرفته که اصلا صلاحیت این کار را ندارد.
صرف داشتن مدرک عمران دلیل نیست، یا این‌که طرف شرکت داشته باشد. باید توانمندی و توان اجرایی ، صلاحیت حرفه‌ای، تجربه کاری داشته باشد که متاسفانه هیچکدام از اینها بررسی نشده است. در برخی از مسکن‌های مهر یک فونداسیون بسته شده و پس از ۵ سال هیچ کاری برای آن صورت نگرفته است و هر چه پیگیری می‌کنند کسی پاسخگو نیست.
البته تا همین چند سال پیش به گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی تعاونی‌ها عملکرد خوبی داشتند و در خصوص کاهش قیمت‌تمام شده مسکن مهر با یکدیگر رقابت داشتند.
بله، تا ابتدای سال ۹۰ عملکرد تعاونی‌ها در ساخت مسکن مهر بسیار عالی بود، ولی از اواسط سال ۹۰ وضعیت بهم ریخت.
دولت جدید سه سناریو برای ساماندهی حوزه‌های راه و مسکن دارد که شامل تشکیل وزارت حمل و نقل و ارتباطات، وزارت راه و ترابری یا وزارت عمران و شهرسازی است. آیا در این رابطه با نمایندگان مجلس صحبتی شده است؟
تا امروز خیر.
یعنی هنوز رایزنی در این رابطه با اعضای کمیسیون عمران نشده است؟
خیر تاکنون کسی از دولت جدید اصلا صحبتی نکرده است. اگر قرار باشد وارد چنین بحثی شوند حتما باید بیایند در کمیسیون عمران مجلس نظرشان را بدهند بحث و گفت‌وگو شود تا این‌بار حداقل ادغام و انتزاع بدون مطالعه نباشد.
مانند ادغام وزارت راه و ترابری و مسکن و شهرسازی؟
بعضی کارهای بدون مطالعه ضربه بزرگی به مملکت وارد کرده است. باور کنید خیلی ضربه خورده‌ایم به خاطر هیمن ادغام‌ها. با تداخل کارها، برنامه‌ها اجرا نشده است. شاید یکی از مشکلاتی که امروز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم همین تداخل‌هاست. کارها به افرادی سپرده شد که هیچ تخصصی نداشتند. در انتزاع هم معتقدم اگر قرار است این دو وزارتخانه جدا شوند، باید مطالعه شود. یعنی با مطالعه منطقی باید ببینیم حمل و نقل به کجا نزدیک‌تر است به راه نزدیک تر است یا به مسکن. چون حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری داریم که با یکدیگر متفاوت هستند. نمی شود که یک خط هواپیمایی با مسکن ادغام کرد. ادغام کار اشتباهی بود که صورت گرفت.
نظرات