به یاد تن‌هایی که هنوز می‌لرزد
ساعت ۱۶٫۵۳ دقیقه۲۱ مرداد ماه۱۳۹۱ در آستانه شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان زلزله‌ای به بزرگی ۶٫۲ درجه در مقیاس امواج درونی زمین(ریشتر) بخشی از آذربایجان را به لرزه درآورد؛ دقایقی طول نکشید و زلزله‌ای به بزرگی ۶ ریشتر بار دیگر این منطقه را لرزاند.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) ایسنا در اولین خبر خود رأس ساعت ۱۷٫۱۱٫۵۶ نوشت: زلزله تبریز را لرزاند. خبر بعدی دو ساعت بعد منتشر شد: "کانون اصلی زلزله اهر و ورزقان/ مصدومیت ۵۰ نفر تا بحال/ احتمال وقوع پس لرزه‌ها تا ۴۸ ساعت آینده.
طبق اعلام سایت‌های لرزه‌نگاری، مرکز این زمین لرزه در نقطه مشترک بین شهرستان‌های اهر، هریس و ورزقان اعلام شد. این در حالی بود که رییس اورژانس کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا از کشته‌شدن بیش از ۴۰ تن و مجروح‌شدن ۴۰۰ تن در زلزله آذربایجان‌شرقی خبر داد. فردای روز زلزله، طبق اخبار، آمار نهایی تلفات۲۳۷ تن/آخرین نفر ساعت ۶ صبح امروز از زیر آوار نجات یافته است.
احمد علیرضا بیگی، استاندار آذربایجان‌شرقی نیز همان روزها در خبری گفت: کلیه اعضای ستاد مدیریت بحران تا حل تمام مشکلات مردم عزیز داغ دیده و حادثه دیده در کنار آنها خواهند ماند و در جلسه دولت در تبریز در خصوص مواردی از قبیل برنامه‌ریزی برای اسکان پایدار و تمهیدات لازم در این زمینه تصمیم‌گیری خواهد شد.
مدیرکل پزشکی قانونی آذربایجان‌شرقی با انتشار خبری از احتمال افزایش آمار قربانیان به ۳۰۰ تن خبر داد.
رییس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر ایران نیز در گفت‌وگویی اظهار کرد: آمار دقیقی از زیرآوارماندگان نداریم. اخبار از سیل عظیم کمک‌های مردمی از جای جای ایران به مناطق زلزله‌زده خبر دادند، در روزهای اول نیازهای اولیه مردم زلزله‌دیده توسط مردم خیر و نوع دوست تقریبا مرتفع شد.رضا رحمانی، نماینده مردم شهرستان تبریز، اسکو و آذرشهر ، مدیریت بحران در ورزقان را ضعیف ارزیابی کرد و گفت: در این وضعیت بحرانی هیچ یک از مسوولین شهرستان در ادارات حضور ندارند و فرماندار بدون تعیین جایگزین برای خود، به همراه استاندار برای بازدید از روستاها رفته است که به هیچ وجه قابل توجیه نیست.
دو روز از زلزله گذشت، هم‌چنان پس‌لرزه‌ها ادامه داشت، زلزله در شهرهای تبریز و روستاهای اطراف آن نیز احساس می‌شد، مردم در پارک‌ها چادر زده بودند، نوعی نگرانی از فعال شدن گسل تبریز مردم را به وحشت انداخته بود.
صدا و سیمای استان، روزنامه‌های استانی و خبرگزاری‌ها سعی در آرام کردن جو به وجود آمده داشتند. استاد دانشگاه تبریز در گفت‌وگو با ایسنا افزود: فعال شدن گسل تبریز بر اثر گسل اهر بعید به نظر می‌رسد.
استاندار آذربایجان‌شرقی در بازدید از روستاهای زلزله‌زده هریس از تخریب ۲۰ الی ۱۰۰ درصدی ۱۲ هزار واحد مسکونی در مناطق زلزله‌زده استان خبر داد.
دو روز از زلزله گذشت و ورزقان ۲۵ بار لرزید
مدیرعامل هلال احمر آذربایجان‌شرقی طی مصاحبه‌ای گفت: اسکان دائم حادثه‌دیدگان در منطقه در دست اقدام است، مرحله اول و دوم شامل عملیات نجات و اسکان موقت به طور کامل در منطقه به اتمام رسیده است و برنامه‌ریزی و هماهنگی‌های لازم برای اسکان دائم حادثه‌دیدگان در منطقه در دست اقدام است.
