نطق پیش از دستور رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی ...
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شورای اسلامی شهر مشهدمقدس، احسان اصولی، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر، ناطق پیش از دستور شصت و هشتمین جلسه علنی بود؛ متن نطق به شرح ذیل است:
به نام خدا
بزرگ‌ترین ویژگی چند دهه‌ی گذشته تغییر پرشتاب در تمام زمینه‌هاست. شهرنشینی و پدیده‌ی شهروندی هم از این قاعده مستثنا نبوده‌اند. مهاجرت، افزایش و گسترش مرزهای شهر و تحولات سریع فناوری موضوع شهرنشینی و فرهنگ شهروندی را به یک پدیده‌ی قابل‌مطالعه، با ضرورتِ بازنگریِ مستمر؛ در شهر مشهد تبدیل کرده است. شاید تا همین چند دهه‌ی قبل کمتر پدیده‌ای در شهر به وجود می‌آمد که نیاز داشت پیرامونش گفتمان فراگیر شکل بگیرد که درنهایت این گفتمان تبدیل به قانون، هنجار اجتماعی و یا فرهنگ عمومی شود... حالا چنین نیست. جهان امروز می‌طلبد که ما با نگاه به گذشته، نگرش خود را نسبت به آینده نو کنیم...
اگر چندین سال قبل، مدیرتِ شهریِ وقت مشهد، اعتباری برای آموزش فرهنگ شهروندی قرار داد، درست بر مبنای همین ضرورت بود. آموزش فرهنگ شهروندی در ردیف بودجه تعریف شد تا شهر جای بهتری برای زندگی ما و فرزندانمان باشد. قرار بود آموزش مستمر، امنیت روانی شهروند را در حد مقدورات ارتقا دهد. به‌عبارت‌دیگر، آموزش فرهنگ شهروندی، ایده‌ای هوشمندانه با اجرایی ضعیف بود که تنها منابع مادی شهر را تلف می‌کرد.
اما وقتی‌که از اجرای ضعیف حرف می‌زنیم، دقیقاً از چه چیزی حرف می‌زنیم؟... تا زمان روی کار آمدن مدیریتِ جدید در شهر، اولویت‌های آموزشی پس از مدت‌ها مطالعه و بحث تخصصی از اتاقِ فکر و جلسات شوراهای راهبردی به ردیف بودجه راه پیدا می‌کرد. سرفصل آموزش فرهنگ شهروندی در بودجه‌ی تمامی معاونت‌ها و سازمان‌های زیرمجموعه‌ی شهرداری ثبت می‌شد، در اختیار مدیران قرار می‌گرفت تا در مورد موضوعی خاص هزینه شود.
خشتِ کج، از همین مرحله است که دیوار کج آموزش فرهنگ شهروندی را ساخته است. موضوعات خاصِ آموزش، نه دستورالعمل اجرایی شفافی همراهش بود و نه شاخص‌هایی برای انجام درست آن تعریف‌شده بود. در یک‌کلام، ایده‌ی هوشمندانه‌ی آموزش فرهنگ شهروندی، تبدیل به غزلی شد که قابلیت تعبیر و تفسیر متعدد داشت. هر مدیری به فراخور امکانات و ذائقه‌ی شخصی دست به اقداماتی می‌زد که دایره‌ی تغییرات آن گاه از برگزاری جلسات هم‌اندیشی بود تا نصب پوستر. از یک‌سو بودجه صرف حقوق و پاداش شد و از سوی دیگر برای آموزش فرهنگ شهروندی گزارش عملکرد نوشتند. این روند سال‌ها ادامه داشت و حتی اگر اراده‌ای برای تغییر آن وجود داشت، تدبیری برای تغییر اندیشیده نشده بود.
یک موضوع ساده با کارکردی بسیار پیچیده، مهم‌ترین مأموریت فرهنگی مدیران شهری را عملاً به طرحی شکست‌خورده تبدیل کرده بود. شاخص پیامدی!...
آسیب بزرگ ازاینجا بود که شاخص پیامدی آموزش فرهنگ شهروندی بر انجام فعالیت متمرکزشده بود. اثرگذاری اولویت نداشت.!
