نیاز به تولید ۵.۳ میلیون مسکن داریم

به گزارش بنانیوز(BanaNews.ir)؛ حامد مظاهریان در پنجمین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری و چهارمین نمایشگاه انبوه‌سازان استان تهران اظهار کرد: بخش مسکن ۱۲ درصد اشتغال مستقیم را در بر می‌گیرد و ۳۳ درصد سبد هزینه خانوارها به مسکن اختصاص می‌یابد. برای دهک‌های پایین این رقم تا ۴۵ درصد می‌رسد.

او افزود: تجربه دو دهه که احتمالا تا چهار، پنج دهه ادامه پیدا خواهد کرد، نشان می‌دهد دولت حدود نیم تا ۲ درصد در بخش مسکن نقش داشته که این اتفاق خوبی است و حاکی از آن است که نقش بخش خصوصی پررنگ‌ و وظیفه دولت نظارت بر تصمیم‌سازی است.

وی با اشاره به آخرین سرشماری سال ۱۳۹۵ گفت: طبق این سرشماری ۲۴ میلیون خانوار با بعد ۳.۳ در کشور وجود دارد. در حالی که در گذشته خانوارهای روستایی هر کدام پنج بچه داشتند در شهرها نیز تقریبا همین وضعیت بود اما هم‌اکنون در شهرها بعد خانوار به ۳.۳ و در روستاها به ۳.۵ رسیده است. یعنی هر خانواده روستایی نیز دیگر دو تا بچه ندارد.

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی ادامه داد: بر اساس سرشماری مشخص شده ۲.۶ میلیون خانه خالی و ۲.۱ میلیون خانه دوم در کشور وجود دارد که شش ماه از سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. جمع این دو عدد رقم وحشتناکی به ما می‌دهد. یعنی ۲۷ میلیون خانه در برابر ۲۴ میلیون خانوار داریم که تعداد خانه‌ها ۳ میلیون بیش از خانوارها است. پس در نگاه اول می‌بینیم که میانگین جهانی را شکسته‌ایم اما موضوع اساسی این است که خانه‌های خالی را نباید جزو موجودی واقعی مسکن لحاظ کنیم.

او تصریح کرد: خانه‌های خالی با توجه به سیگنال‌های بازار ایجاد نشده و به همین دلیل به فروش نرفته است. پیش‌بینی می‌شود در کوتاه‌مدت نیز برای آنها مشتری پیدا نشود. چرا که در مناطق مرفه‌تر شهرها ساخته شده‌اند در حالی که نیاز به مسکن جای دیگری است.

مظاهریان با بیان اینکه چشم‌انداز ۱۰ ساله به ما می‌گوید نیاز به حدود ۹ میلیون مسکن در کشور داریم، گفت: تا ۱۰ سال آینده باید موجودی مسکن به ۲۹ میلیون برسد. چرا که ۲۹ میلیون خانوار خواهیم داشت. پس ما تا سال ۱۴۰۵ حدود ۵.۳ میلیون خانه برای زوج‌های جوان نیاز داریم و مابقی کمبود احتمالا از طریق به فروش رفتن ۱.۳ میلیون از ۲.۶ میلیون مسکن خالی کشور تامین خواهد شد.

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اظهار کرد: تحولات جهانی نشان می‌دهد هم‌اکنون در جهان ۵۱ درصد جمعیت شهرنشین است در حالی که این رقم در ایران به ۷۳ درصد می‌رسد. در سال ۱۴۰۵ آمار شهرنشینی ما ۷۹ درصد خواهد شد. البته جهان این پدیده را منفی نمی‌بیند. بلکه باید نیاز مسکن این گروه تامین شود.

وی تصریح کرد: من ابایی ندارم که اعلام کنم مشکل آینده ایران می‌تواند مسئله نابرابری شهری و حاشیه‌نشینی باشد.

او با بیان اینکه تا سال ۱۴۰۵ حدود ۵.۳ میلیون خانه برای زوج‌های جوان نیاز داریم، گفت: یک کمبود تاریخی هم داریم که از طریق فروش ۱.۳ مسکن خالی موجود می‌تواند تامین شود. از سوی دیگر نیاز به بازسازی ۳.۸ میلیون مسکن داریم. مجموع این ارقام به ما می‌گوید تا ۱۴۰۵ باید ۹ میلیون مسکن تامین کنیم.

مظاهریان با طرح این سوال که گستردگی خرید مسکن در آینده کجا اتفاق می‌افتد، گفت: مخاطبان بخش مسکن به سه گروه تقسیم می‌شوند. دهک‌های ۹ و ۱۰ که می‌توانند نیاز خود را تامین کنند و احتیاجی به کمک دولت ندارند. دهک‌های چهار تا هشت که متوسط هستند ولی نمی‌توانند بر اساس ثروت خود صاحب مسکن شوند. بنابراین نیاز به حمایت دولت دارند که حساب پس‌انداز مسکن یکم برای این گروه تشکیل شده است.

