بیست و هشتمین جلسه شورای حفاظت منابع آب استان به ریاست استاندار...
بیست و هشتمین جلسه شورای حفاظت منابع آب منابع آب استان با دستور کار؛ ارائه گزارش سیمای منابع و مصارف آب استان، ارائه گزارش آخرین وضعیت بارندگی و وضعیت مخازن سد ها و ارائه عملکرد و برنامه عملیاتی طرح احیا و تعادل بخشی در استان ، بررسی نامه شماره ۲۲۷۲/۱/۴۷۲۱ با مورخ ۹/۱۰/۹۷ فرماندار محترم شهرستان ابهر در خصوص بررسی مصوبات شورای حفاظت منابع آب شهرستان ابهر و تعیین تکلیف نحوه صدور پروانه برای چاههای فاقد پروانه دارای تعداد شرکای بالا در شهرستان ابهر ، ارائه برنامه عملیاتی و اقدامات انجام شده در راستای سازگاری با کم آبی در سال ۱۳۹۷ توسط سازمان جهاد کشاورزی " در خصوص تغییر برنامه زمانی کشت ها و الگوی کشت در استان" موضوع بند ۳ تصویب نامه هیات وزیران مورخ ۱۲/۱۲/۱۳۹۶ به شماره ۱۵۸۹۶۹/ت۵۵۰۹۲ ه ، بررسی مصوبات جلسات قبلی شورای حفاظت و سایر موارد مرتبط با حضور اعضای این شورا و به ریاست دکتر حقیقی استاندار زنجان در سالن جلسات امام علی (ع) برگزارشد.
به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای زنجان، در ابتدا، مهندس رضاپور مدیرعامل این شرکت، با قرائت دستور کار بیست و هشتمین جلسه شورای حفاظت منابع آب استان و با اشاره به بارندگی های سالجاری ،اظهار کرد: متوسط بارندگی درازمدت سالانه کشور حدود ۲۴۲ میلی متر است که کمتر از یک سوم میانگین بارش جهانی است می باشد و میانگین بارش ها به طور متوسط در دوره ۳۱ ساله ۲۵۵ میلی متر، ، ۱۷ ساله ۲۱۹ میلی متر و نیز ۹ ساله اخیر ۲۰۷ میلی متر است.
رضاپور افزود: میزان آب تجدیدشونده در اثر کاهش بارش، افزایش تبخیر، تغییر الگوی بارش و تغییر نوع بارش ها و پدیده تغییر اقلیم ،از متوسط درازمدت ۱۳۰ میلیارد مترمکعب در سال ، با کاهش ۱۴ میلیارد مترمکعب به ۱۱۶ میلیارد متر مکعب در سال رسیده است .
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان ، میزان مصرف سالانه آب کشور را حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب دانست و اظهار داشت: این یعنی ۴۰ درصد از منابع آب سطحی و ۶۰ درصد از منابع آب زیرزمینی با ترکیب حدود ۹۰ درصد در بخش کشاورزی ، ۸ درصد در بخش شرب و ۲ درصد در بخش صنعت مصرف می شود.
وی به شاخص سرانه آب تجدید شونده ی کشور نیز اشاره کرد و گفت:این میزان از ۶۸۵۰ مترمکعب در سال ۱۳۳۵ ، به ۱۴۵۰ مترمکعب در سال ۱۳۹۵ رسیده که با پیش بینی جمعیت ۱۰۶ میلیون نفری در سال ۱۴۲۰ ، این سرانه به ۱۱۰۰ مترمکعب کاهش خواهد یافت.
این مقام مسئول مصارف آب زیرزمینی را در بخش های مختلف جامعه تشریح کرد و افزود: این آب، حدود ۵۷ درصد از نیاز آب شرب شهری و حدود ۸۳ درصد از نیاز آب شرب روستایی و حدود
۵۲ درصد آب کشاورزی کشور را تامین می کند و لذا افت محسوس این منابع، تامین آب شرب و کشاورزی را در بسیاری از مناطق کشور با چالش مواجه نموده است.
دبیر شورای حفاظت منابع آب استان، گزارشی از اقدامات وزارت نیرو در خصوص مصرف بهینه آب ارایه نمود وگفت: در این راستا تجهیز نقاط مصرف در شبکه آب های سطحی "شبکه های آبیاری و برداشت های مستقیم" به ابزارهای اندازه گیری و تحویل حجمی آب در زمان و مکان مورد نیاز بخش کشاورزی، تجهیز چاههای دارای پروانه بهره برداری به کنتورهای هوشمند حجمی آب و برق، مسلوب المنفعه نمودن چاههای فاقد پروانه بهره برداری ، حذف آب های بدون درآمد با اصلاح شبکه آبرسانی داخل شهرها ، توسعه فناوری های نوین و تجهیزات کاهنده مصرف آب در مصارف آب شهری و تدوین الگوی مصرف شرب و اخذ مجوز جهت جریمه پرمصرف ها از دیگر راهکارهایی که این وزارتخانه برای عملیاتی نمودن تعهدات خود در قبال بیت المال و حفاظت از منابع آب انجام داده است.
