کمبود امکانات رو و زیربنایی عامل اصلی نارضایتی تحویل گیرندگان مسکن مهر

• سه شنبه 30 دی 1393
• 0 نظر

کمبود امکانات رو و زیربنایی عامل اصلی نارضایتی تحویل گیرندگان مسکن مهر

موقعیت جغرافیایی و نبود امکانات روبنایی و زیربنایی در بسیاری از واحدهای تحویلی مسکن مهر مشکلات زیادی را برای بسیاری از ساکنین این واحدها که عموما از اقشار کم درآمد جامعه هستند، فراهم کرده است.

به گزارش بنانیوز(BanaNews.ir)،عدم آینده نگری در انتخاب محل احداث واحدهای مسکن مهر تا حدی است که بخش زیادی از آنها برای زندگی مناسب نیستند و این در حالی است که کمبود امکانات روبنایی نظیر مراکز آموزشی، فرهنگی، شعب بانک، مراکز تجاری، معابر، مساجد، بیمارستان و درمانگاه، حمل و نقل مناسب، کلانتری و دستگاه های اجرایی، ساکنین این واحدهای مسکونی را با چالش های متعدد جدی مواجه کرده است.

بررسی های انجام شده حاکی است که بیش از یک میلیون خانوار در واحدهای مسکن مهر ساکن شده اند که با احتساب تعداد خانواده های آنها هم اکنون حدود ۴ میلیون نفر در سطح کشور در واحدهای مسکن مهر مستقر شده اند که بیشتر آنان از نبود امکانات مناسب خدمات شهری گله مند هستند.

تاخیر در تحویل واحد مسکونی، کیفیت پایین اجرای ساخت و ساز در برخی از پروژه ها، دریافت وجه بیش از حد متعارف و دریافت مبلغ غیریکسان از اعضای برخی از تعاونی ها از عمده مشکلات مسکن مهر عنوان شده است.

از آنجا که بسیاری از واحدهای مسکن مهر در دولت سابق بدون تکمیل زیربناهای مورد نیاز نظیر آب، برق، گاز و تلفن به متقاضیان تحویل شد، این امر نه تنها سبب نارضایتی ثبت نام کنندگان بلکه کاهش تمایل آنها به سکونت در این واحدها شد به طوری که وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم دستور داد، هیچ واحدی بدون ایجاد این زیربناها به متقاضیان واگذار نشود.

با وجودی که تامین مسکن ایمن، راحت و ارزان با در نظر گرفتن توان مالی خانوارهای فاقد مسکن، ارتقا کیفی و کمی تولید و عرضه مسکن، جلوگیری از توسعه حاشیه نشینی در شهرها، کاهش نابرابری بین شهرهای بزرگ و کوچک و جلوگیری از افزایش بی رویه قیمت زمین و مسکن از جمله اهداف احداث مسکن مهر بوده، اما شواهد امر حاکی از آن است که پروژه مسکن مهر در عمل به اهداف پیش بینی شده خود دست نیافته است.

برنامه ریزی، سیاستگذاری و مدیریت مدام ساخت مسکن مهر به همراه اعطای یارانه و اعمال حمایت های دولتی در شرایطی که اغلب فعالیتهای اقتصادی در رکود قرار داشت، هرچند انجام آن منجر به حفظ تولید مسکن در کشور شد، اما تورم ناشی از پرداخت های بدون ضابطه تورم زیادی را بر کشور تحمیل کرد.

طرح احداث ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی مسکن مهر در ۳۱ استان کشور تقریبا در بیشتر شهرهای بزرگ و کوچک در حال اجراست که از این میزان طبق قرارداد های منعقده عملیات اجرایی یک میلیون و ۶۸۰ هزار واحد آن به پایان رسیده، یک میلیون و ۲۵۰ هزار واحد به متقاضیان تحویل شده و ۲۰۰ هزار واحد دیگر نیز با تکمیل زیربناهای مورد نیاز تا پایان سال جاری به متقاضیان واگذار می شود.