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی ادامه داد: گروه سوم نیز دهک‌های پایین جامعه هستند که از طریق پس‌انداز هم قادر به تامین مسکن خود نخواهند بود و در قالب مسکن اجتماعی قرار می‌گیرند.

وی با اشاره به صندوق پس‌انداز مسکن یکم خبر داد: تا الان ۳۳۴ هزار نفر در این حساب سپرده‌گذاری کرده‌اند که خبر خوبی است یعنی مردم به بازار و دولت اعتماد کرده‌اند. میزان وام باید بتواند تا ۸۰ درصد قدرت خرید را پوشش دهد. الان در شهر تهران میزان وامی که می‌دهیم حدود ۵۰ درصد را در بر می‌گیرد. ولی در شهرهای میانی درصد بزرگترین را به خود اختصاص می‌دهد که با سیاست‌ها انطباق دارد.

مظاهریان در خصوص سه دهک اول جامعه گفت: این گروه نه توانایی خرید دارند و نه حتی با پس‌انداز می‌توانند صاحب خانه شوند. همه درآمد آنها به سرعت خرج مصارف روزانه می‌شود بنابراین تحت عنوان مسکن اجتماعی می‌توان آنها را تحت حمایت قرار داد. یعنی شوربختانه خط فقر، دهک سوم را پشت سر گذاشته است. این افراد در حاشیه شهرها، بافت‌های فرسوده و مناطق ناکارآمد زندگی می‌کنند و این در حالی است که در منطقه یک تهران ۳۵ هزار خانه خالی با قیمت‌های گزاف وجود دارد.

او طرح جامع مسکن با هفت محور را مورد اشاره قرار داد و گفت: طرح جامع مسکن برنامه‌ریزی برای مسکن کشور تا سال ۱۴۰۵ را ترسیم کرده است. این طرح قابلیت آن را دارد که از طریق دبیرخانه پایش، خود را به روز کند.

وی مسکن خانوارهای کم‌درآمد، سکونت‌گاه‌های نابسمان شهری، اصلاحات در سیاست زمین، تقویت کارآمدی صنعت ساختمان، بهبود نظام تامین مالی و مسکن روستایی را محورهای هفت‌گانه طرح جامع مسکن عنوان کرد.

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با اشاره به ۱۴۰ هزار هکتار بافت فرسوده و ناکارآمد شهری گفت: این عدد به قدری بزرگ است که حدود دو برابر مساحت تهران را شامل می‌شود. از یک طرف اشاره می‌کند که چه میزان بافت‌های در خطر داریم و از سوی دیگر نشان می‌دهد فرصت سرمایه‌گذاری در این مناطق وجود دارد. این بافت‌ها حدود ۳۰ درصد جمعیت ایران را تشکیل می‌دهد. مثلا در مشهد ۱.۳ میلیون نفر در بافت‌های ناکارآمد زندگی می‌کنند.

او اظهار کرد: هدفی که مجلس برای ما تعیین کرده این است که تا پایان برنامه ششم حدود نیمی از بافت‌های ناکارآمد، نوسازی شود. این عدد بزرگی است که ۱۲۳ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد.

مظاهریان با بیان اینکه بخش خصوصی سال گذشته حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان در بخش مسکن سرمایه‌گذاری کرد، گفت: تا الان انبوه‌سازان صرفا به ساخت مسکن می‌پردازند ولی طبق برنامه بازآفرینی باید سطح محله را ارتقا دهند. مسئله اصلی ما با توسعه‌گران صنعت ساختمان این است که چگونه می‌خواهند به این بافت‌ها ورود کنند چون تا امروز چنین کاری انجام نداده‌اند.

وی ادامه داد: ما هر سه سطح را می‌توان همزمان داشته باشیم. در سطح اول وضعیت فعلی است که انبوه‌ساز در تعامل با مردم سعی می‌کند پلاک‌ها را تجمیع و اقدام به صنعتی‌سازی کند. سطح دوم محله‌سازی مرحله‌ای است که مقداری پیچیده‌تر است و سطح سوم محله‌سازی جایگزین نام دارد که نوسازی از طریق ساخت شهرک‌ها یا مجتمع‌های مسکونی برای جایگزینی محلات به صورت همسایگی با راهبرد پیشبرد عملیات نوسازی خواهد بود.

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به وضعیت بازار مسکن در ۹ ماهه ابتدایی امسال اشاره و خاطرنشان کرد: در آذرماه  امسال بیش از ۵۰ درصد تعداد مبایعه‌نامه‌ها افزایش یافت که رقم قابل توجهی بود. حجم ریالی مبایعات هم نشان از رشد ۷۶ درصدی می‌دهد.

مظاهریان ادامه داد:‌اتفاقات شش ماهه دوم گویای این است که می‌توانیم به بازار مسکن امیدوار باشیم و بخش مسکن نقش خود را در اقتصاد کلان ایفا کند. به شرطی که بازار هدف را مدنظر قرار دهیم.