توسعه شهر باید به سمت غرب و شمال ‌غرب می‌رفت/ خط ...

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شورای اسلامی شهر مشهدمقدس، محمدهادی مهدی‌نیا در برنامه رادیویی «راه و بی‌راه» که از صدای خراسان رضوی و با موضوع حاشیه‌نشینی به روی آنتن رفت، اظهارکرد: براساس قانونی که در سال 1384 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، برای هر کدام از شهرهای کشور حریم و محدوده تعریف شده است؛ حریم اراضی ذخیره برای توسعه آینده شهر بوده و محدوده شهری نیز شامل فضا و مساحتی می‌شود که شهرداری در آن خدمات ارائه می‌کند و بر ساخت‌وساز نظارت مستمر دارد.

وی با بیان اینکه به لحاظ قانونی، در نظام شهرسازی خط حریم و محدوده داریم و مختصات مشخصی دارد، گفت: در عین حال به لحاظ کالبدی، شهرها محدود به خط کشی ما نیستند و به لحاظ اجتماعی و اقتصادی و حوزه نفوذ و ... با شهرهای اطراف خود پیوستگی و درهم تنیدگی دارند.

وی در ادامه گفت: در ابیات شهرسازی مدرنیستی تا 3 دهه قبل، ملاک اصلی شهرسازی، بحث‌های کالبدی بود و شهرها نیز به صرف کالبد آنها تعریف می‌شدند ولی نگاه جدید، شهر را موجودی زنده می‌بیند که حوزه‌های مختلفی دارد و لذا خط و مرزی واقعی نمی‌توان برای آن درنظر گرفت.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر مشهد افزود: متاسفانه قوانین ما براساس همین نگاه مدرنیستی و خط کشی مشخص برای تعیین کردن اندام‌واره های شهر بوده که منجر به ایجاد حاشیه شهر شده است؛ خط محدوده شهر مشخص بوده و مردمی که پشت این خط به شکل غیرقانونی ساخت و ساز داشته و ساکن شده‌اند، بعنوان حاشیه‌نشین معرفی شده‌اند.

مهدی‌نیا در ادامه با بیان اینکه نسل‌های گذشته ایران در طول تاریخ بسیار هوشمندانه شهرها و محل سکونت خود را انتخاب کرده‌اند، گفت: بعنوان مثال اصفهان و شهرهای شمالی ما در کنار رودخانه و برخی شهرها هم در کوهپایه‌ها شکل گرفته‌اند که بهترین و مستعدترین اراضی برای کشاورزی را دارا بوده است.
وی خاطرنشان کرد: از سال 1300 به بعد، شاهد تغییر ماهیت شهرها هستیم و کارکرد آتها بیشتر خدماتی و صنعتی می‌شود ولی موقعیت مکانی آنها تغییر نمی‌کند.

مهدی‌نیا با اشاره به شهر مشهد گفت: امام‌رضا(ع) نیز در یک زمین کشاورزی و باغی دفن می‌شوند و شهر روی چنین بستری توسعه می‌کند که روی بهترین اراضی شهر، ساخت و ساز شکل می‌گیرد.

وی با بیان اینکه 120 روستای حریم شهر مشهد اغلب در شرق و شمال شرقی شهر واقع شده‌اند، افزود: در سال 1350، اولین مشاور طرح جامع مشهد در پیش‌بینی درستی، معتقد است که توسعه شهر باید به سمت غرب و شمال غرب که زمین مستعد کشاورزی را نداریم، برود ولی این اتفاق محقق نمی‌شود و ساخت و سازها به سمت شرق و شمال شرق شهر که بهترین اراضی کشاورزی را دارا بوده، سوق پیدا می‌کند.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر مشهد خاطرنشان کرد: افزایش جمعیت و عدم نظارت هسته‌های جمعیتی نیز به این ساخت‌وسازها در شمال شرق شهر شتاب بخشید.

مهدی‌نیا در ادامه با اشاره به جنوب شهر مشهد که شامل ارتفاعات می‌شود، گفت: متاسفانه مدیریت شهری و دستگاه‌های تصمیم‌گیر در گذشته جهت توسعه شهر را به سمت ارتفاعات جنوبی برده‌اند؛ اتفاقی که نباید میفتاد.
وی افزود: این ارتفاعات دارای پتانسیل‌های زیست محیطی است و نباید توسعه شهر را به این سمت ببریم؛ در چنین شرایطی، بارگذاری بلندمرتبه‌سازی هم در همین ارتفاعات بوده که هم روی گسل واقع شده و هم چشم‌انداز شهر و کریدور بصری را تحت الشعاع قرار داده است.

وی بخش دیگر صحبت‌های خود را به موضوع تصویب طرح تفصیلی جنوب‌غرب اختصاص داد و اظهارکرد: وضعیت کاربری در این محدوده که شامل مناطق 9 و 11 می‌شود را تعیین و تکلیف کرده‌ایم؛ به نحوی که کاربری روستای سرهنگ، فضای سبز و روستاهای زکریا و چشمه‌پونه هم اقامتی و روستایی است.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر مشهد با بیان اینکه امیدواریم این مصوبه هرچه زودتر به تایید کمیسیون ماده 5 استانداری برسد، گفت: علاوه بر این اقدامات، شورای پنجم شهر مشهد براساس سند ملی بازآفرینی، سازمان بازآفرینی فضاهای شهری را تشکیل داد که به صورت تخصصی به پهنه‌های حاشیه شهر و یا سکونتگاه‌های غیررسمی و روستاهای ملحق شده به شهر ورود کرده و نوسازی و احیاء بافت را با رویکرد مشارکت‌ مردمی دنبال می‌کند.