قطار برقی تهران ـ مشهد؛ آغاز عملیات اجرایی یا برگزاری مناقصه؟
حدود ۸ سال از مطرح شدن طرح برقی کردن مسیر تهران- مشهد و حدود ۵ سال از تصویب آن می‌گذرد و در حالی‌که بنا به اعلام وزیر راه و شهرسازی عملیات اجرایی پروژه آغاز شده، مسوولان راه‌آهن همچنان اعلام می‌کنند که پروژه در گیر و دار برگزاری مناقصه است.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) مطالعات برقی کردن خط تهران- مشهد که کلیه پیش نیازهای فنی از جمله دو خطه بودن، علائمی شدن و قابلیت ارتقای سرعت را داراست، در سال ۱۳۸۲ در معاونت برنامه‌ریزی راه‌آهن آغاز شد اما به جسارت اجرایی شدن نرسید؛ تا آن‌که پس از اثبات اقتصادی بودن طرح، در سال ۱۳۸۵ در سفر اول هیات دولت به استان خراسان رضوی تصویب و مدت زمان اجرای آن از زمان امضای قرارداد ۳۰ ماه اعلام شد. در تیرماه سال ۱۳۸۶ نیز به تایید معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری رسید و در آبان ماه ۱۳۸۷ از میان ۲۰ شرکت توانمند اعلام شده برای اجرا، برنده مناقصه معرفی و پس از مدتی با دخالت سازمان بازرسی باطل شد.
حمید بهبهانی - وزیر راه و ترابری وقت - در آن زمان در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که آیا دخالت سازمان بازرسی در این مناقصه قانونی بود؟ گفت: اولا دخالت سازمان بازرسی غیرقانونی نبود، اما اگر هم غیرقانونی باشد، می‌شود بدون منابع قطار را برقی کرد؟ فاینانس باید از بانک تضمین بیاورد که منابع مالی دارد.
همچنین عبدالعلی صاحب محمدی - مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران - درباره پروژه برقی کردن مسیر تهران ـ مشهد اظهار کرده بود: "بنا بود این پروژه از طریق فاینانس انجام شود و براساس قانون ۱۵ درصد سرمایه‌گذاری طرح باید توسط دولت تامین می‌شد، اما طی سال‌های گذشته این بودجه را در اختیار نداشتیم.
وی همچنین تصریح کرده بود: در قانون بودجه سال ۸۹ مبلغی برای بخشی از ۱۵ درصد در نظر گرفته شده و امیدواریم با برگزاری مناقصه بتوانیم کار برقی کردن قطار تهران - مشهد را نهایی کنیم.
گفتنی است، وزیر راه و ترابری وقت در مراسم معارفه صاحب محمدی از وی خواست کارهای نیمه‌تمام مدیرعامل سابق، به ویژه وضعیت برقی کردن قطار تهران ـ مشهد، را به دلیل این‌که بیشتر سفرها به سمت حرم حضرت امام رضا (ع) است، به جد پیگیری کند.
اکنون بیش از ۲۰ماه از آن زمان می‌گذرد و در حالی که نورالله بیرانوند- مدیر طرح برقی کردن راه‌آهن- از آغاز عملیات اجرایی برقی کردن مسیرتهران-مشهد در سال ۱۳۹۱ خبر داد و اظهار کرد که با آغاز عملیات اجرایی، پروژه طی ۳۰ ماه به بهره‌برداری می‌رسد، مهندس علی نیکزاد - وزیر راه و شهرسازی- چندی پیش در گفت و گو با ایسنا اعلام کرد: اکنون مدیر عامل راه‌آهن، برقی‌کردن تهران - مشهد را آغاز کرده است.
وی در پاسخ به این‌که این پروژه چه زمانی کلنگ زنی می‌شود؟، گفت: کلنگ زنی صورت گرفته و عملیات اجرایی در حال انجام است.
البته این سخنان تناقض فاحشی را حکایت نمی‌کنند، اما نباید از این واقعیت گذشت که با توجه به مورد خاص بودن این پروژه، می‌توان گفت که اجرای هرچه زودتر آن هم صرفه معنوی و هم صرفه مادی ملی بیشتری به‌همراه خواهد داشت.
از سوی دیگر بیرانوند در بخش دیگری از صحبت‌هایش تصریح کرده بود: مشوق‌های لازم را در نظر گرفته‌ایم؛ به طوری‌که اگر کسی پیشنهاد اتمام پروژه طی ۲۴ ماه را ارائه دهد، از لحاظ مالی و عملیاتی مورد تشویق قرار می‌گیرد.
او با اشاره به این‌که پروژه زمان‌بندی دارد، افزود: ممکن است در ۱۸ ماه اول بتوانیم فاز اول را که ارتقای سرعت است بهره‌برداری کنیم، اما ۱۰۰ درصد اهداف طی ۳۰ ماه محقق می‌شود.
به هر حال اگر هم عملیات اجرایی هنوز آغاز نشده باشد روند برگزاری مناقصه بسیار طولانی شده است و پس از تامین منابع مالی و دانش فنی که باعث پیشرفت این بخش می‌شود، برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی پروژه‌ها و پس از آن اراده جدی برای اجرا است. در غیر این صورت سایر پروژه‌های ریلی اعم از برقی کردن مسیرها یا ایجاد خطوط جدید همچنان به تعویق می‌افتند و در نتیجه حمل و نقل ریلی همچنان در پیچ و خم جذب اعتبار و فاینانس و برگزاری مناقصه خواهد ماند.
به علاوه در حالی که دائما و به‌درستی بر توسعه حمل و نقل ریلی و مزایای این نوع حمل و نقل نسبت به سایر انواع حمل و نقل تاکید و برقی کردن مسیرها از راهکارهای توسعه این صنعت اعلام می‌شود، اما همچنان دارای کمتر از ۲۰۰ کیلومتر خطوط ریلی برقی در کشورمان هستیم.
نظرات