*اول دی؛ روز راهدار*
چند سالی است که روز اول دی ماه روز راهدار نام‌گذاری شده است. افرادی که سربازان خط مقدم جاده‌ها و البته مظلوم‌ترین آنها نیز هستند. کسانی که کمتر از آنها نام‌برده می‌شود ولی حضورشان غیر قابل انکار است. البته بسیاری از کارشناسان معتقدند که وقتی در کشورمان راهسازی بر راهداری اولویت دارد و در تقسیم اعتبارات، باقی‌مانده بودجه به راهداری اختصاص می‌یابد؛ راهداران نیز گمنام‌ترین نیروهای وزارت راه و ترابری نامیده می‌شوند
به گزارش بنانیوز به نقل از ایسنا، ارزش راه‌های ایران حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود که معادل بودجه ۱۵۰ سال وزارت راه و ترابری است؛ چناچه اگر بخواهیم در آینده راه بسازیم باید تمام بودجه و امکانات را به این امر اختصاص دهیم و ۱۵۰ سال فقط بسازیم که مسلما به علت افزایش نرخ تورم به بیش از دو برابر این رقم، بودجه لازم است.
با توجه به اینکه پس از مدتی بهره‌برداری، به‌تدریج عوامل جوی و طبیعی منطقه، حجم ترافیک، بار وارده بر محور و ... باعث فرسایش سریع ساختمان راه می‌شود، راهداری و نگهداری راه‌ها به عنوان سرمایه ملی هر کشور مورد توجه ویژه کارشناسان و دست‌اندرکاران است تا وسائط نقلیه بتوانند با سرعت مناسب، راحت و مطمئن عبور کنند و عمر و دوام جاده افزایش و هزینه استهلاک و مخارج عبور کاهش یابد.
لذا در کشورهای پیشرفته اولویت هرگونه اجرای پروژه‌های عمرانی در بخش راه و ترابری در مرحله اول به امر نگهداری و بهسازی شبکه موجود راه‌های آن کشور است. به عنوان مثال از مجموع اعتبارات تخصیص داده شده در سال ۱۹۸۸ به بخش راه در کشور سوئد بالغ بر ۸۰ درصد آن صرف پروژه راهداری شده است. اما در کشور ما اولویت تخصیص اعتبار با ساخت و احداث پروژه‌های جدید است و باقی مانده بودجه به ناچار به راهداری اختصاص می‌یابد که این بخش را هر ساله با کمبود اعتبار مواجه می‌کند.
درحالیکه طبق استانداردهای جهانی ۴ تا ۶ درصد ارزش راه‌های هر کشور سالانه برای نگهداری آنها اختصاص می‌یابد که در کشور ما کمتر از این میزان اعتبار در نظر گرفته می‌شود. رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای که راهداران را گمنام‌ترین نیروهای وزارت راه و ترابری می‌داند، می‌گوید: سالانه ۳ هزار میلیارد تومان برای نگهداری راه‌ها لازم است تنها ۸۰۰ میلیارد تومان یعنی ۲۵ درصد بودجه مورد نیاز، برای راهداری در نظر گرفته می‌شود که به ناچار بهسازی راه‌ها با اولویت‌بندی صورت می‌گیرد و این امر عمر مفید راه‌ها را کاهش و هزینه‌ها را دو چندان می‌کند.
این درحالیست که فعالان این بخش تاکید دارند راهداری کارشناسی‌تر از راهسازی است و راهسازی بدون نگهداری آن کاری بیهوده و هدر رفت اعتبارات و سرمایه‌های کلان و میلیاردی کشور خواهد بود و هرچه برای راهسازی و ساخت هزینه شود با از نگهداری نادرست راه‌های قبلی از بین می‌رود اما راهداری طی سال‌های اخیر مغفول مانده است.
هرچند بیش از ۱۴ هزار نیروی راهدار در طول جاده‌های کشور در ایام خاصی همچون نوروز و زمستان به طور شبانه‌روزی آماده به کارند و بهسازی و ایمن سازی، بهبود روش‌های نگهداری شبکه راه‌های کشور با اولویت ۲۴ هزار و ۹۹۰ کیلومتر راه‌های شریانی، بهسازی و روکش ۱۱ هزار و ۲۰۰ کیلومتر آسفالت راه‌های کشور و تعمیرات اساسی ۱۹۳ پل بزرگ و پنج هزار و ۸۰۰ دستگاه پل کوچک و به‌کارگیری استانداردهای راهداری و انطباق آن با استانداردهای بین‌المللی از اقدامات انجام شده در زمینه راهداری کشور محسوب می‌شود، اما کارشناسان امر بر این باورند که راهداری در ایران بسیار گمنام است و در مقایسه با اهمیتش به آن بها و اعتبار داده نمی‌شود؛ البته به‌تازگی این بخش مورد توجه قرار گرفته و با آهنگی کند و ملایم در حال حرکت است.
با توجه به اینکه راه‌ها به عنوان شریان حیاتی یک کشور محسوب می‌شوند و راهسازی هزینه‌های بسیار سنگین و زحمات زیادی دارد، چنانچه بخواهیم کشوری سالم و نیرومند داشته باشیم باید به این اساسی‌ترین خشت‌های زیربنایی مملکت ارج و اهمیت فراوانی دهیم؛ چراکه یک شبکه ارتباطی سالم استهلاک کمتر ماشین‌آلات و در نتیجه کمتر شدن وابستگی و جلوگیری از خروج ارز، تعدیل مصرف سوخت، تسریع در حمل و نقل کالا و ... را در بر دارد که باعث پایین آمدن نرخ حمل و نقل می‌شود.
نظرات