نکاتی در خصوص کیفیت آجر بر اساس استاندارد ملی ایران
استاندارد ملی ایران به شماره ۷ ویرایش چهارم تحت عنوان (آجر رسی – ویژگیها و روشهای آزمون) مشخصات فنی و کیفی محصول آجر رسی را برای الزام واحدهای تولیدی و نیز گاهی دست اندرکاران و ذینفعان ساخت و ساز مشخص نموده است.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) این استاندارد ملی با تعریف و طبقه بندی به سه گروه اصلی و ۸ گروه فرعی تقسیم بندی می شود و برای هر نوع مشخصات کیفی خاص خود را تعریف میکند که آگاهی از این شرایط و ویژگیها فرآیند خرید و انتخاب را بر اساس نوع و محل مصرف میسر و ممکن میسازد.
روشهای آزمون استاندارد برای تعیین ویژگیهای کیفی و نیز موضوع با اهمیت نشانه گذاری که راهنمای استاندارد خریدار و مصرف کننده از نام و نوع آجر میباشد از موارد مطروحه در این استاندارد میباشد.
در زیر به اختصار به ذکر این ویژگیها و مشخصات برای انواع آجر رسی بر اساس استاندارد پرداخته میشود:
طبقه بندی
آجرهای رسی بر حسب محل مصرف به سه دسته اصلی تقسیم بندی میشوند:
آجر مهندسی
این نوع آجر به دو دسته توپر و سوراخدار و هرکدام بر حسب مقاومت فشاری به دو درجه ۱ و ۲ تقسیمبندی میشوند.
آجر نما
این نوع آجر به دو دسته متعارف و پلاکی و هرکدام به دو دسته توپر و سوراخدار و بر حسب مقاومت فشاری به دو درجه ۱ و ۲ تقسیم بندی میشوند. قابل ذکر است که آجرهای نمای پلاکی میتوانند به شکلهای هندسی مختلف و با سطوح لعابدار نیز تولید شوند.
آجر توکار
این نوع آجر بر حسب محل مصرف به دو نوع باربر و غیرباربر، و هرکدام نیز به دو دسته توپر و سوراخدار تقسیم بندی میشوند.
نکته مورد توجه در استاندارد این مسئله است که تولید بر اساس نیاز مشتری تولید میگردد و درازا، پهنا و بلندی آجر بنا به سفارش خریدار تعیین میشود ولی بر اساس اندازه اسمی اعلام شده از سوی تولیدکننده، رواداری در هر بعد مطابق با جدول زیر میباشد:
محدوده اندازه هر بعد آجر بر حسب میلیمتر | رواداری بر حسب میلیمتر | |
آجر توکار | آجر مهندسی و نما | |
۵۰≥ | ۲ | ۱ |
۵۰< تا 100≥ | ۵/ ۲ | ۱ |
۱۰۰< تا 150≥ | ۵/ ۲ | ۵/ ۱ |
۱۵۰< تا 250≥ | ۳ | ۵/ ۱ |
ولی در استاندارد اشاره گردیده است که ابعاد ترجیحی انواع آجر بصورت مدولار مطابق اندازههای زیر بر حسب میلیمتر است:
نوع | درازا | پهنا | بلندی |
۱ | ۲۱۰ | ۱۰۰ | ۵۰ |
۲ | ۲۲۰ | ۱۰۵ | ۵۳ |
از نظر هندسه، مساحت و مشخصات سوراخهای آجر مشخصاتی بر اساس جدول زیر مورد توجه قرار میگیرد:
ویژگی | درصد |
نسبت سوراخهای آجر به حجم آجر (حداکثر) | ۴۰ |
نسبت مجموع ضخامت جداره سوراخها در درازا به درازا (حداقل) | ۲۵ |
نسبت مجموع ضخامت جداره سوراخها در پهنا به پهنا (حداقل) | ۲۵ |
نسبت مساحت یک سوراخ به مساحت سطح آجر (حداکثر) | ۱۰ |
از دیگر ویژگیهای مورد اشاره در خصوص ویژگیهای ظاهری و حدود مشخص شده در این استاندارد موارد مربوط به تحدب و تقعر آجرها میباشد:
نوع آجر | تقعر (حداکثر) | تحدب (حداکثر) |
مهندسی | ۱ | ۵/ ۰ |
نما | ۲ | ۱ |
توکار | ۵ | ۲ |