احمد اصغری مهرآبادی قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور مسکن مهر می گوید: طبق مصوبات شورای پول و اعتبار سقف ۴۸ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی مسکن مهر به ۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته و مقرر شده تسهیلات بانک مسکن نیز از ۲۰ به ۲۵ و اخیرا از ۲۵ به ۳۰ میلیون تومان افزایش یابد.

مجری اجرای طرح مسکن مهر با اشاره به اعتبارات مورد نیاز برای تکمیل زیربناها و روبناهای مورد نیاز واحدهای مسکن مهر، افزود: طبق برآورد ما ۵ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل زیربناها و ۵ هزار میلیارد تومان برای تکمیل روبناهای واحدهای مسکن مهر مورد نیاز است و با توجه به پیشنهاد ما در بودجه ۹۴ نمایندگان مجلس برای تصویب آن باید اهتمام بیشتری داشته باشند.

به گفته مهرآبادی، ۲ هزار و ۲۵۰ مدرسه در کل پروژه های مسکن مهر در سطح استانهای کشور مورد نیاز است که تاکنون ۳۰۰ واحد آن در دست احداث قرار گرفته و ۱۰۰ واحد آن نیز برای بهره برداری به آموزش و پرورش تحویل شده است.

وی با بیان آنکه در این پروژه ها به ۳۰۰ باب مسجد نیز نیاز داریم، گفت: تاکنون از این تعداد ۹۰ باب مسجد به بهره برداری رسیده و از ۳۰۴ کلانتری مورد نیاز نیز، تعدادی افتتاح شده است.

کم توجهی به نقش راه های مواصلاتی، ارتفاع ساختمان ها و بالاخره دید و منظر شهری و بی توجهی به ظرفیت های زیست محیطی سبب شکل گیری ساختمان هایی در تعارض با این شرایط شده که در کوتاه مدت با نارضایتی ساکنان و در بلندمدت با دشواری های مدیریت و نگهداری مواجه خواهند شد.

عدم توجه به محدودیت های منابع آبی برای مصارف گوناگون شهری، شرایط نامساعد و سختی های زیادی را برای افراد ساکن مسکن مهر بوجود آورده به طوری که کمبود منابع آبی در برخی از این پروژه ها کلا مشهود است.

در بسیاری از طرح های مسکن مهر، به دلیل استقرار محدوده این طرح ها در زمین های اطراف شهری و نزدیکی آن ها به راه های مواصلاتی، حریم مجاز ساخت و ساز در جوار این راه ها رعایت نشده و ساخت ساختمان های مسکونی در فاصله بسیار کم با دکل های فشار قوی برق نیز خطر زندگی را در این واحدها مضاعف کرده است.

بدون شک فراهم نشدن خدمات و امکانات ضروری زندگی برای ساکنان این شهرها، با اصل عدالت اجتماعی در تعارض است و دولت باید منابع مالی لازم برای ایجاد مراکز خدمات اجتماعی و عمومی را در این پروژه ها فراهم کند.

با توجه به آنکه بسیاری از واحدهای مسکن مهر در سه حوزه زیربنا، خدمات روبنایی و مسائل اجتماعی مشکلات زیادی داشتند، مسئولان وزارت راه و شهرسازی با برنامه ریزی مناسب درصدد رفع این مشکلات هستند تا ساکنین مسکن مهر با مشکلات کمتری در این واحدها ساکن شوند.

پیشتر وزیر راه و شهرسازی تصریح کرده بود: برای حل مشکلات زیربنایی و روبنایی مسکن مهر مذاکرات خوبی بین وزارتخانه های راه و شهرسازی، نیرو و همچنین سازمان مدیریت و برنامه ریزی صورت گرفته تا مسائل مالی و تامین منابع این طرح بزرگ حل و فصل شود.