وی با اشاره به محدوده مطالعاتی استان که ۷ محدوده می باشد که از آن ۲ محدوده آزاد و ۵ محدوده ممنوعه می باشد تصریح کرد: در مجموع در این استان سالیانه حدود ۷۷ سانتی متر سطح تراز آب های زیرزمینی پایین می رود و اگر درست مصرف کردن را در برنامه های کشاورزان و بهره برداران قرار ندهیم، در آینده حتی آبی برای شرب هم در این مناطق نخواهیم داشت.
رضاپور با یادآوری اینکه امروز باید مواردی چون اصلاح نوع کشت، محدودیت کاشت برخی محصولات، تغییر نوع کشت، جلوگیری از کاشت چمن برای ایجاد فضای سبز و مواردی ازاین‌دست را برای مدیریت در مصرف آب، سرلوحه برنامه‌هایمان قرار دهیم، ادامه داد: متاسفانه امروز در شرایطی قرار داریم که اگر همه این موارد را نیز رعایت کنیم، موضوع پلمپ چاههای غیرمجاز به دغدغه‌ای تبدیل‌شده است که هم زمان‌بر بوده و هم فاقد شعبه رسیدگی به تخلفات آبی در استان هستیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان با ارائه گزارشی از آخرین وضعیت بارندگی و وضعیت مخازن سد ها اظهار کرد: میزان بارندگی های این استان در سال آبی ۹۷ - ۹۸ نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۲۰۱ درصد افزایش داشته است.
وی افزود: بارندگی های سطح استان در دراز مدت ۹۹ میلیمتر ثبت گردیده و در مقایسه با بارش های امسال با دراز مدت ۴۴ درصد افزایش را نشان می دهد و این در حالی است که در سال آبی جاری طبق گزارش، بارندگی در استان ۱۴۶ میلیمتر ثبت گردیده که این رقم در مدت مشابه سال ۴۸ میلیمتر بوده است.
رضاپور به وضعیت سدهای استان نیز اشاره کرد و گفت: سد تهم که تامین کننده آب شرب شهر زنجان است،در مقایسه با سال گذشته ۱۲ درصد کاهش دارد. امسال ۳۸ درصد از مخزن آن پر می باشد که سال گذشته در این تاریخ ۴۳درصد آب در مخزن این سد موجود بود.
وی در خصوص سد گلابر گفت: ۴۸ درصد ظرفیت مخزن سد پر می باشد که نسبت به سال گذشته کسری نداشته است.
سد کینه ورس نیز۹۲ درصد حجم مخزن آن پر می باشد و به محض آماده شدن تصفیه خانه آب ابهر و خرمدره این سد آماده بهره برداری است.
۷۹ میلیون مترمکعب هم آب پشت سد تالوار وجود دارد. حجم کل مخزن این سد۵۰۰ میلیون متر مکعب است که با برداشت های بی رویه ای که متاسفانه در بالادست سدتالوار صورت می گیرد بعداز نزدیک چهار سال آبگیری ۱۶ درصد مخزن این سد پر می باشد.
رضاپور با تشریح عملکرد شرکت آب منطقه ای زنجان در راستای طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی و قدردانی از حساسیت مدیرکل دادگستری و فرماندهی نیروی انتظامی استان نسبت به بحران آب در منطقه و همکاری ویژه دستگاه قضا در این راستا اظهارکرد: طبق آخرین آمار برداری در محدوده مطالعاتی استان، تعداد ۱۴۰۴۶ چاه مجاز با دبی حدود۹۷۲ میلیون مترمکعب و تعداد۶۶۳۷ حلقه چاه فعال فاقد پروانه بهره برداری با دبی حدود۳۳۰ میلیون متر مکعب وجود دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان ادامه داد: طبق جدول برنامه عملیاتی و برش استانی ابلاغی از سوی شرکت مادر تخصصی منابع آب ایران در سال ۹۷ این شرکت می بایست ۵۰۰ حلقه از چاههای غیرمجاز استان را با حجم تخلیه سالیانه ۳۰ میلیون متر مکعب پر و مسدود می نمود که با پیگیریها و فعالیتهای بعمل آمده توسط همکاران ستادی و ادارت منابع آب شهرستان های تابعه این شرکت توانست تعداد ۲۶۵ حلقه چاه غیرمجاز با حجم ۱۴.۶۹ میلیون مترمکعب را پر و مسدود نموده ، جلوگیری از اضافه برداشت چاههای مجاز و پروانه دار به تعداد ۱۲ حلقه با حجم صرفه جویی ۱ میلیون مترمکعب،اصلاح و تعدیل پروانه های بهره برداری به تعداد ۷۷۵ فقره با حجم صرفه جویی ۳۴.۷۵ میلیون مترمکعب، توقیف دستگاه حفاری و تجهیزات حفاری غیرمجاز به تعداد ۱۳ دستگاه ، نصب کنتورهای حجمی هوشمند به تعداد ۱۷۵ دستگاه و پلمپ چاههای غیرمجاز به تعداد ۱۱ حلقه را در کارنامه کاری خود به ثبت رساند.
