گام های بزرگ تبریز برای «کوچک‌ترها»/ شهر دوستدار کودک، رویایی که تعبیر می‌شود
شهریار تبریز/جهانبخش احمدیان: یک شهر پویا، شهری است که نیاز روزانه تمامی گروه‌های سنی و یا افراد با شرایط خاص را در مبلمان شهری، پارک‌ها، ناوگان حمل و نقل عمومی، مترو و کلیه خدماتی که به شهروندان یک شهر ارائه می‌گردد، تأمین کرده و حقوق شهروندی را در حق آنها به جای آورد.
فضای فعلی شهرهای ما در سال‌های گذشته آنطور که باید و شاید به مسائل مربوط به حقوق شهروندی به خصوص در حوزه‌های کودک، سالمند و معلول نپرداخته است و صرفا با اجرای یکی دو طرح در این حوزه رفع تکلیف کرده‌اند، ولی در یکی دو سال اخیر، مطالعات پیرامون فضاسازی، ایمن‌سازی و ارائه خدمات رفاهی، مخصوصا در حوزه کودک افزایش یافته و بارقه‌هایی از امید را نزد فعالین حقوق کودکان روشن کرده است.
چند وقتی است که در فضای مدیریتی شهر صحبت از طرح «شهر دوستدار کودک» است. موضوعی که سال‌ها پیش در جوامع توسعه‌یافته مطرح شده و در یکی دو سال اخیر نیز در کشور ما بحث‌هایی پیرامون آن شکل گرفت است و ماحصل آن انتخاب برخی از شهرها از جمله تبریز به عنوان شهر دوستدار کودک است. در همین راستا شورای شهر دوستدار کودک متشکل از عضو شورای شهر، معاون شهرسازی و معماری شهرداری، اساتید دانشگاهی، کارشناسان در تبریز تشکیل شده است که همین می تواند روزنه های امید برای پیشتازی تبریز به سوی ایجاد شهر دوستدار کودک را فراهم کند.
«شهر دوستدار کودک» ریشه در خاک ما دارد
تبریز در طول تاریخ همواره پیشگام توسعه و آبادانی ایران بوده و به نوعی اولین‌های تکنولوژی، صنعت، فرهنگ و هنر و جامعه در این شهر رقم خورده است. رسیدن به شهر دوستدار کودک با کمی همت و تلاش دور از دسترس نیست و می‌توان همچون گذشته اولین دیگری بر تارک کهن‌شهر تبریز افزود. شاید زمانی که چنین مباحثی در اروپا و غرب مطرح نبوده است، مدیران شهری تبریز به عنوان شهر دوستدار کودک وارد میدان شده بودند.
شهردار تبریز معتقد است: " شهر دوستدار کودک ریشه در خاک این دیار دارد". او می‌گوید:" مسائلی که امروزه در حوزه توجه به حقوق کودکان مدنظر کشورهای اروپایی است در یک قرن اخیر در این شهر ریشه داشته است"
ایرج شهین باهر اضافه میکند: در حوزه اولین ها، اولینی دیگر در بحث شهر دوستدار کودک وجود دارد که نخستین کودکستان و مدرسه ناشنوایان در این شهر اتفاق افتاده و شروع بزرگی برای کشور بوده است.
تبریز، پایلوت شهر دوستدار کودک
پیرو جلسه کمیته ملی هماهنگی شهر دوستدار کودک در وزارت کشور و در چارچوب همکاری‌های مشترک این وزارتخانه با یونیسف برای اجرای ابتکار جهانی شهرهای دوستدار کودک در ایران، تبریز به عنوان یکی از شهرهای منتخب برای پایلوت شهر دوستدار کودک انتخاب شد.
این خبر را محمد عزتی معاون شهرسازی شهردار تبریز اعلام کرده و می‌گوید: شهر تبریز اقدامات لازم را با هماهنگی کمیته ملی شهر دوستدار کودک مستقر در مرکز اطلاع رسانی و امور بین الملل وزارت کشور در قالب زمانبندی توافق شده، انجام خواهد داد .
او معتقد است: شهر دوستدار کودک، شهر یا اجتماع محلی است که در آن نظرها، نیازها، اولویتها و حقوق کودک، بخشی جدایی ناپذیر از سیاست‌ها، برنامه ها و تصمیم‌های عمومی باشد.
معاون شهرسازی شهردار تبریز از تعریف ردیف اعتباری برای پیشبرد طرح تبریز، شهر دوستدار کودک نیز خبر داده و می گوید: اختصاص ۳۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح‌های شهر دوستدار کودک در پارک‌های تبریز در بودجه جاری و برنامه پنج ساله شهرداری تبریز اقدامی شایسته بوده که بازتابی ملی و جهانی خواهد داشت.
