نکاتی در خصوص کیفیت آجر بر اساس استاندارد ملی ایران

نکاتی در خصوص کیفیت آجر بر اساس استاندارد ملی ایران

http://www.bananews.ir/استاندارد ملی ایران به شماره ۷ ویرایش چهارم تحت عنوان (آجر رسی – ویژگی‏ها و روش‏های آزمون) مشخصات فنی و کیفی محصول آجر رسی را برای الزام واحدهای تولیدی و نیز گاهی دست اندرکاران و ذینفعان ساخت و ساز مشخص نموده است.

به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) این استاندارد ملی با تعریف و طبقه‏ بندی به سه گروه اصلی و ۸ گروه فرعی تقسیم ‏بندی می‏ شود و برای هر نوع مشخصات کیفی خاص خود را تعریف می‏کند که آگاهی از این شرایط و ویژگیها فرآیند خرید و انتخاب را بر اساس نوع و محل مصرف میسر و ممکن می‏سازد.

روش‏های آزمون استاندارد برای تعیین ویژگی‏های کیفی و نیز موضوع با اهمیت نشانه ‏گذاری که راهنمای استاندارد خریدار و مصرف‏ کننده از نام و نوع آجر می‏باشد از موارد مطروحه در این استاندارد می‏باشد.

در زیر به اختصار به ذکر این ویژگیها و مشخصات برای انواع آجر رسی بر اساس استاندارد پرداخته می‏شود:

طبقه بندی

آجرهای رسی بر حسب محل مصرف به سه دسته اصلی تقسیم ‏بندی می‏شوند:

آجر مهندسی

این نوع آجر به دو دسته توپر و سوراخ‏دار و هرکدام بر حسب مقاومت فشاری به دو درجه ۱ و ۲ تقسیم‏بندی می‏شوند.

آجر نما

این نوع آجر به دو دسته متعارف و پلاکی و هرکدام به دو دسته توپر و سوراخدار و بر حسب مقاومت فشاری به دو درجه ۱ و ۲ تقسیم ‏بندی می‏شوند. قابل ذکر است که آجرهای نمای پلاکی می‏توانند به شکل‏های هندسی مختلف و با سطوح لعاب‏دار نیز تولید شوند.

آجر توکار

این نوع آجر بر حسب محل مصرف به دو نوع باربر و غیرباربر، و هرکدام نیز به دو دسته توپر و سوراخ‏دار تقسیم ‏بندی می‏شوند.

نکته مورد توجه در استاندارد این مسئله است که تولید بر اساس نیاز مشتری تولید می‏گردد و درازا، پهنا و بلندی آجر بنا به سفارش خریدار تعیین می‏شود ولی بر اساس اندازه اسمی اعلام شده از سوی تولیدکننده، رواداری در هر بعد مطابق با جدول زیر می‏باشد:

محدوده اندازه هر بعد آجر بر حسب میلی‏متر

رواداری بر حسب میلی‏متر

آجر توکار

آجر مهندسی و نما

۵۰≥

۲

۱

۵۰<  تا  100≥

۵/ ۲

۱

۱۰۰<  تا  150≥

۵/ ۲

۵/ ۱

۱۵۰<  تا  250≥

۳

۵/ ۱

ولی در استاندارد اشاره گردیده است که ابعاد ترجیحی انواع آجر بصورت مدولار مطابق اندازه‏های زیر بر حسب میلی‏متر است:

نوع

درازا

پهنا

بلندی

۱

۲۱۰

۱۰۰

۵۰

۲

۲۲۰

۱۰۵

۵۳

از نظر هندسه، مساحت و مشخصات سوراخ‏های آجر مشخصاتی بر اساس جدول زیر مورد توجه قرار می‏گیرد:

ویژگی

درصد

نسبت سوراخ‏های آجر به حجم آجر (حداکثر)

۴۰

نسبت مجموع ضخامت جداره سوراخ‏ها در درازا به درازا (حداقل)

۲۵

نسبت مجموع ضخامت جداره سوراخ‏ها در پهنا به پهنا (حداقل)

۲۵

نسبت مساحت یک سوراخ به مساحت سطح آجر (حداکثر)

۱۰

از دیگر ویژگی‏های مورد اشاره در خصوص ویژگی‏های ظاهری و حدود مشخص شده در این استاندارد موارد مربوط به تحدب و تقعر آجرها می‏باشد:

نوع آجر

تقعر (حداکثر)

تحدب (حداکثر)

