بررسی کارنامه دولت در ساخت مسکن
عملکرد طرحی که در قالب آن «دولت تامین مسکن دهک‌های کم‌درآمد را برعهده گرفته است» نشان می‌دهد هم‌اکنون ساخت بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحدمسکونی ارزان‌قیمت در شهرهای کشور - به عنوان برنامه سال‌های ۸۹ و۹۰- توسط وزارت راه‌وشهرسازی در دست اجراست که بیش از ۱۰ درصد این واحدها تاکنون تحویل متقاضیان شده و ۳۰ درصد نیز در نوبت افتتاح قرار گرفته است؛ طرح «مسکن‌مهر» اگر چه تا رسیدن به نقطه تکمیلی به زمان بیشتری نیاز دارد، اما حجم فعالیت‌های ساختمانی در آن از یک‌سو بازار کار انبوه‌سازان را رونق داده و از سوی دیگر درجه امید به صاحبخانه شدن متقاضیان مسکن را تاحدودی بهبود بخشیده است.طبق گفته رییس سازمان ملی زمین‌و‌مسکن تاکنون ۱۸ هزار هکتار از زمین‌های دولتی به ارزش کل ۱۵ هزار میلیارد تومان برای ساخت واحدهای مسکونی‌مهر اختصاص داده شده که ریالی بابت فروش زمین که هر مترمربع آن به طور متوسط ۸۰ هزار تومان قیمت دارد، از متقاضی گرفته نشده است.به این ترتیب با احتساب ارزش زمین‌ها و پرداخت ۱۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی ساخت به این واحدها، دولت تا این مرحله بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان در طرح مسکن‌مهر پرداختی داشته است که با این هزینه‌ها قرار است، اقشار کم‌درآمد صاحبخانه شوند.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) عملکرد برنامه ساخت و تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد که در قالب «مسکن‌مهر» با حضور مستقیم وزارت راه‌وشهرسازی و پشتیبانی کامل بانک‌مرکزی در دست اجرا قرار دارد، نشان می‌دهد دولت تاکنون رقمی معادل ۳۰ هزار میلیارد تومان در این راه هزینه کرده است، طوری که معادل ۱۵ هزار میلیارد تومان، زمین رایگان در اختیار متقاضیان مسکن قرار داده و اندکی بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان نیز تسهیلات بانکی برای ساختوساز روی این زمین‌ها، پرداخت شده است.
طرح مسکن‌مهر با فراز و نشیب‌های فراوانی که از نیمه سال۸۶ تاکنون تجربه کرده، در حال حاضر در کل کشور در وضعیت «مطلوبیت‌نسبی» قرار دارد و اگر چه در برخی شهرهای بزرگ، پیشرفت طرح به حدی که منجر به تکمیل و عرضه واحدها شود، نرسیده اما در اغلب استان‌ها بیش از نیمی از این واحدها به آستانه بهره‌برداری نزدیک شده‌اند. طبق آخرین اطلاعات موجود، از یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحدمسکونی که دولت در برنامه، ساخت آنها را تضمین کرده است، حدود ۱۵۰ هزار واحد تحویل متقاضیان شده و نزدیک به ۳۰۰ هزار واحد مسکونی نیز مراحل نهایی ساخت را می‌گذراند، همچنین ۶۰۰ هزار واحد مسکونی به زودی در نوبت افتتاح قرار می‌گیرد.آمارهای رسمی در کارنامه دولتی ساخت مسکن حاکی است: سرعت ساختوساز واحدهایی که انبوه‌سازان به سفارش دولت مشغول احداث آن هستند، نسبت به دو سال گذشته افزایش پیدا کرده، اما هنوز تا مسکونی‌شدن این واحدها به دلیل سرعت پایین خدمات‌رسانی و تامین رفاه سکونتی در مجاورت آنها، فاصله زمانی وجود دارد.
ارزش زمین‌های مسکن‌مهر
برابر گزارش موجود در سازمان ملی زمین و مسکن، تاکنون ۱۸۷۰۰ هکتار زمین با کاربری مسکونی توسط دولت به صورت رایگان در اختیار ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر قرار گرفته، به این صورت که با واگذاری این زمین‌ها به انبوه‌سازان، در زمان تحویل واحد به متقاضی، مالکیت زمین در اختیار دولت باقی می‌ماند، اما ساکنان موظف می‌شوند به مدت ۹۹سال اجاره‌بهای زمین را به دولت پرداخت کنند. از کل زمین‌های ۹۹ساله، ۱۶ هزار هکتار از ابتدا به دولت تعلق داشته و ۲۷۰۰ هکتار نیز در جریان احداث مسکن‌مهر به علت کمبود زمین دولتی، توسط دولت از بخش خصوصی خریداری شد و به زمین رایگان تبدیل گردید که در مجموع ۱۸۷۰۰ هکتار زمین به ارزش کل ۱۵ هزار میلیارد تومان به شکل رایگان برای ساخت مسکن از سوی دولت اختصاص داده شده است.