نوری در مورد کمبود چادر در منطقه افزود: در این مورد هیچ مشکلی وجود ندارد و چادر بیش از حد مورد نیاز در منطقه موجود است و کمبود چادر به خاطر درخواست شهروندان شهرهای اهر و ورزقان که به خاطر ادامه پس‌لرزه‌ها نمی‌توانند به خانه‌های خود برگردند، است که امیدواریم مردم در این مورد همکاری لازم را با مسئولان حاضر در منطقه داشته باشند.
خبر داغی از سوی رسانه‌ها اعلام شد این مطلب از سوی معاون اول رییس جمهور اعلام شد، مناطق آسیب دیده ظرف دوماه بازسازی می‌شود.
وی، به تشکیل جلسه ویژه‌ای در این استان اشاره کرد و افزود: در این جلسه با حضور مسئولان مربوطه و وزرا در مورد نحوه جبران خسارت و بازسازی مناطق زلزله‌زده و دادن وام تصمیم‌گیری خواهد شد.
رحیمی با بیان این‌که در این جلسه از اختیارات هیأت دولت برخوردار هستیم، گفت: ما تلاش می‌کنیم که قبل از شروع زمستان منازل و خانه‌های آسیب‌دیده بازسازی شوند و این کار در طی دوماه انجام شود.
اخبار امیدوارکننده هم‌چنان ادامه دارد، حسین قدمی، رییس سازمان مدیریت بحران کشور- در طی خبری گفت: آغاز بازسازی مناطق زلزله‌زده شمال غرب کشور از امروز؛ تخریب ۱۱۵ روستا تا۶۰درصد/ آسیبی به تاسیسات زیربنایی وارد نشده/ گسل اهر ۵۰ سال فعالیتی نداشت، با توجه به اظهارات وزیر کشور فاز بازسازی دائم مناطق زلزله‌زده از امروز آغاز خواهد شد.
چند روز بعد مجلسیان به بازدید از مناطق زلزله‌زده آمدند؛ روزنامه‌ها تیتر زدند: رییس مجلس از مناطق زلزله‌زده شهرستان هریس بازدید کرد
مسعود پزشکیان، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی گفت: "مردم در کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان از مسئولان جلوتر عمل کردند و اگر حضور پرشور مردم نبود ما به این سادگی نمی‌توانستیم با بحران زلزله مقابله کنیم".
طرح‌های بهداشتی و روان درمانی در روستاها توسط همکاری ارگان‌های دولتی و نهادهای مردم نهاد انجام گرفت با این وجود هم‌چنان مشکلاتی به چشم می‌خورد، معاون علوم پزشکی تبریز چهار روز بعد از زلزله در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با انتقاد از عدم استقرار سرویس‌های بهداشتی سیار در منطقه بر رفع مشکل تأمین آب استحمام در این منطقه تأکید کرد و گفت: تاکنون هیچ اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است.
نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی از مسوولان ذیربط در مجلس خواست تا هرچه سریع‌تر به وضعیت بهداشتی مناطق زلزله‌زده رسیدگی کنند.
پنج شنبه (۲۶ مرداد) رهبر معظم انقلاب با حضور سرزده در مناطق زلزله‌زده استان ضمن ابراز همدردی با ساکنان این مناطق، از نزدیک در جریان خسارات وارد شده و نحوه کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان قرار گرفتند، ایشان با حضور در روستاهای مناطق زلزله‌زده در جمع مردم مناطق زلزله زده آذربایجان شرقی فرمودند: همه ملت ایران هم درد و هم دل با ساکنان مناطق زلزله‌زده هستند.
ایشان با توصیه مردم مناطق زلزله‌زده به صبر و بردباری خاطرنشان کردند: اگر ساکنان این مناطق با یکدیگر همکاری و همدلی داشته باشند این حادثه می‌تواند به سکوی پرش و دگرگونی چهره این منطقه تبدیل شود.
هم‌چنان خشم طبیعی در ورزقان آرام نمی‌گرفت و زلزله‌های پیایی این مناطق را به لرزه درمی‌آورد.
اسکان موقت تا حدودی انجام گرفته بود، کمک‌رسانی به مناطق هم‌چنان ادامه داشت و مردم در صدر کمک‌رسانی‌ها حضور داشتند. پایگاه خبری سوییس اینفو از ابراز شگفتی امدادگران سوییسی از کمک‌های مردمی به زلزله‌زدگان خبر داد.