عباس آخوندی با بیان اینکه دولت درصدد است مشکلات مسکن مهر را به پایان برساند، در خصوص برنامه ریزی برای حل مشکل خدمات اجتماعی در طرح مسکن مهر اظهار داشت: در این رابطه صحبت ها و مذاکرات خوبی با وزارت آموزش و پرورش صورت گرفته و امیدواریم تعداد مناسبی از واحدهای آموزشی در حوزه مسکن مهر افتتاح شود، ضمن آنکه مسائل فرهنگی و ورزشی این طرح بزرگ نیز در دستور کار قرارگرفته تا ساکنان این واحدها از حداقل امکانات برخوردار شوند.

وی تاکید کرد: مسکن مهر طرحی بود که همه بنیان های آن اشتباه بود از مکانیابی گرفته تا طراحی مهندسی و فنی، تامین مالی و انتخاب افراد و احساس امنیت مهمترین مساله مسکن مهر است کسانی که طرح هایی همانند مسکن مهر را وارد نظام اقتصادی کشور کردند هم مردم و هم دولت گرفتار شدند، اما دولت تا زمان رفع مشکلات این واحدها، مسکن مهر را رها نخواهد کرد.

وی اضافه کرد: شهر به تدریج در یک طول تاریخی بوجود می آید، اینکه تصور کنیم یک شهر ۵۰۰ هزار نفری را طی سه سال درست کنیم، امکان پذیر نیست طراحان این فکر خیلی ساده اندیشی کردند، حتی در سال های تصویب و شکل گیری شهرهای جدید نیز چنین آهنگ تند رشد جمعیت در این شهرها پیش بینی نشده است.

عدم تنوع کاربری ها و طراحی های شهری در این واحدها به حدی است که ساختمانهای بلند و در کنار هم این پروژه ها به عنوان خوابگاهی بزرگ تلقی می شود، زیرا بیشتر این طرح بدون در نظر گرفتن فعالیت های وابسته به آن شکل گرفته و این مساله سبب بروز ناامنی و فضایی مرده و بی روح در این پروژها شده است.

با توجه به اینکه مسکن مهر برای ضعیف ترین طبقات درآمدی جامعه طراحی و اجرا شده، لذا ضروری است که دولت به رفع مشکلات این قشر کم درآمد در واحد های مسکن مهر اهتمام بیشتری داشته باشد تا خانواده ها در این واحدها مشکلات کمتری داشته باشند.

با این حال اجرای تاسیسات و خدمات زیربنایی شامل انشعابات برق و آب، احداث شبکه جمع آوری فاضلاب به همراه اجرای خطوط انتقال و کانال کشی از جمله خدماتی است که در برخی از پروژه های مسکن مهر در اولویت کاری قرار دارند.

پیش از این نیز محمد پژمان مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن اعلام کرده بود: هرچند بسیاری از پروژه های مسکن مهر در شهرهای مختلف به پایان رسیده اما دولت در تلاش است با اقدامات مورد نیاز پروژه هایی که تاکنون به پایان نرسیده را پس از تکمیل خدمات زیربنایی و روبنایی به متقاضیان واگذار کند.

وی افزود: ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار واحد مسکن مهر هم اکنون به بهره برداری نرسیده و قصد داریم با افزایش وام مسکن مهر و تامین منابع مالی، تکمیل زیربناها و روبناهای خدمات عمومی مورد نیاز واحدهای یادشده را به متقاضیان واگذار کنیم.

شاید یکی از مهم ترین مسائل مسکن مهر این بود که برخی از متقاضیان بعد از ثبت نام در تعاونی های معرفی شده در مرحله نخست آغاز عملیات اجرایی این طرح ها، دارایی اندک خود را به امید خانه دار شدن به این تعاونی ها سپردند، اما با گذشت چند سال هنوز هم نتوانسته اند این واحدها را تحویل بگیرند.

قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور مسکن مهر از تصویب ۱۹۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل خدمات زیربنایی و روبنایی پروژهز های مسکن مهر در قالب بند الحاقی لایحه بودجه سال آینده توسط کمیسون عمران خبر داد و گفت: بیشترین مشکل خدمات زیربنایی و روبنایی مسکن مهر مربوط به پردیس است.