یکی از مهمترین آیتمهای فنی مربوط به آجر مربوط به مقاومت فشاری این محصول میباشد. ویژگیهای این محصول بر اساس نوع آجر مطابق با جدول زیر است. این ویژگیهای مقاومت فشاری آجر برای هر نوع شکل آجر اعم از توپر و سوراخدار تفاوتی ندارد:
نوع آجر | حداقل مقاومت فشاری (کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) | ||
میانگین ۱۰ آجر | آجر منفرد | ||
آجر مهندسی | درجه ۱ | ۳۵۰ | ۳۰۰ |
درجه ۲ | ۲۵۰ | ۲۰۰ | |
آجر نما | درجه ۱ | ۱۴۰ | ۱۱۰ |
درجه ۲ | ۱۲۰ | ۹۰ | |
آجر توکار | باربر | ۸۰ | ۶۰ |
غیرباربر | ۴۰ | ۳۰ |
ویژگی بعدی با اهمیت در مورد محصول آجر جذب آب میباشد که نقش اساسی در استحکام و دوام دیوارهای آجری ایفا میکند. این ویژگی نیز به مانند دیگر ویزگیهای استاندارد بر اساس نوع محصول متفاوت است:
نوع آجر | جذب آب (حداکثر) درصد | |
میانگین ۱۰ آجر | آجر منفرد | |
آجر مهندسی | ۱۲ | ۱۵ |
آجر نما | ۱۸ | ۲۰ |
آجر توکار | در مورد این نوع محصول الزامی ندارد |
در هر صورت جذب آب هر نوع آجر نباید کمتر از ۸ درصد باشد.
ویژگی بعدی مورد آزمون در خصوص آجر ازمون نمکهای محلول در آب میباشد. این آزمون برای آجرهای توکار الزامی ندارد اما در مورد آجرهای مهندسی و نما بر اساس آزمون استاندارد نباید ۶/ ۰ درصد بیشتر باشد.
دیگر آزمون استاندارد آجر آزمون یخ زدگی میباشد که به درخواست خریدار و یا در صورت برآورده نشدن و مردود شدن در آزمون جذب آب الزام مییابد ولی در حالت کلی این آیتم جزو موارد الزامی استاندارد آجر نمیباشد. براساس روش آزمون مورد اشاره در استاندارد ملی درصد افت وزنی آجر نباید بیشتر از سه درصد وزنی باشد.
همچنین از نظر بصری سطوح آجرهای نما هنگامی که از قاصله یک متری تحت زاویه ۴۵ درجه در زیر نور فلورسنت مشاهده میشود باید عاری از ترک، لبپریدگی، حفره، پوستهشدگی، دانههای سنگی کوچک، ذرات آهک منبسط شونده (آلوئک) و هرگونه ناهمواری سطحی باشد.
از موارد بسیار حائز اهمیت در استاندارد آجر و بطور کلی تمامی استانداردهای محصولات مختلف الزام نشانه گذاری و آگاه سازی مشتری از نوع و ویژگیهای محصول است که در مورد محصول آجر موارد زیر بر روی هر قالب آجر حک میشود که در موقع خرید با بررسی چشمی این عبارات و تطبیق آن با نیازهای سازه و ساختمان میتوان خرید مناسب بر اساس نوع و محل مصرف آجر بر اساس ویژگیها و مشخصات فنی اعلام شده و استاندارد هر نوع آجر باشد. علاوه بر هر کدام از موارد زیر واحد تولیدی موظف است در صورت اخذ نشان استاندارد نسبت به حک این نشان روی تک تک آجرها اقدام نماید.
نوع آجر | کد شناسایی | ||
فارسی | لاتین | ||
آجر مهندسی | درجه ۱ | آ م | AM |
درجه ۲ | |||
آجر نما | درجه ۱ | آ ن | AN |
درجه ۲ | |||
آجر توکار | باربر | آ ت ب | ATB |
غیرباربر | آ ت | AT |
غلامرضا مندلزاده – کارشناس مسئول استاندارد استان خوزستان
نظرات
bet.mt
با توجه به اینکه آجر یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد می باشد،به منظور اطمینان از کیفیت آن می توانید از روش های خاصی کیفیت آن را بررسی کنید. <a href="http://dwelling123.blogfa.com" rel="nofollow">کیفیت</a>
minoo
سلام ممنون از مطلبتون. چه ارتباطی بین کیفیت آجر و سفال و ظاهر آن وجود داره؟