مسکن مهر و معضل اجاره نشینی در مشهد
مشهد دومین کلانشهر ایران است اما ساختارهای جمعیتی اش به دلیل بافت مذهبی آن با دیگر نقاط کشور متفاوت است به همین دلیل معضلات آن را با پروژه های زود بازده مثل مسکن مهر نمی توان حل کرد.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) ، شیب جمعیت پایتخت معنوی ایران حاکی از آن است که هر سال تعداد زیادی از مردم نقاط مختلف کشور به نیت مجاورت رهسپار این دیار می شوند.
اشتیاق برای اقامت در مشهد، مرکز خراسان رضوی را به یکی از مهاجر پذیرترین مناطق کشور تبدیل کرده است به گونه ای که نفوس حاشیه نشینی این شهر از جمعیت برخی استان ها بیشتر است.
به گفته محمد پژمان شهردار مشهد، هم اکنون ۹۰۰ هزار نفر در مناطق حاشیه این شهر زندگی می کنند که درصد قابل توجهی از آنها اجاره نشینی هستند.
بافت مسکونی مشهد
این شهر به لحاظ آوازه و شهرت، دیاری ۱۳۰۰ ساله است، اما از نظر شهرسازی، اولین ساختمانهای امروزی مشهد در اواخر دوره قاجاریه ساخته شده است.
خانه ملک که از عمارتهای بازمانده آن دوره است، جزو معدود مستغلاتی است که با معماری سده گذشته همچنان در حاشیه خیابان امام خمینی مشهد پا برجاست.
رضا تیموری از نیروهای بازنشسته شهرداری می گوید: اولین بافت شهری مشهد، در محدوده حرم مطهر امام رضا(ع) شکل گرفت، این بافت با تخریب ۵۰۰ هتل و مسافرخانه، ۵۰۰ مغازه و تعداد زیادی ساختمان مسکونی اطراف حرم مطهر کلید خورده است، باقیمانده این خانه ها در محدوده شیرازی، طبرسی، شیرازی خریداری و در حال تبدیل به مراکز تجاری و هتلهای مدرن هستند.
تیموری می گوید: ساکنان این بافت در همان دوران به محل جدیدی که در بلوار وکیل آباد طراحی و محور آب و برق نام گرفت، منتقل شدند.
رضا دهستانی نیز عنوان می دارد جمعیت مشهد از حدود ۶۰۰ هزار نفر در سال ۵۷ به حدود ۳ میلیون نفر در سال جاری رسیده است.
وی می افزاید: ۲۵ درصد این جمعیت در شهرکهای نوپایی مثل التیمور، پنج تن، شهرک رجایی، دروی که به صورت غیر مجاز توسط مهاجران پدید آمده، زندگی می کنند.
وی تصریح می کند: مشهد از حیث کالبدی در سه دهه اخیر رشد ۱۰ برابری داشته بطوری که محله های تازه زیادی در این شهر به وجود آمده که اسامی هیچ کدام از آنها در نقشه قبلی شهر نیست.
مهندس دهستانی بیان می کند: قشر متوسط به بالا در بلوار وکیل آباد و آزاد شهر، قشر مرفه در سجاد و کوهسنگی و اقشار متوسط به پایین در نخریسی، طلاب، خواجه ربیع و محله های اقماری آن سکونت دارند.
وضعیت اجاره
وجود تعداد زیادی مهاجر که از دیگر نقاط کشور و شهرهای خراسان رضوی به مشهد می آیند نمودار تقاضای مسکن را در این شهر متلاطم کرده است.
از سویی وجود ۱۰۰ هزار مهاجر افغان در این شهر که خود شهرک گلشهر را برای اقامت انتخاب کرده اند، موجب نوسان در تعیین اجاره بها می شود.
رضا عباسی از بنگاهداران املاک مشهد می گوید: در مشهد عطش اجاره همیشه وجود دارد، وجود چند دانشگاه بزرگ، رونق اقتصادی، وجود امکانات و زمینه کسب و کار جاذبه های این شهر را افزایش داده و موجب افزایش مراجعه برای اجاره شده است.
وی تصریح می کند: در سالهای اخیر روند افزایش اجاره در مناطق متوسط به پایین رشد بیشتری داشته است.
وی یادآور می شود: خانه هایی که ۲ میلیون تومان دریافت و ۱۷۰ هزار تومان اجاره می گرفتند این روزها که نزدیک فصل بازگشایی مدارس و رونق بازار اثاث کشی هستیم، نرخ های خود را افزایش داده اند.
اکبر نخعی بنگاه دار یکی از مناطق نو بنیاد شهر مشهد می گوید: به دلیل گرانی کالا و کاهش نرخ سود بانکی، مالکان به دریافت پول پیش رغبت ندارند و بیشتر اجاره مطالبه می کنند.
وی می افزاید: این مساله تقریبا همه گیر است، اما در مناطق پایین شهر به خاطر نگاه حاکمان به منافع اقتصادی و سود آوری ملک خود، این مسئله کاملا حس می شود.
به گفته نخعی اجاره های ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان در سیدی، صبا، کوی کارگران و کارمندان و طلاب به معنای جذب ۷۰ تا ۸۰ درصد در آمد شهروندان در بخش اجاره بها است که کمرشکن است.
وی تصریح می کند: در مجموع وجود اجاره بهای بالای یک میلیون تومان در نقاط بالای شهر و متوسط اجاره ۵۰۰ هزار تومان در مشهد با توجه به بافت پیشه وری شهر بسیار بالاست.
مسکن مهر جواب نمی دهد
در سال های اخیر مسکن مهر به عنوان یک راه حل در بخش مسکن کشور مطرح و در بسیاری از نقاط ایران موجب شادی و خرسندی مردم شد، اما در مشهد این طرح خیلی پاسخ گو نیست.
مهندس رضا سویدی از دست اندرکاران صنعت ساختمان می گوید: هم اکنون ۳۰ هزار واحد مسکونی مهر در استان خراسان در حال احداث است که بخش اعظم آن در مشهد و در شهرک های گلبهار و بینالود قرار دارد.
وی با بیان اینکه اشتغال مشهد با توجه به ۱۵۰ هزار واحد صنفی، دهها هتل و هتل آپارتمان و رستوران مبتنی بر گردشگری است و شاغلان این بخش که عمده متقاضیان مسکن هستند، امکان حضور در این شهرهای جدید را ندارند، می گوید: گلبهار سال ها قبل از طرح مسکن مهر احداث اما با استقبال مواجه نشده است.
وی می افزاید: روند صعودی اجاره خانه ها از رشد تقاضا در مشهد حکایت می کندبا این حال اگر استقبال از طرح مسکن مهر انجام نشود، رشد قیمت ها باز هم افزایش می یابد.
چه باید کرد
حرکت مشهد در ارتفاع و ساخت و ساز طبقاتی واحدهای مسکونی شهر می تواند بهترین راه حل در این زمینه باشد.
مهندس پژمان چندی پیش از آمادگی شهرداری برای موافقت با یک طبقه اضافی در سطح شهر خبر داد که اگر با تسهیلات و سیاست های تشویقی همراه شود، می تواند گره گشا باشد.
هم اکنون تعداد واحدهای یک تا دو در طبقه در مشهد فراوان دیده می شود، اگر تراکم در ساخت مورد تجدید نظر قرار گیرد، می تواند باری اساسی از دوش مستاجران به ویژه زوج های جوان بردارد.
نظرات