نجات گاوخونی با پساب
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی و طبیعت ورزنه، گفت: انتقال پساب به تالاب بین‌المللی گاوخونی باید با لوله یا کانال بتونی انجام شود تا کشاورزان حق‌آبه تالاب را برداشت نکنند.
به گزارش بنانیوز(BanaNews.ir)،رضا خلیلی ورزنه درباره جایگاه و ارزش حیاتی تالاب گاوخونی در فلات مرکزی ایران، اظهار کرد: از زمان برگزاری کنفرانس جهانی رامسر در سال ۱۳۵۴ تا کنون بیش از ۱۵۰۰ تالاب به ثبت بین‌المللی رسیده است.
وی افزود: تالاب بین‌المللی گاوخونی بیست و دومین تالاب در کشور و شصتمین تالاب ثبت جهانی محسوب می‌شود و در این سال‌ها نیز در لیست تالاب‌های در معرض خطر نابودی اعلام شده است.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی و طبیعت ورزنه ادامه داد: گاوخونی در انتهای مسیر زاینده‌رود در دشت مرکزی ایران قرار گرفته به عبارت بهتر منبع اصلی تغذیه آن رودخانه است اما متاسفانه با خشک‌سالی‌های اخیر ارتباط آن با آب زنده‌رود قطع شده است.
خلیلی ورزنه با بیان اینکه گاوخونی دارای حق‌آبه زیست محیطی سالانه ۱۶۵ میلیون مترمکعبی است، تصریح کرد: قطع ارتباط مستقیم تالاب با منبع و سرچشمه رودخانه با ایجاد سد زاینده‌رود در سال ۱۳۴۸ اتفاق افتاده است چراکه جریان آب رودخانه از حالت طبیعی خارج شد.
وی با انتقاد از اعمال مدیریت غیراصولی و مجزای استانی بر زنده رود در دهه اخیر، تاکید کرد: دو عامل خشکسالی و نبود مدیرت واحد بر زاینده‌رود موجب نابودی رودخانه و به دنبال آن تالاب زیبای گاوخونی شده است.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی و طبیعت ورزنه خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۸۴ گاوخونی براثر یک سیلاب آبگیری شده، اما پس از آن آب موجود در آن همواره کاهش یافته است.
خلیلی ورزنه با اشاره به وسعت بالای ۴۷ هزار هکتاری گاوخونی افزود: در حال حاضر پوشش گیاهی بخش زیادی از این تالاب بین‌المللی خشک‌شده اما از سوی دیگر گیاهان مناسب با سه وضعیت زیستی شوری، ماسه‌ای و خشکی امکان رشد بیشتر یافته‌اند.
وی گفت: البته تعیین دقیق سطح کاهش وسعت تالاب گاوخونی کار چندان دشواری نیست چراکه با عکس‌برداری ماهواره‌ای و یا هوایی و هم‌چنین مقایسه آن با عکس‌های سال‌های قبل این امر میسر است.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی و طبیعت ورزنه خاطرنشان کرد: اصولاً تالاب‌ها مانع گسترش بیابان، حرکت ماسه‌های روان، انتشار ریز گرد و ... شده و از سوی دیگر موجب افزایش منابع آب سطحی کشاورزی منطقه، جلوگیری از تغییرات آب و هوایی اقلیمی می‌شوند.
خلیلی ورزنه با بیان اینکه تالاب‌ها از مخلوط شدن آب‌های شیرین و شور زیرزمینی جلوگیری می‌کنند، افزود: پیش از خشکی تالاب عمق آب‌های سطحی بخش بن‌رود و اطراف شهر ورزنه شش تا هفت متر بود اما در حال حاضر برای دستیابی به آب، باید با حفر چاه عمیق به سفره‌های دوم نفوذ کرد که البته حفر این چاه‌ها در منطقه غیرمجاز است.
وی اضافه کرد: طبق تعاریف جهانی عمق هر تالابی حداکثر شش تا هفت متر بیان شده اما تالاب گاوخونی در شرایط طبیعی و آبسالی همواره بین نیم تا یک متر عمق داشته است.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی و طبیعت ورزنه خاطرنشان کرد: بازگشایی چند مرحله‌ای زاینده‌رود برای کشت پاییزه شرق اصفهان موجب جاری شدن آب از طریق کانال‌های زهکش به سمت رودخانه و درنتیجه افزایش رطوبت تالاب گاوخونی شده است.
خلیلی ورزنه با اشاره به بازدید رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در ۱۴ فروردین سال جاری از تالاب گاوخونی، اظهار کرد: حضور ابتکار در این منطقه را به فال نیک می‌گیریم البته این مقام مسئول نیز قول اعطاء پساب‌های صنعتی و شهری اصفهان برای نجات این تالاب را داده است.
وی تصریح کرد: ورود پساب‌ها به گاوخونی باید از طریق لوله یا کانال بتونی انجام شود زیرا با جاری کردن آن در بستر رودخانه در شرق اصفهان کشاورزان اقدام به برداشت خواهند کرد و آبی به تالاب نمی‌رسد.
این فعال محیط زیست خشکی کامل گاوخونی را عامل انتشار ریز گردها عنوان کرد و گفت: وجود کارخانه‌های تولید گچ در شرق اصفهان نیز خود یکی از کانون‌های این بحران محسوب می‌شود.
خلیلی ورزنه از تمایل گردشگران اروپایی به بازدید از گاوخونی در سال جاری خبر داد و گفت: کشورهای اروپایی بیشتر دارای جنگل و اقلیم یکسان هستند اما در بخش بن‌رود، ماسه‌های روان کویر، مزارع کشاورزی، تالاب گاوخونی و ... وجود دارد که محیطی متنوع ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر معرفی درستی از این تالاب انجام نشده است، گفت: در حال حاضر تمایل گردشگران خارجی به بازدید از مناظر طبیعی ایران افزایش یافته که این امر ناشی از سیاست‌های دولت فعلی در جذب توریست است.
ایسنا
نظرات