اصغری مهرآبادی با بیان اینکه مسکن مهر در یک هزار و ۱۳۰ شهر در حال ساخت است، اظهار داشت: کمیسیون عمران مجلس با تأمین ۱۹۰۰ میلیارد تومان مبالغی برای خدمات زیربنایی و روبنایی پروژه های مسکن در سال آینده در قالب بند الحاقی لایحه بودجه ۹۳ موافقت کرده لذا امیدوارم با تلاش وزارت نیرو خدمات زیربنایی و روبنایی این واحدها را در مدت کوتاهی تامین کند.

وی با بیان اینکه ۵ هزار میلیارد تومان برای ساخت ۲ هزار و ۲۵۰ باب مدرسه در سایت های مسکن مهر نیاز است، افزود: البته ساخت ۳۰۰ مدرسه را از منابع مالی داخلی آغاز کرده ایم.

وی با بیان اینکه اجازه افتتاح واحدهای مسکن مهر بدون امکانات به متقاضیان را نمی دهیم، گفت: با توجه به دستور وزیر راه و شهرسازی تا پایان سال هر هفته در سه استان افتتاح مسکن مهر خواهیم داشت و در مجموع تا پایان امسال ۲۰۰ هزار واحد را با امکانات زیربنایی به متقاضیان تحویل می دهیم.

مهرآبادی یادآور شد: هم اکنون ۳۰۰ هزار واحد ساخته شده داریم که به دلیل نداشتن خدمات زیربنایی قابل واگذاری به متقاضیان نیست و اگر مردم همکاری کنند قطعا مسکن مهر در موعد مقرر به نتیجه می رسد.

عدم توجه به اشتغال ساکنان، دوری از کانون های صنعتی و اشتغال و نبود دسترسی مناسب و راحت به خدمات شهری هزینه دسترسی ساکنان این واحدهای مسکونی را افزایش داده است.

به دلیل کوچک بودن واحدهای مسکونی در طرح مسکن مهر و احتیاج به تامین برخی نیازهای تفریحی و فراغتی در بیرون از منازل، باید سرانه فضای باز و سبز با معیارهای معمول لحاظ شود تا ساکنین این واحدها با آرامش خاطر بیشتری در این پروژها زندگی کنند.

در بسیاری از پروژه ها ساخت و سازهای مسکن مهر تنها به ساخت واحدهای مسکونی و خیابان کشی بسنده شده در حالی که در محیط مسکونی باید زمینه های جذب افراد برای سکونت نیز فراهم شود.

ساخت و راه اندازی خدمات شهری علاوه بر ایجاد کار برای ساکنان، عاملی برای جذب جمعیت و بهره گیری از مشارکت بیشتر افراد و تامین امنیت و نیازهای گوناگون افراد است و این باعث تداوم زندگی در چنین واحدهایی می شود.

در طرح مسکن مهر نگاه اصلی معطوف به صرف تامین مسکن بوده است و خدمات و تاسیسات لازم برای تامین نیازهای ضروری ساکنان، به آینده موکول شده و نسبت به ضرورت آن کمتر توجه شده لذا جا دارد دست اندرکاران مسکن مهر به آن توجه جدی داشته باشند.

با توجه به محدودیت های مالی دولت و پیشرفت های کنونی پروژه های مسکن مهر هم اکنون بسیاری از واحدهای یادشده در شهرها و شهرک های جدید با مشکلات متعددی از نظر خدمات و تاسیسات شهری مواجه هستند و دست اندرکاران این طرح ملی که بیش از ۱۲ میلیون نفر را شامل می شود باید در رفع مشکلات آن اهتمام بیشتری داشته باشند.

زندگی اقشار کم درآمد در مناطق مختلف همواره با ترس از افزایش جرم و بزهکاری همراه است و تجربه کشورهای مختلف خصوصاً در حوزه مسکن اجتماعی نشان دهنده فقدان کنترل اجتماعی غیررسمی و کارایی جمعی ساکنان برای کنترل محیط زندگی آنها است و تدابیر مناسب توسط دستگاه های اجرایی در این بخش بسیار ضروری است.

ایرنا