باز آفرینی شهری؛رویکردی نو در نوسازی بافت های فرسوده
باز آفرینی شهری فرآیندی است که به خلق فضاهای شهری جدید با حفظ ویژگی های اصلی فضایی (کالبدی و فعالیتی) منجر می شود در این اقدام، فضای شهری جدیدی حادث می شود که ضمن شباهت های اساسی با فضای شهری قدیم، تفاوت های ماهوی و معنایی را با فضای جدید به نمایش می گذارد .
به عبارت دیگر باز آفرینی شهری نگرش و اقداماتی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهری منطقه هدف عملیات است که در نهایت به یک پیشرفت پایداری ،اقتصادی،کالبدی،اجتماعی و محیطی خواهد انجامید .
هدف از اجرای سیاست های باز آفرینی شهری و برنامه های تجدید حیات شهری،ارتقای شرایط کیفی زندگی در سکونت گاه ها از طریق ایمن سازی و مقاوم سازی ساختمان ها، توسعه و بهبود زیر ساخت ها شهری، تامین خدمات شهری مورد نیاز ، آموزش ساکنان، ایجاد فرصت های شغلی، تقویت نهادهای مدیریت محلی و دفاتر خدمات محله ای مردم نهاد، الگو سازی و ترویج قواعد و دستور العملل های کیفی ساخت و ساز است .
علاوه بر این، باز آفرینی شهری بر این مطلب تاکید دارد که طرح و اجرای هر گونه روش برای مقابله با مشکلات شهرهای بزرگ و کوچک ، باید دارای اهداف بلند مدت و راهبردی مانند ذیل باشد .
- مناطق نیازمند احیا، بهسازی و نوسازی اغلب محدوده هایی هستند که در آن ها درآمد سرانه ساکنان کمتر از میانگین شهر و نرخ بیکاری بالاتر از آن است .
- هویت تاریخی و فرهنگی مورد بی توجهی قرار گرفته شان و منزلت اجتماعی در این نواحی کاهش یافته و این مساله منجر به جایگزینی سایر اقشار گردیده است .
- میزان برخورداری و دسترسی ساکنان به خدمات شهری و وضعیت زیر ساخت های شهری نامناسب است و ...
بر این اساس می توان اصول و مبانی بازآفرینی شهری را که منعکس کننده چالش های تغییرات شهری و نتایج آن باشد، معرفی کرد .
در نتیجه باز آفرینی شهری مبتنی بر یک تحلیل کامل از منطقه شهری مورد نظر بوده و در پی اصلاح چند جانبه بافت کالبدی ، ساختار اجتماعی ، پایه های اقتصادی و شرایط محیطی آن منطقه باشد .
تا حد ممکن در جهت رسیدن به اصلاح چند جانبه، از یک استراتژی جامع و کامل استفاده کند و با راه حل های رقیق،منظم و علمی با مشکلات روبه رو شود دارای اهداف عملیاتی واضح و مشخص،قابل بسط به مکان های مختلف و دارای کیفیت مطلوب و از منابع طبیعی، اقتصادی، انسانی و غیره مانند زمین و ویژگی های موجود محیط مصنوع، بهترین استفاده ممکن را کند و این یقین حاصل شود که مشارکت حداکثری ممکن و همراهی تمامی ذی نفعان، برای دستیابی به منافع شروع آنان در باز آفرینی منطقه شهری به دست آمده است .
این امر به واسطه برنامه مشارکتی و روش های دیگر به دست می آید که بر اهمیت سنجش میزان پیشرفت اجرایی راهبرد اجرا شده و از طریق رصد میزان اهداف محقق شده و نظارت بر تغییرات بنیانین حاصل از طرح تاثیرات نیروهای خارجی و داخلی تحمیلی بر منطقه شهری وقوف حاصل شود .
مجتبی کاملی
مشاور حوزه معاونت عمرانی
لینک اصل خبر در سایت شهرداری شاهرود
نظرات