مرمت حمام تاریخی وکیل شیراز آغاز شد
روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس از آغاز مرمت بنای تاریخی حمام وکیل در شیراز خبر داد.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، با توجه به ضرورت حفاظت و صیانت از این اثر ارزشمند تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این استان مرمت بخش گرمخانه حمام، تعمیرات گچ‌کاری سطوح داخلی و عایق‌کاری پشت بام حمام را با اختصاص اعتباری حدود ۳۰۰ میلیون ریال در دست اجرا دارد.
این بنا در غرب مسجد وکیل شیراز واقع شده و یکی از بزرگ‌ترین و ارزشمندترین حمام‌های تاریخی ایران است. حمام وکیل توسط کریم خان زند ساخته شده است.
بنای حمام به صورت مکعب است و ورودی آن در سمت شمال قرار دارد؛ در جنوب حمام، آب‌انباری از دوره زندیه و در شرق آن مسجد وکیل قرار دارد.
در دوره قاجار و به ویژه در دوره اخیر تعمیرات و تغییراتی در بنا صورت گرفت؛ سردر حمام که با کاشی‌کاری مزین شده، مربوط به دوره قاجاریه است؛ بعد از سردر، هشتی ورودی زیبایی قرار گرفته که بدنه آن در اصل با نقوش زیبای اسلیمی به شیوه آهک‌بری، مزین شده است.
بر بالای این هشتی که با گنبدی مسقف شده، نورگیری زیبا و مشبک به شکل قبه تعبیه شده که وزنه‌های دایره شکل آن، از سفال سبزرنگ و با شیشه‌های ساده مدور پوشیده شده است؛ هشتی از طریق راهرویی به سربینه وسیع و زیبای حمام راه می‌یابد.
رخت‌کن یا سربینه هشت ضلعی است و پوشش طاق و گنبد آن بر روی هشت ستون سنگی یکپارچه قرار دارد.
تمام کف و ازاره (آن قسمت از دیوار اتاق و یا ایوان که از کف طاقچه تا روی زمین بود) سربینه با تخته سنگ‌های مرمرین پوشیده شده و در میانه آن حوض هشت ضلعی با دیواره‌هایی از سنگ‌های یکپارچه قرار دارد؛ وسط این حوض فواره‌ای از همان سنگ تعبیه شده است.
دور تا دور حوض که پایین‌تر از سطح کف سربینه قرار دارد، فضایی برای قراردادن کفش‌ها تعبیه شده است. بعد از این سطح، کف اصلی سربینه و صفه‌های اطراف آن قرار دارد که ویژه استراحت و کندن و پوشیدن لباس است؛ در چهارگوشه سربینه چهار حوض کوچک فواره‌دار، به قرینه یکدیگر ساخته‌اند.
روشنایی سربینه از طریق نورگیرهایی تأمین می‌شود. سطوح داخلی سربینه و طاق‌ها در اصل با لایه‌ای از نقوش زیبای اسلیمی به شیوه آهک‌بری مزین می‌شد که در تعمیرات دوره قاجار این سطح با ساروج (مخلوطی است از آهک و خاکستر یا ریگ که در آب به مرور جذب انیدرید کربنیک کنند و آهکش به صورت سنگ آهک که محکم و پایدار است در می‌آید و از آن در راستای ساختن بنا استفاده می‌کنند) و لایه‌ای از گچ‌بری پوشانده شد؛ با برداشتن لایه دوره قاجار، بخش باقی مانده از تزئینات دوره زندیه مشخص شده است.
در قسمت غربی سربینه راهروهایی به فضای گرمخانه و دیگر بخش‌های حمام راه می‌یابد؛ گرمخانه حمام به‌نسبت بزرگ و وسیع است.
پوشش طاق و گنبد این محوطه بر چهار ستون سنگی یکپارچه که به شیوه مارپیچی تراش خورده‌اند، استوار شده است و در زوایای دو ضلع گرمخانه، دو شاه‌نشین به‌نسبت بزرگ با حوض سنگی فواره‌دار ویژه استحمام اعیان وجود دارد.
در قسمت جنوبی گرمخانه سه خزینه آب وجود دارد که در قسمت جنوب شرقی و غربی آنها دو جایگاه معروف به «خلوتگاه» با ازاره مرمری و تزئینات آهک‌بری زیبا وجود دارد.
زیر گرمخانه کانال‌های حرارتی «گربه‌رو، گرما را از تون یا گـُلخن حمام به بخش‌های مختلف گرمخانه انتقال می‌داد.
کف گرمخانه با سنگ‌های پهن و بزرگ فرش شده و دیوارهای پایین آن نیز با سنگ‌های مرمر شفاف پوشش یافته است.
در قسمت شرق و پشت حمام، فضایی به‌نام «گاورو» قرار داشت که با دری به خارج حمام مربوط می‌شد.
این فضا ویژه ورود و خروج چهارپایان حامل کود و … بود. در انتهای این راهرو، چاه عمیقی است که آب اصلی حمام را تأمین می‌کرد.
این حمام تاریخی به شماره ۹۱۷ در سال۱۳۵۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
نظرات