پنجمین نشست یک ماه یک کتاب با محوریت نقد و بررسی کتاب «دختر تبریز»
به گزارش شهریار، در این نشست سیروس مصطفی، معاون فرهنگی سازمان فرهنگی، هنری و ورزشی شهرداری تبریز اظهار داشت: روز مادر و زن فرصت مغتنمی برای ماست که از یکی از بانوان اثرگذار فرنگی و تاریخ ساز امروزمان قدردانی کنیم و به بهانه این روز، کتاب خاطراتش را مورد بازخوانی قرار دهیم.
او افزود: مجاهدت ها و تلاش های خانم صارمی برای همه سرمشق و الگویی بی بدیل است و می تواند علاوه بر یک منبع از تاریخ شفاهی به عنوان سرفصلی باری شناخت مجاهدت های یک زن معاصر باشد.
مهدی نعلبندی، فعال فرهنگی در رابطه با اهمیت نگارش و مکتوب شدن خاطرات شفاهی گفت: در چند دهه اخیر، مقاطعی هست که مانند آن هیچ وقت تکرار نشده و دهه شصت بی تردید یکی از آن مقاطع است؛ برهه ای که لازم است بسیار در موردش بگوییم و بنویسیم.
او افزود: یکی از نکات بارز کتاب نثر صمیمی آن است؛ هر چند در نوع روایت نوعی تکلف هم احساس می شود که از سوی ناقل جملات است؛ و او نه در جایگاه راوی نشسته و نه سوم شخص است و این مورد به یکدستی روایت لطمه زده است.
نعلبندی، حجم پاورقی های کتاب را بسیار بیشتر از معمول دانست و گفت: این همه توضیح در هر موردی، می تواند خواننده را خسته کند و به عقیده من نیاز نیست در مورد هر چیزی این همه توضیح داده شود.
این فعال فرهنگی، استفاده از تیترهای فرعی و کوتاه شدن بخشهای روایت را مورد تمجید قرار داد و تصریح کرد: مخاطب امروز به چنین نگاهی در روایت ها بیشتر علاقه دارد و از چنین اقدامی استقبال می کند.
نعلبندی در نهایت، توجه به افراد فعال در طول دهه های اخیر را برای ماندگاری خاطرات شفاهی شهر و کشورمان، اقدامی بسیار ارزشمند و شایسته قدردانی دانست.
مهرداد خوشکار مقدم، مسئول پایگاه خبری ترجمان صبح، طی سخنانی با اشاره به نوع روایت کتاب گفت: دختر تبریز روایتی کاملا زنانه از اتفاقات و تحولات آن برهه زمانه ارائه داده است.
او افزود: در تمام این کتاب، تاریخ شهر تبریز در دهه های اخیر به خوبی دیده می شود و این نقطه عطفی در روایت کتاب است.
به گفته این فعال رسانه ای، نوع روایت و کشش مطالب، در کنار تصاویر نه چندان زیادی که در اثر وجود دارد توانایی تبدیل شدن به محتوای چند رسانه ای را هم دارند و می شود از این ظرفیت برای معرفی و نمایش هر چه بیشتر خاطره های افراد درگیر در مقاطع خاص تاریخی بهره گرفت.
جلال شمع سوزان، مدیر فرهنگ شهرداری منطقه ۸، نویسنده و فعال فرهنگی نیز با اشار ه به برخی ویژگی های کتاب، اظهار داشت: این کتاب به رغم اشکالات و ایرادهای موجود در بخش اشارت های تاریخی، توانسته استنادهای خوبی را به مخاطب دهد و شناختی جامع از آن وجود دارد.
او افزود: از سویی دیگر، داستانی کردن خاطرات و استفاده از ابزار و عناصر خاص زبانی، به ایجاد صمیمیت در متن روایت ها کمک شایانی نموده است.
شمع سوزان اظهار داشت: با همه اینها میشد انتظار داشت که داستان ها و روایت ها رنگ و بویی زنانه تر و حسی تر به خود بگیرد و برخی قاب های خاطره و تاریخ را ماندگارتر کند؛ مثل فرازهایی از تاریخ که در آن برخورد مادران شهید با فرزندانشان، روایت شده و می توانستند بهتر تصویر شوند.
او همچنین افزود: در بخش اشاره به رویدادهای تاریخی به نظر می رسید که فقدان توضیحات کافی و اقناع کننده به مخاطب شناختی از رویداد و یا افراد نامبرده شده دهد.
او ادامه داد: این شاید به واسطه حجاب معاصریت ما با رویدادهای موجود باشد ولی این همه نباید مانعی برای شناساندن این اعلام برای مخاطبانی باشد که یا نمی شناسند و یا در آینده با کتاب مواجه خواهند شد.