دکتر جعفری،رئیس سازمان جهادکشاورزی استان زنجان نیز در این جلسه اظهار کرد: به منظور صرفه‌جویی در مصرف منابع آب، سالانه حدود ۱۸ هزار تن از بذر انواع گندم و جو با مصرف آب کمتر توزیع می‌شود و این در حالی است که اقلام پیشگام، دو دور آب کمتری نسبت به دیگر گندم‌ها مصرف می‌کنند.
حسین جعفری تصریح کرد: در رجئین و ماهنشان کشت پسته با اقلام پرآب بر جایگزین شده است. همچنین استان زنجان در زمینه آبیاری میکرو، به‌عنوان دومین استان کشور انتخاب شده است.
دکتر حقیقی،استاندار زنجان نیز در جلسه شورای حفاظت از منابع آب استان، با تاکید بر اینکه اگر امروز خواهان کاهش برداشت بی‌رویه آب هستیم، این کار باید در سایه اقدامات کارشناسانه صورت گیرد، افزود: قرار نیست برای اینکه در حوزه آب گام‌های بلندی برداشته و کمر همت برای حفظ این مایه حیات‌بخش ببندیم، متوسل به نسخه‌های اروپایی شویم، چراکه شرایط اقلیمی ما با سایر کشورها متفاوت است.
وی با یادآوری اینکه، کم‌آبی موضوعی است که امروز به دلایل مختلف اکثر استان‌ها با این دغدغه و چالش مواجه هستند، تصریح کرد: نمی‌توان در حوزه آب اقداماتی انجام داد که عملیاتی نمی‌شود، بنابراین برای رفع این مشکل باید با جدیت به موضوع ورود پیدا کرده و برنامه‌هایی را به‌صورت کارشناسانه اتخاذ کنیم تا این اقدامات در عرصه آب عملیاتی و منجر به نتایج مطلوب شود.
استاندار زنجان با بیان اینکه اغلب مشکلاتی که امروز در حوزه آب شاهد وقوع آن هستیم، به دلیل مجوزهایی است که برای ورود بی‌رویه به این عرصه درگذشته صادرشده است، ادامه داد: اشتغال‌زایی در حوزه کشاورزی در استان زنجان، ۶۸ درصد بیشتر از متوسط کشوری است، ولی ارزش‌افزوده آن قابل توجه نیست و این یعنی ما به روش سنتی فعالیت کرده‌ایم و بی‌شک، آمار بیانگر آن است که بیشترین مصرف آب در عرصه کشاورزی صورت می‌گیرد، حال باید دید که آیا کشاورزی استان توانسته است به میزانی که آب مصرف می‌کند، صرفه اقتصادی داشته باشد که متاسفانه با روش سنتی که در این عرصه در پیش‌گرفته شده است، چنین ارزش‌افزوده‌ای را شاهد نیستیم.
حقیقی در ادامه با تاکید بر اینکه اگر به دنبال ارائه راه حل در این زمینه هستیم، باید به‌صورت واقع‌بینانه به موضوع آب که امروز مهم‌ترین مسئله کشور است، ورود پیدا کنیم، اظهار کرد: بی‌تردید یکی از اقداماتی که می‌توان در این عرصه انجام داد، استفاده از ظرفیت مدیران و اساتید دانشگاهی است، علاوه بر این با توجه به اینکه مشکل آب در برهه کنونی، دغدغه اکثر استان‌ها است، می‌توان عملکرد استان‌های موفق را در این زمینه به‌عنوان نقشه راه در استان زنجان نیز پیاده کرد.
لینک اصل خبر در سایت شركت آب منطقه‌ای زنجان
نظرات