پارك ملي و پناهگاه حيات وحش قميشلو؛ مأمن قوچ و ميش اصفهان

در سال 1343 كانون شكار ايران اين منطقه را با وسعت 37 هزار هكتار به عنوان حفاظت شده اعلام نمود. سپس در سال 1350 شوراي عالي شكارباني و نظارت بر صيد نيز منطقه مزبور را مشتمل بر سه منطقه امن و ممنوع التعليف به عنوان حفاظت شده به تصويب رساند. پس از آن منطقه سياهكوه نجف آباد و عمركوه در مجاورت منطقه حفاظت شده به عنوان منطقه شكار ممنوع تصويب شد .

در سال 1374 طبق مصوبه 143 مورخ 6/7/74 شوراي عالي حفاظت محيط زيست با الحاق دو منطقه حفاظت شده و شكار ممنوع، پناهگاه حيات وحش قميشلو با مساحت 86685 هكتار به تصويب رسيد و دوازده سال بعد، در سال 1386 بر اساس مصوبات بيست و هشتمين جلسه شوراي عالي حفاظت محيط زيست با الحاق 3 منطقه امن كرلياس،كهوك و لاسميان، 30069 هكتار از اين پناهگاه به پارك ملي ارتقا پيدا كرد. در نهايت در سال 1389 بخشي بالغ بر 26 هزار هكتار به پناهگاه الحاق و مساحت آن به 113 هزار هكتار افزايش يافت.

مشخصات منطقه

اين منطقه با مساحت حدود 113 هزار هكتار در 45 كيلومتري شمال غرب شهر اصفهان قرار دارد. منطقه قميشلو به دليل دارا بودن ارزش زيستگاهي ويژه و به سبب وجود قلعه ها و بناهاي مربوط به عصر قاجار حائز اهميت مي باشد. اين منطقه شامل كوهها، تپه‌ماهورها و دشتهاي متعدد است، مهمترين ارتفاعات منطقه عمركوه، موستان، زنگاري، دم زرد، اتابكي، دربند، كپه پلنگي و دم دراز مي‌باشد .

بخش عمده اقليم منطقه نيمه خشك بياباني و قسمتهاي كوچكي در ارتفاعات داراي اقليم نيمه مرطوب است.

منابع آبي منطقه شامل چشمه ها، چاهها و تعدادي قنات مي باشد. از چشمه هاي مهم منطقه مي توان به چشمه هاي كرلياس، كهوك، موشي، چاله آبي، ون، مو، بيد، سنجد، خداداد، لاسميان، دره فراخ، گرم و لامو و از چاههاي معروف به چاه محمودي، چاه محمدي، چاه خرسك، چاه ميرزا قاسم بيك و چاه دم زرد اشاره نمود .

پوشش گياهي منطقه شامل انواع گياهان بوته‌اي و درختچه‌اي است. از گونه هاي شاخص گياهي منطقه مي توان به درمنه دشتي، انواع گون، بادام كوهي، خارشتر و جاشير اشاره نمود. تاكنون تعداد 344 گونه گياهي متعلق به 223 جنس و 55 خانواده در منطقه قميشلو شناسايي و ثبت شده است.

همچنين تعداد 37 گونه پستاندار، 82 گونه پرنده، 32 گونه خزنده و دو گونه دوزيست در اين منطقه زندگي مي كنند. «قوچ و ميش اصفهان» گونه غالب جانوري منطقه قميشلو محسوب مي شود. از گونه هاي جانوري ديگر مي توان به گرگ، كفتار، شغال، قوچ و ميش، كل و بز، آهو، انواع جوندگان، انواع پرندگان بخصوص كبك، تيهو، دليجه، دليجه كوچك، عقاب صحرايي، عقاب طلائي، انواع چكچك و انواع چكاوك اشاره كرد.

براساس ماده 3 قانون حفاظت و بهسازي محيط زيست عرصه هاي طبيعي با عنوان پاركهاي ملي، آثار طبيعي ملي، پناهگاه حيات وحش و منطقه حفاظت شده تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست كشور قرار دارد كه هرگونه دخل و تصرف در اراضي مشمول اين مناطق تابع مقررات ويژه اي بوده و سازمان حفاظت محيط زيست قائم مقام كليه سازمانها و وزارتخانه هاي ديگر است. تعيين مناطق چهارگانه و تصويب حدود آن با پيشنهاد سازمان حفاظت محيط زيست و تصويب آن در كميسيون امور زيربنايي صنعت و محيط زيست مي باشد .