مسکن تنها یک سرپناه ساده نیست

مسکن تنها یک سرپناه ساده نیست

http://www.bananews.ir/بنانیوز- اسداله نقدی"دانشیار جامعه شناسی شهری دانشگاه بوعلی و مدیر گروه علوم اجتماعی": مسکن تنها یک سرپناه ساده نیست بلکه معرف منزلت افراد، شاخص دارائی و نیز بیانگر سبک زندگی خانوار نیز است. در طول سالیان گذشته تولید، توزیع و تهیه مسکن در شهرهای ایران دستخوش تغییرات بسیاری شده است. در شهر همدان این تحولات چشمگیرتر بوده است و به دلیل نبود فرصت‌های سرمایه‌گذاری در دیگر عرصه‌ها بخش مسکن یکی از فعال‌ترین حوزه‌های سرمایه‌گذاری و فعالیت بوده است.

امروزه به دلایل متعددی از جمله کمبود زمین، مهاجرپذیری زیاد، نزدیکی نسبی به تهران، آب و هوای خوب و "جایگاه زمین و ملک در فرهنگ شهروندان همدانی"...، قیمت زمین و املاک شهری در همدان با شهرهایی چون تهران برابری ‌می‌‍‌کند. شکل تولید مسکن و کارکرد و کاربری‌های آن نیز بشدت متحول شده است. شناخت رضایت از مسکن به مدیران و طراحان کمک می‌کند تا با آگاهی از میزان رضایت مردم از مسکن­ و محیط مسکونی­ شان گام ­هایی در جهت بهبود کیفیت زندگی افراد بردارند. در بیشتر مطالعات مربوط به رضایتمندی سکونتی بیش از حد بر عوامل کالبدی توجّه شده و به سایر عوامل مخصوصاً عوامل اجتماعی آن گونه که باید توجه نشده است.

نتایج این پژوهش بازگوی آن است که همبستگی مثبت و ضعیفی بین مدت­ اقامت و رضایتمندی افراد از مسکن­شان وجود دارد و این فرضیه تأیید شد. افرادی که مدت زیادی در یک محله ساکن هستند با گذشت زمان یک نوع علاقه و تعلق خاص نسبت به محلّه پیدا می­کنند و همین امر باعث می­شود رضایت از مسکن بیشتری داشته­ باشند و ترک محله برایشان سخت باشد. این نتایج با نظریه کاساردا و جانویتز(۱۹۷۴) همخوانی دارد.

همچنین یافته­‌ها نشان داد روابط همسایگی بر رضایت از مسکن افراد مؤثر است بدین معنی که زمانی­که همسایه خوب و مناسب باشد انسان حتّی اگر در خانه نامناسب یا محقر هم زندگی کند زندگی در آنجا ارزشمند تلقی می­شود و یا برعکس زندگی در کنار همسایگان نامناسب و پر سر و صدا موجب نارضایتی از مسکن می­شود حتّی اگر خود خانه همچون قصر باشد. این نتایج با یافته کلکسی و برکوز(۲۰۰۵) مطابقت دارد.

سخن آخر آنکه عوامل اجتماعی تأثیر مهمی بر امر رضایت از مسکن شهروندان همدانی دارد از این رو طراحان و معماران (سازندگان) شورا و شهرداری و راه و شهرسازی( مدیران شهری) و مردم و شهروندان (بهره برداران) می‌توانند با اقداماتی همچون بازنگری در قوانین مالک و مستأجر در مقیاس محلی و ملی، تنظیم قوانین اجاره بلند مدت(مثلاً ۵ ساله و بیشتر)ارتقا کالبدی و اجتماعی محلات فرودست شهری برای نگهداشت جمعیت بومی از طریق بهسازی و بازآفرینی پایدار شهری، تشکیل گروه­ها و نهادهای محله­ای برای تقویت تعلق و مشارکت اجتماعی در محلّه و نیز کمک به ثبات جمعیتی محلات، ایجاد فضاهای سبز دارای قرارگاه­های رفتاری و برقراری تعاملات اجتماعی در محلاتی که تراکم بالایی از واحدهای مسکونی را دارند، الزام اختصاص فضای مشترک(لابی) در ساختمان هایی که بیش از ۱۰ واحد دارند در جهت تقویت روابط همسایگی به نظر لارم است و نهایتا اینکه کنترل و مراقبت همسایه­ ها از محلّه و کاهش آسیب­های اجتماعی می­تواند نقش مهمی را ایفا کنند.

 

پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی

    نظرات