۲۶ مردادماه، استاندار آذربایجان‌شرقی در جمع مردم هریس گفت: از عید فطر تا قربان چادرها را به خانه تبدیل می‌کنیم.
وی با اشاره به حضور ۷۴ هزار زلزله‌زده در زیر چادرها، افزود: امروز در مرحله استقرار سرویس‌های بهداشتی و حمام سیار هستیم.
یک ماه و چند روز از اولین زمین لرزه گذشت (۲۶ شهریور) معاون اول رییس جمهور در جلسه بررسی طرح تسریع در روند بازسازی مناطق زلزله‌زده آذربایجان‌شرقی بر لزوم تسریع در روند تعمیرات و بازسازی منازل زلزله زدگان تأکید کرد.
معاون اول رییس‌جمهوری در همایش مهرایران مرهم آذربایجان هم‌چنین گفت: هنوز از عملکردمان راضی نیستیم، خیران برای تسریع در بازسازی مناطق زلزله‌زده دولت را یاری کنند.
امام جمعه مردم تبریز بر حیاتی بودن بازسازی در مناطق زلزله زده تأکید کرد و گفت: اگر به خانواده‌های زلزله‌زده کمک نشود، ممکن است عزیزانی در فصل سرما تلف شوند و احشام آنها از بین برود.
مردم منطقه باید درگیر مسائل شوند
و امروز دوماه و چند روز از زلزله می‌گذرد هنوز پس لرزه‌ها گاه و بی‌گاه ادامه دارد، بسیاری از مردم زلزله زده در چادرها به سر می‌برند. هوا در این مناطق شب‌ها به زیر صفر درجه سانتی گراد می‌رسد، از اوایل مهرماه بارش‌ها در این منطقه آغاز شده است، مردم برای گرم کردن چادرها از وسایل برقی استفاده می‌کنند که این موضوع نیز در برخی موارد باعث آتش‌سوزی در چادرها می‌شود.
با وجود سردی هوا بیماری‌های مختلف کودکان و سالمندان را تهدید می‌کند، طرح اسکان در کانکس چند هفته‌ای است که آغاز شده است، ولی متأسفانه کانکس‌ها نیز محدود بوده و در برخی روستاها به چند خانواده تحویل شده و بقیه در چادرها هستند.
مراحل ساخت و ساز تا حدودی آغاز شده، اما با وجود شرایط جوی منطقه ارسباران اتمام ساخت و سازها دور از انتظار به نظر می‌رسد.
وضعیت در شهرها نیز بهتر از روستاها نیست، در برخی از شهرها همچون اهر به گفته ساکنین این شهر صدور پروانه بهره‌برداری با مشکلاتی روبروست. بسیاری از ساکنین هنوز در چادر به سر می‌برند.
شهر ورزقان نیز شرایط هم‌چنینی را دارد، در این شهر مردم در برخی نقاط در خیابان‌ها چادر زده‌اند، ساکنین این شهرها از عدم حمایت‌ها گله‌مند هستند و می‌گویند ما در این زلزله فراموش شده‌ایم.
بدون شک اقدامات بسیار و قابل تقدیری از سوی مسئولان کشور تا به امروز انجام شده است، ولی فراموش نکنیم که به فرموده رهبر معظم انقلاب مردم این منطقه هم دل و همگام باید شوند.
می‌گویند یک دست صدا ندارد، دولت تنها نمی‌تواند بر تمام این مشکلات فایق آید، مردم منطقه نیز باید درگیر مسائل شوند؛ در امر بهداشت مناطق، فرهنگ‌سازی در روستاها نیاز است تا روستاییان خود نیز در این مسیر قدم بردارند؛ چرا که برخی مواقع دیده می‌شود که جوانان علاقه‌مند برای پاک سازی روستاها اقدام می‌کنند، ولی روستاییان بی‌تمایلی نشان می‌هند و این نیازمند فرهنگ‌سازی درست در تمام مناطق کشور در زمینه بهداشت محیط است. ساخت و سازها نیز این‌گونه است اگر ساکنین مناطق زلزله‌زده، دولت و مردم خیر دست در دست یکدیگر بدهند، این اقدام نیز با سرعت بیشتری عملیاتی خواهد شد.
اما در وضعیت فعلی امید می‌رود مسوولین امر اسکان در کانکس را با جدیدت تمام دنبال کنند تا مردم این منطقه بتوانند پاییز و زمستان سرد ارسباران را با وجود مشکلات عدیده تحمل کنند.
گزارش خبرنگار ایسنای آذربایجان‌شرقی: حمیده بردباری
نظرات