آموزش‌وپرورش محیط‌زیستی،تنها راه فرهنگ سازی و حفظ محیط زیست
ژیلا مهدی آقایی مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی در یادداشتی بر اهمیت آموزش محیط زیست به کودکان در محیط آموزش و پرورش پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، آقایی نوشت: طی دو قرن اخیر با پیشرفت فناوری و توسعه صنعتی تعادل محیط زیست به زیان طبیعت برهم‌خورده و لطمات وارده بر آن در این دوران تاسف بارو جبران‌ناپذیر است. همچون آلودگی هوا، آب‌وخاک، گرم شدن دمای زمین و تغییرات آب و هوایی، پدیده گردوغبار، بحران کم‌آبی، فرسایش خاک و دیگر معضلات محیط زیستی که امروزه با آن دست‌به‌گریبان هستیم .
بسیاری این سوال را مطرح می‌کنند، این ما بزرگ‌ترها هستیم که مسئول این شرایط نابسامانیم پس چگونه است که به آموزش محیط زیستی کودکان می‌اندیشیم و آن را ارجح بر هر آموزشی در حوزه محیط زیست می‌دانیم؟
واقعیت این است که تبدیل کردن امر حفاظت از محیط زیست به یک باور ذهنی و عادت تنها راهی است که درنهایت به حفظ محیط زیست منجر خواهد شد. و بهترین زمان برای نهادینه کردن چنین باوری، دوران کودکی است.بنابراین نقش مهدکودک‌ها و مدارس در این زمینه حیاتی و غیرقابل‌انکار است.
کودکان و نوجوانان امروزند که به رهبران و سیاستمداران فردا تبدیل خواهند شد و این آموزش‌وپرورش محیط زیستی است که از طریق کسب تجربیات و دانش زیست محیطی به تصمیم‌گیری آگاهانه و توسعه پایدار خواهد انجامید.
آموزش محیط زیستی همراه با کسب مهارت‌های زندگی و پروراندن مسئولیت‌پذیری در قبال محیط زیست و درواقع دستیابی کودک و نوجوان به دانش و بینشی که دل‌بستگی به‌تمامی عوامل زنده و غیرزنده سرزمین را به دنبال داشته باشد، به نسلی دوستدار و حامی و دلسوز محیط زیست منجر خواهد شد. و البته این حس قدرشناسی نسبت به مواهب طبیعت وزندگی به تقویت حس مشارکت فعالانه و رفتارهای مثبت اجتماعی، صرفه‌جویی، رشد مهارت‌های شخصی، ارتقاء تفکر انتقادی، تقویت کار گروهی و...در کودک خواهد شد.
اصلاح رفتارهای اجتماعی رابطه مستقیم با ارتقاء آگاهی و دانش جامعه در هر زمینه‌ای دارد. در حوزه محیط زیست نیز چنانچه به‌عنوان‌مثال: آموزش نحوه حفاظت از محیط زیست در مناطقی که طبیعت منحصربه‌فرد و یا حفاظت‌شده دارند ونیز بحث و گفت‌وگو در خصوص اهمیت و ارزش منطقه با به‌کارگیری روش‌های نوین آموزشی و مشارکت طلبی دانش آموزان در کلاس، می‌تواند به آهسته شدن و حتی توقف روند نابودی محیط زیست منطقه بیانجامد. زیرا که هرگز نباید از تاثیر بسزای کودکان بردانش و رفتار والدین از طریق انتقال دانش و نگرش‌های بین نسلی غافل شد.
کودکی که برای برداشتن زباله از زمین خم می‌شود، شیر آب را هنگام مسواک زدن می‌بندد، در مصرف کاغذ صرفه‌جویی می‌کند، از مصرف بی‌رویه نایلون یک‌بارمصرف برای میان وعده مدرسه خودداری می‌کند... قطعاً در رفتار محیط زیستی والدین خود اثرگذار خواهد بود.
بنابراین آموزش‌وپرورش محیط‌زیستی ارزشمندترین راهی است که می‌توان با ایجاد فرهنگ عمیق یعنی تربیت افراد دارای احساس مسئولیت نسبت به محیط‌زیست و دارای دانش، بینش، انگیزه، تعهد و مهارت‌های لازم برای فعالیت‌های مختلف در جهت ایجاد محیط‌زیست سالم و پاک و تعهد به نگهداری از آن برای نسل‌های آینده ، به پرورش نسلی عاشق محیط زیست و متعهد به توسعه پایدار روی آورد.
و نظام تعلیم و تربیت به دلیل تحت پوشش داشتن میلیون‌ها دانش‌آموز و به‌طور غیرمستقیم خانواده‌های آن‌ها و با توجه به دوران طولانی ارتباط، مناسب‌ترین فضای آموزشی درزمینهٔ ارتقاء فرهنگ محیط زیستی محسوب می‌شود.
نظرات