آسیبی که به‌خوبی در دوره‌ی جدید دیده شد و در برنامه عملیاتی 97 تا 1400 راهکاری در این جهت اندیشیده شد. در برنامه‌ی 1400 شاخص پیامدی از انجام فعالیت به تغییر رفتار شهروندان تبدیل شد. اگر قرار است ما برنامه‌ای برای آموزش شهروندان اجرا کنیم باید اثرات آن را در رفتار مردم ببینیم. صرف انجام کار به کافی نخواهد بود...
از سوی دیگر تمرکز، اصل اساسی و ضروری تغییر رفتار خواهد بود. نمی‌توان در طول یک سال موضوعات مختلف را در برنامه آموزش فرهنگ شهروندی قرارداد و انتظار داشت تغییرات معناداری در رفتار شهروندی صورت بگیرد. با همین نگرش در سال جاری مدیریت شهری بر دو رفتار تفکیک زباله از مبدأ و انضباط ترافیکی با اولویت حق تقدم عابر پیاده متمرکز شد.
در اینجا لازم است نظر اعضای محترم شورا را به آمار ترافیکی سال 1397 جلب کنم.
در سال 1397 تعداد جان‌باختگان در اثر تصادفات 253 نفر بوده است که از این تعداد کشته‌شدگان 140 نفر عابر پیاده بودند که معادل 56 درصد کل جان‌باختگان است.
علت 39 درصد از تصادفات عابر پیاده عدم رعایت حق تقدم گزارش‌شده است.
بر اساس خود اظهاری شهروندان 60 درصد از آن‌ها هنگام عبور از خیابان از خط عابر استفاده نمی‌کنند
26 درصد شهروندان اظهار داشتند که تابلوهای علائم راهنمایی و رانندگی را نمی‌بینند
73 درصد شهروندان حداکثر سرعت درون‌شهری را رعایت نمی‌کنند
97 درصد رانندگان سطح مشهد حداقل یک‌بار تجربه تصادف را داشته‌اند...
انضباط ترافیکی و حق تقدم عابر پیاده با جان انسان‌ها سر و کار دارد. و به همین دلیل به‌عنوان کلان پروژه آموزش فرهنگ شهروندی در برنامه 1398 تعریف‌شده و می‌بایست برای موفقیت، بدون در نظر گرفتن ارجح و مرجح موارد زیر را مدنظر قرار داد.
آموزش باورهای ترافیکی درست
اصلاح فضای حسی (دیداری، شنیداری و بازنمودی) راننده و عابر (خطوط، علائم و تجهیزات)
تشدید کنترل، نظارت و حضور پلیس و پلیس یاران در محیط ترافیکی
مشارکت مردمی در مناطق پایلوت در هر فاز برای اجرا و نظارت
تغییر فضای اجتماعی، آموزشی و مجازی مؤثر بر محیط ترافیکی
مقابله با سوگیری‌های شناختی و عادات زبانی نادرست در حوزه ترافیک
تحریک عواطف و هیجانات بازدارنده (ترس از تخلف و مجازات، میل به پاداش)
از سوی دیگر با توجه به گزارش معاونت حمل‌ونقل ترافیک شهرداری مشهد تمامی مناطق 13 گانه شهر نیاز به اصلاح هندسی، اصلاح گذرگاه، خط‌کشی عابر پیاده، تابلو و علائم، هرس درختان و نصب رفلکتور و سایر تجهیزات ترافیکی دارند.
اعضای محترم شورای شهر. اصحاب فرهیخته رسانه. حضار گرامی،... کلان پروژه‌ی انضباط طرح ترافیکی اگر تنها بتواند جان یک نفر از عابران را هم نجات دهد، اهمیت بسیاری خواهد داشت. هرچند پیش‌بینی مدیران طرح، کاهشی به‌مراتب بیشتر را نشانه گرفته است. شما بهتر از من می‌دانید که موفقیت چنین پروژه‌ای نیازمند همکاری بین بخشی و بین سازمانی در شهر خواهد بود و قدر مسلم نگاه مثبت و حمایت همه‌جانبه‌ی ما، اصحاب رسانه و تک تک شهروندان را طلب می کند. از یکایک شما اعضای محترم، اصحاب قلم و رسانه تقاضا می کنم به فراخور مسئولیتی که در بخش های مختلف اجتماع دارید. مسائل مربوط به این کلان پروژه را با نگاه حساس‌تری پیگیری کنید. امید آنکه سال‌های بعد شهری آرام‌تر داشته باشیم. متشکرم.
نظرات