جزئیات نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود
تصویب نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود نویدبخش عزم دولت برای احیاء شاهرگ حیاتی فلات مرکزی ایران است، نقشه راهی که مانند ستاد احیای دریاچه ارومیه این بار برای زاینده رود در سطح ملی پیگیری می شود.
به گزارش«پارما» از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست به نقل ایمنا ، کلیات نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود در جلسه اخیر کارگروه احیای زاینده رود که -سه شنبه 7 مرداد 99- به ریاست اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور برگزار شد، به تصویب رسید و مقرر شد دستگاه‌های مرتبط به مدت دو هفته دیدگاه‌های اصلاحی خود را به وزارت نیرو ارائه دهند تا برای تصویب نهایی به جلسه شورای عالی آب ارائه شود.
نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود به تاکید مسئولان امر می‌تواند مبنای وفاق ملی باشد و همه ذی نفعان حوضه برای رفع اختلافات در آن مشارکت دارند. توسعه ناپایدار کشاورزی، صنعت، سو مدیریت، افزایش جمعیت، تغییر اقلیم و کاهش بارندگی از عوامل تشدید بحران کم آبی این خطه در دو دهه گذشته بوده و مقابله با این بحران نیازمند عزم دولت و برنامه ریزی صحیح است. گرچه پیش از تشکیل کارگروه احیای زاینده رود، طرح مدیریت یکپارچه حوضه آبریز زاینده رود با همکاری یک دانشگاه آلمانی و برنامه‌های دیگری در سطح استان اصفهان برای رفع چالش‌های این حوضه پیگیری شده بود اما نخستین بار است که دولت با تدوین و تصویب نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود برای احیای شاهرگ حیاتی فلات مرکزی ایران در سطح ملی برنامهریزی می‌کند.
نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود مانند قانون و یک سند بالادستی است
احمدرضا لاهیجان زاده معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست
معتقد است: نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود مانند قانون و یک سند بالادستی است که وجود آن می‌تواند بسیار مؤثر باشد و تصمیمات سلیقه‌ای، لحظه‌ای و تحت فشار مؤثر را کنترل کند.
لاهیجان زاده که در جلسه کارگروه احیای حوضه آبریز زاینده رود برای تصویب نقشه راه مدیریت این حوضه حضور داشته است در گفت و گو با خبرنگار
ایمنا
افزود: یکی از وظایفی که در نظامنامه کارگروه احیای زاینده رود به دبیرخانه کارگروه (وزارت نیرو) محول شد تهیه نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود بود که وزارت نیرو از سال گذشته برای پیش نویس آن اقدام کرد.
وی با اشاره به اینکه نمایندگان وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت صنعت معدن و تجارت، سازمان جهاد کشاورزی، وزارت کشور، سازمان برنامه و بودجه، سازمان هواشناسی کشور، استانداران سه استان چهارمحال و بختیاری، اصفهان و یزد و همچنین دو صاحب نظر دانشگاهی اعضای کارگروه احیای زاینده رود هستند، افزود: براین اساس کمیته برنامه ریزی و تلفیق در این کارگروه ایجاد شد و نمایندگان سازمان‌ها برای تهیه و تدوین نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود معرفی شدند.
لاهیجان زاده با بیان اینکه تهیه پیش نویس نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود از 28 شهریور سال 98 آغاز شد و پس از بررسی در چهار جلسه متوالی کمیته برنامه ریزی و تلفیق تا ماه بهمن 98 ادامه داشت، گفت: این نقشه راه پنج فاز (مرحله) دارد که مرحله نخست آن شناخت وضعیت موجود حوضه آبریز زاینده رود است؛ در این مرحله که جزئیات آن در 27 بند تشریح شده است وضعیت حوضه آبریز زاینده رود بررسی می‌شود، تدقیق میزان برداشت آب در بخش کشاورزی، شرب، صنعت و محیط زیست در استان‌های ذینفع حوضه آبریز زاینده رود، اطلاعات منابع آلوده کننده آب، مستندسازی و میزان آب ورودی و خروجی سد زاینده رود از جمله برخی اقدامات گام نخست است.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: دومین مرحله نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود استراتژی و ارائه راهبردها در 13 بند است و از جمله آنها می‌توان به ممنوعیت بارگذاری و برداشت جدید آب در حوضه آبریز زاینده رود، ایجاد تعادل بین منابع و مصارف و عدالت در توزیع آب از سراب تا پایاب (از سرشاخه‌های زاینده رود تا تالاب گاوخونی) و اصلاح الگوی کشت اشاره کرد.
لاهیجان زاده با بیان اینکه گام سوم این نقشه راه برنامه ریزی و سازماندهی راهبردها است، ادامه داد: مرحله برنامه ریزی نیز 23 بند دارد و به اقداماتی مانند اصلاح الگوی مصرف آب شرب و بهداشت، تدوین طرح‌های گردشگری در زاینده رود و گاوخونی و تعیین تکلیف طرح‌های توسعه کشاورزی در این حوضه می‌پردازد.
وی با اشاره به اینکه در فاز چهارم این نقشه راه اقدامات اجرایی به تفکیک سازمان‌ها و هزینه‌ها مشخص می‌شود، اضافه کرد: 35 فعالیت اجرایی در این مرحله پیش بینی شده است که کنترل سطح زیر کشت متناسب با منابع آب قابل استحصال از زاینده رود و یا پر و مسلوب المنفعه کردن چاه‌های غیرمجاز و پیگیری طرح تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی بخشی از این فعالیت‌ها است.
لاهیجان زاده گفت: همه بندها به ویژه اقدامات اجرایی در پنجمین مرحله نقشه راه و در یک مجموعه پایش، کنترل و ارزیابی می‌شود؛ در این مرحله تمام فعالیت‌ها برای ارتقا و بهبود منابع آب و تأثیر تغییر الگوی کشت بررسی و ورودی و خروجی آب به سد زاینده رود به طور مستمر کنترل می‌شود؛ همچنین باید گزارش سالیانه و شش ماهه از اقدامات در این حوضه ارائه شود.
همه دستگاه‌ها باید تابع تصمیمات نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود باشند
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان به نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده رود برای بهبود وضعیت این حوضه از سراب تا پایاب امیدوار بود؟ تصریح کرد: این نقشه راه مانند قانون و یک سند بالادستی است که مجری آن تنها وزارت نیرو نیست و کسی به تنهایی نمی‌تواند آن را اجرا کند.
لاهیجان زاده گفت: نقشه راه مدیریت حوضه آبریز زاینده شبیه به ستاد احیای دریاچه ارومیه است که همه اعضا تابع تصمیمات این ستادند؛ این نقشه راه تعهد آور است و دستگاه‌های نظارتی در صورت تخلف و سرپیچی یک عضو کارگروه از تصمیمات می‌توانند به استناد همین ورود کنند زیرا یک سازمان یا وزارتخانه خارج از این کارگروه نمی‌تواند مستقل تصمیم گیری کند و برای مثال در حوضه به رغم ممنوعیت بارگذاری کند یا آب انتقال دهد در یک ارگان تصمیم مستقل بگیرد در این صورت پاسخگو خواهد بود.
نظرات