لیلا حسین نیا، شاعر و فعال فرهنگی نیز با بیان اینکه بخش هایی بسیار مفصل از تاریخ مبارزات فرهنگی مردم در طول سالهای بعد از انقلاب از بان مردان سخن گفته شدهاست، اظهار داشتک تاریخ ما عموما مردانه و رایت شده است و حلول چنین خاطراتی از زبان یک زن، بسیار مغتنم و ارزشمند است.
او افزود: امیدواریم که در سالهای بعد، افراد گمنام و کمتر شناخته شده ای که در ان مبارزات حضور و نقش داشتند مورد توجه قرار گیرند و سیره زندگی و نقش تاریخی شان، م ورد بازشناسی و بررسی قرار گ یرد.
حسین نیا همچنین اظهار داشت: موضوع روایت زنانه و روایت مردانه یکی از مباحثی است که باید جنس و چیستی آن بیشتر و عمیق تر مورد واکاوی قرار گیرد تا تضاد موجود در روایت ها و نیز راویان، مورد سوءبرداشت قرار نگیرد.
او ادامه داد: این کتاب همچنین به لحاظ ادبی، نیازمند ویراستاری جدی است و باید برخی اصطلاحات و تعابیر موجود در آن، بازنویسی شوند تا زبان آن روانتر و رساتر شود.
در بخشی دیگر از این نشست، هدا مهدیزاد، که روند مصاحبه و نگارش کتاب را بر عهده دشات، در پاسخ به موضوعات طرح شده در قالب نقد، به مسائل جاری پاسخ داد.
وی در خصوص فقدان عکس های مستند که از سوی برخی مخاطبان کتاب، مورد توجه قرار گرفته بود، گفت: متاسفانه حین تدوین کتاب متوجه شدیم آلبومی غنی از عکس های خانم صارمی مفقود شده است. آلبومی مشتمل بر ۵۰۰ قطعه عکس که عهموما عکس های خود خانم صارمی بود. از این بدتر و تاسف آورتر، گم شدن نگاتیو همان فیلم ها بود که بالکل موضوع عکس را تحت الشعاع خو قرار داد.
وی اضافه کرد: در خصوص پرش خاطرات هم کرارا مورد بحث بود باید خاطرنشان کنیم که بسیاری از افراد و رودیدادها با فاصله زمانی فعلی شان، زمانی قریب چهار دهه فاصله دارند که به یاد آوردن آن خاطرات، جزییات، افراد، مکان ها و سایر موارد دشوار است.
وی ادامه داد: در عین حال، این امر در حالی بود که ایشان صرفا یک فرد کنجکاو بودند که می خواستند در فضای انقلابف دفاع مقدس و آموزش قرار بگیرند و طبیعی است که که نفس موضوع برایشان، بیش از جزییات اهمیت داشت.
مهدیزاد تاکید کرد: تلاش ما بیشتر بر این ایه است که خانم صارمی در مقام یک الگو به جامعه امروز معرفی شود تا با رجوع به نقش آفرینی موثر ایشان، امکان توجه به خود فرد در میان دختران نوجوان و جوان امروز برجسته تر شود.
وی در عین حال افزود: تلاش خواهیم کرد که در چاپ های بعدی کتاب، این ایرادها را رفع کنیم و اثری مطلوب به مخاطب عرضه نماییم.
در بخشی دیگر از این ویژه برنامه، صدیقه صارمی که در مقام رزمئنده، مربی نهضت و مربی پروررشی دهه ۶۰ خاطراتش در قالب کتاب «دختر تبریز» تدوین شده بود، بخش هایی از خاطرات خود را بازگو کرد.
وی با اشاره به پرهیز همیشگی خود از روایتگری و اشاره به نقش جهادی خود در دفاع مقدس گفت: همواره از پرداخت به این بخش از زندگی ام پرهیز داشت ام چرا که بر این باور بوده ام که من به تکلیف عمل کرده ام و بازگویی این تکلیف صحیح نیست.
وی افزود: ولی در دیداری که با رهبر انقلاب داشتیم و تاکیدات فراوان ایشان مبنی بر بازگویی خاطرات را از ایشان شنیدیم، بازگویی این خاطرات آغاز شد تا تنها نقش خودم را به عنوان قطره ای از دریای ملت در آن مقطع بازگو کرده باشم.
وی با بازگویی برخی دیگر از خاطرات خودز شهدای دوران دفاع مقدس، تعاملات و سختی هایش در این بخش از یندگ کوشید مخاطبان کتاب را با عظمت حماسه مرمدر همان سالها همرا کند.
پایان بخش برنامه قدردانی از صاحبان معنوی اثر بود و نیز پاسداشت روز زن و میلاد حضرت فاطمه زهرا که با همراهی استاد لزیری دنبال شد.
نظرات