مهندسی

۱

۵/ ۰

نما

۲

۱

توکار

۵

۲

یکی از مهمترین آیتم‏های فنی مربوط به آجر مربوط به مقاومت فشاری این محصول می‏باشد. ویژگی‏های این محصول بر اساس نوع آجر مطابق با جدول زیر است. این ویژگی‏های مقاومت فشاری آجر برای هر نوع شکل آجر اعم از توپر و سوراخ‏دار تفاوتی ندارد:

نوع آجر

حداقل مقاومت فشاری (کیلوگرم بر سانتی‏متر مربع)

میانگین ۱۰ آجر

آجر منفرد

آجر مهندسی

درجه ۱

۳۵۰

۳۰۰

درجه ۲

۲۵۰

۲۰۰

آجر نما

درجه ۱

۱۴۰

۱۱۰

درجه ۲

۱۲۰

۹۰

آجر توکار

باربر

۸۰

۶۰

غیرباربر

۴۰

۳۰

ویژگی بعدی با اهمیت در مورد محصول آجر جذب آب می‏باشد که نقش اساسی در استحکام و دوام دیوارهای آجری ایفا می‏کند. این ویژگی نیز به مانند دیگر ویزگیهای استاندارد بر اساس نوع محصول متفاوت است:

نوع آجر

جذب آب (حداکثر) درصد

میانگین ۱۰ آجر

آجر منفرد

آجر مهندسی

۱۲

۱۵

آجر نما

۱۸

۲۰

آجر توکار

در مورد این نوع محصول الزامی ندارد

در هر صورت جذب آب هر نوع آجر نباید کمتر از ۸ درصد باشد.

ویژگی بعدی مورد آزمون در خصوص آجر ازمون نمک‏های محلول در آب می‏باشد. این آزمون برای آجرهای توکار الزامی ندارد اما در مورد آجرهای مهندسی و نما بر اساس آزمون استاندارد نباید ۶/ ۰ درصد بیش‏تر باشد.

دیگر آزمون استاندارد آجر آزمون یخ زدگی می‏باشد که به درخواست خریدار و یا در صورت برآورده نشدن و مردود شدن در آزمون جذب آب الزام می‏یابد ولی در حالت کلی این آیتم جزو موارد الزامی استاندارد آجر نمی‏باشد. براساس روش آزمون مورد اشاره در استاندارد ملی درصد افت وزنی آجر نباید بیش‏تر از سه درصد وزنی باشد.

همچنین از نظر بصری سطوح آجرهای نما هنگامی که از قاصله یک متری تحت زاویه ۴۵ درجه در زیر نور فلورسنت مشاهده می‏شود باید عاری از ترک، لب‏پریدگی، حفره، پوسته‏شدگی، دانه‏های سنگی کوچک، ذرات آهک منبسط شونده (آلوئک) و هرگونه ناهمواری سطحی باشد.

از موارد بسیار حائز اهمیت در استاندارد آجر و بطور کلی تمامی استانداردهای محصولات مختلف الزام نشانه‏ گذاری و آگاه‏ سازی مشتری از نوع و ویژگی‏های محصول است که در مورد محصول آجر موارد زیر بر روی هر قالب آجر حک می‏شود که در موقع خرید با بررسی چشمی این عبارات و تطبیق آن با نیازهای سازه و ساختمان می‏توان خرید مناسب بر اساس نوع و محل مصرف آجر بر اساس ویژگی‏ها و مشخصات فنی اعلام شده و استاندارد هر نوع آجر باشد. علاوه بر هر کدام از موارد زیر واحد تولیدی موظف است در صورت اخذ نشان استاندارد نسبت به حک این نشان  روی تک تک آجرها اقدام نماید.

نوع آجر

کد شناسایی

فارسی

لاتین

آجر مهندسی

درجه ۱

آ م

AM

درجه ۲

آجر نما

درجه ۱

آ ن

AN

درجه ۲

آجر توکار

باربر

آ ت ب

ATB

غیرباربر

آ ت

AT

غلامرضا مندل‏زاده – کارشناس مسئول استاندارد استان خوزستان

    نظرات

    با توجه به اینکه آجر یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد می باشد،به منظور اطمینان از کیفیت آن می توانید از روش های خاصی کیفیت آن را بررسی کنید. <a href="http://dwelling123.blogfa.com" rel="nofollow">کیفیت</a>

    سلام ممنون از مطلبتون. چه ارتباطی بین کیفیت آجر و سفال و ظاهر آن وجود داره؟