نظام‌مندی فضاهای فعالیتی کودکان اولویت سازمان شهرداری‌ها
طرح شهر دوستدار کودک یعنی ارائه امکانات رفاهی، خدماتی و فضای ایمن برای بازی کودکان از یک طرف، و زمینه سازی جهت بروز خلاقیت‌های آنها از سوی دیگر است.
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور در این باره می‌گوید: اجرایی شدن دستورالعمل شهرهای دوستدار کودک در خصوص بروز خلاقیت های کودکان و نوجوانان و نظام مندی فضاهای فعالیتی کودکان در شهر در اولویت کاری سازمان شهرداری ها و دهیاری ها قرار دارد.
مهدی جمالی نژاد با اشاره به این دستورالعمل، ادامه می دهد: تامین امنیت و ایمنی جهت حضور فعال و بانشاط تمامی کودکان و نوجوانان در شهر، افزایش فرصت های شادی و ملاقات کودکان با یکدیگر در شهر و محلات شهری وکمک به ارتقاء سلامت جسمی و روانی کودکان؛ از مهمترین اهداف دستورالعمل شهرهای دوستدار کودک است.
پتانسیل کافی تبریز برای رسیدن به شهر دوستدار کودک
"تبریز امکانات، ظرفیت‌ها و نیروهای متخصص برای ساختن شهر دوستدار کودک را دارد . " مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آذربایجان شرقی با بیان این مطلب می‌گوید: بنیان تمام برنامه‌ریزی‌های شهری مباحث فرهنگی است و اگر فرهنگ را در تمام ابعاد مد نظر قرار بدهیم، سرمایه‌گذاری‌های دیگر راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر به ثمر خواهد نشست.
علی بینش اضافه میکند: ۳ کتابخانه سیار و ۷ مرکز فرهنگی و هنری کانون پرروش فکری در کنار فرهنگسراهای مختلف شهرداری تبریز بستر این شهر را برای تبدیل شدن به شهر دوستدار کودک فراهم کرده است.
۲۷ درصد جمعیت تبریز را کودکان تشکیل می‌دهند
طبق تعریف سازمان جهانی یونیسف کلیه افراد صفر تا ۱۸ ساله در زمره کودکان تلقی می‌شوند که بر اساس همین تعریف ۲۷ درصد از جمعیت تبریز در این گروه سنی هستند. به عبارتی از هر ۴ شهروند تبریزی یک نفر در گروه سنی کودک و نوجوان قرار دارد.
رئیس کمسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تبریز، توجه به نیازهای این گروه سنی را مهمترین دغدغه و اولویت مدیریت شهری معرفی کرده و معتقد است:" شهر باید برای همه مناسب سازی شده و همه بتوانند در آن زندگی کرده و لذت ببرند که برای تحقق آن ابتدا باید نیازهای گروه‌های مختلف شناسایی شود ."
فریدون بابایی اقدم اضافه میکند:" امروزه مهمترین موضوع مورد تاکید در سطح جهانی فراهم‌سازی شهرها برای استفاده اقشار مختلف مردم است تا افراد معلول، سالم، زنان، مردان و کودکان به راحتی زندگی کنند.
او خاطرنشان می‌سازد: پیشنهاد ما به شهرداری تبریز شناسایی نقاطی در شهر جهت احداث پارک مخصوص برای کودکان است ولی این اقدامات تنها محدود به احداث پارک نیست. اگر می خواهیم تبریز شهر دوستدار کودک باشد، باید در بخش‌های مختلفی همچون سیستم حمل و نقل عمومی نیز این تغییرات نمود پیدا کند؛ به طور مثال طبق مصوبه‌ای، در مراکز خرید و مجتمع‌های تجاری تبریز فضایی به عنوان اتاق مادر و کودک فراهم شده تا فضایی برای شیردهی نوزادان اختصاص یابد.
تبریز با پیوستن به مجمع شهرهای دوستدار کودک و با همکاری سازمان یونیسف در پی فراهم آوردن بسترهای لازم جهت دخالت کودکان در ساخت و ساز آینده شهری و بروز خلاقیت‌های فردی آنها است. به نوعی می‌توان گفت که حمایت از طرح‌هایی چون شهر دوستدار کودک و فراهم نمودن بسترهای لازم جهت حضور فعال کودکان در محیط‌های شهری، به نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده شهری تبریز در تمام حوزه‌ای فرهنگی، هنری، اجتماعی، سیاسی و حتی خود حوزه شهرسازی است.
لینک اصل خبر در سایت شهرداری تبریز
نظرات