به این ترتیب هر متر مربع از زمین‌هایی که برای ساخت مسکن گروه‌های کم‌درآمد –مسکن‌مهر- اختصاص داده شده، ۸۰ هزار تومان برای دولت هزینه داشته است. همچنین با توجه به مساحت زمین‌های ۹۹ساله واگذار شده و تعداد واحدهایی که روی این زمین‌ها در دست احداث است، برای هر واحد مسکونی حدود ۱۰۰ متر مربع زمین رایگان در نظر گرفته شده است.
شرط تبدیل زمین به ۹۹ساله
این در حالی است که در داخل کلانشهرهای کشور – مناطق ممنوعه برای واگذاری زمین ۹۹ساله- قیمت زمین با کاربری مسکونی حداقل ۵ برابر ارزش زمین‌هایی است که برای مسکن‌مهر اختصاص یافته است.
به گزارش بنانیوز ،رییس سازمان ملی زمین و مسکن درباره نحوه انتخاب و تبدیل زمین‌های دولتی به زمین ۹۹ ساله و اختصاص آن به ساخت مسکن به دنیای‌اقتصاد گفت: از ابتدای طرح مسکن‌مهر در دولت مقرر شده بود «ارزش یک متر مربع از اراضی که به مسکن‌مهر اختصاص می‌یابند نباید از یک سوم هزینه تمام شده مسکن تجاوز کند.» هدف دولت از این مرزبندی این بود که مبادا بالا بودن قیمت زمین، رسالت اصلی واگذاری زمین به صورت اجاره ۹۹ ساله برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد را با مشکل جدی روبه‌رو کند.احمد اصغری مهرآبادی افزود: گروه هدف در واگذاری زمین‌های ۹۹ساله یا همان طرح مسکن‌مهر، اقشار کم‌درآمد هستند و برای پایین آوردن قیمت تمام‌شده ساخت واحدهای مسکونی‌مهر، قیمت زمین را از پروسه دریافت هزینه‌ها از متقاضیان حذف کردیم و فقط اجاره‌بهای زمین برعهده آنها قرار داده شده است.
چرا بافت‌فرسوده انتخاب نشد؟
رییس سازمان ملی زمین‌و‌مسکن همچنین در پاسخ به پرسش دنیای‌اقتصاد مبنی بر اینکه «چرا بافت‌فرسوده برای زمین‌های مسکن‌مهر اختصاص پیدا نکرده تا این واحدها در داخل کلانشهرها به جای شهرهای اطراف ساخته شوند؟» گفت: بافت‌های فرسوده در اصطلاح شهرسازی، بافت‌ریزدانه است به این معنی که واحدهای مسکونی موجود در این مناطق عمدتا به لحاظ زیربنا و قطعات زمین، کوچک هستند. لذا حضور دولت جهت خرید این واحدها قطعا به افزایش قیمت این واحدها منجر می‌شود که با هدف اصلی واگذاری زمین به صورت اجاره ۹۹ساله مغایرت دارد، به همین لحاظ است که راهکار اصلی در عمران و بهسازی بافت‌های فرسوده، جلب مشارکت‌های مردمی و تقویت فرهنگ تجمیع قطعات و استفاده حداکثری از اراضی است، به این ترتیب بهره‌گیری از بافت‌های فرسوده می‌تواند به عنوان راهکاری مستقل برای تامین مسکن جامعه در نظر گرفته شود. مهرآبادی تصریح کرد: با وجود مشکلاتی که در بافت‌های فرسوده وجود دارد به نظر می‌رسد بهره‌گیری از راهکارهای دیگری همچون طرح «خود‌مالکین» می‌تواند با استقبال بسیار مطلوبی که در طول اجرای این طرح به عمل آمده، برای نوسازی بافت‌های فرسوده مورد استفاده قرار بگیرد.
آمار پیشرفت از زبان معاون وزیر
معاون وزیر راه‌وشهرسازی در ادامه گفت: برای ساختوساز اراضی اختصاص داده شده به طرح مسکن‌مهر تا اوایل خرداد سال جاری، قرارداد احداث ۴۵/۱ میلیون مسکونی منعقد شده که کلیه متقاضیان این طرح را پوشش می‌دهد. برای ۳/۱ میلیون واحد نیز پروانه‌ساختمانی صادر شده، ۱۸/۱ میلیون واحد در مرحله پی‌سازی و ۵۰۰ هزار واحدمسکونی نیز در مرحله سفت‌کاری قرار دارند که در مجموع ۲۸۰ هزار واحدمسکونی در کل کشور به اتمام عملیات ساختمانی رسیده‌اند. وی افزود: در اجرای طرح مسکن‌مهر تاکنون بیش از ۱۸۷۰۰ هکتار زمین با ارزش ریالی حدود ۱۵۰۰۰ میلیارد تومان اختصاص داده شده که تقریبا ۱۶۰۰۰ هکتار آن با ارزش حدودی ۱۲۰۰۰ میلیارد تومان از اراضی دولتی و بیش از۲۷۰۰ هکتار آن با ارزش ریالی حدود ۳۰۰۰ میلیارد تومان مربوط به اراضی بخش‌خصوصی یا طرح خود‌مالکین است.
نظرات