از حرف تا عمل «مجری ذیصلاح» در سازمانهای نظام مهندسی ساختمان
تحلیلی از عملکرد سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها برای تحقق مهمترین رکن عرصه ساخت و ساز
به گزارش بنانیوز(BanaNews.ir)،تاکنون سه صلاحیت حرفه ای طراحی، اجرا و نظارت برای تحقق ضوابط ابلاغی ۲۲مبحث مقررات ملّی ساختمان در پروژه های ساخت و ساز شهری برای مهندسان ساختمان تعریف شده است که به نظر میرسد باتوجه به ورود مباحث جدید و پیشرفت علم و تکنولوژی نیازمند تعریف صلاحیتهایی فراتر از سه صلاحیت یاد شده می باشیم.
علی ایحال سهم صلاحیت اجرا در میان دو صلاحیت طراحی و نظارت بسیار بالا و تا آنجاست که طبق اظهارات اخیر رئیس شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور(مهندس ترکان)، پروانه ساخت باید به نام مجری بعنوان فرمانده ساخت پروژه صادر گردد تا امکان هرگونه اقدام فنی نظیر اجرا، اصلاح یا تغییر در پروانه، نقشه ها و سایر اصول فنی تخریب و ساخت از ابتدا تا انتها به دستور مجری و اخذ مشاوره با طراح و ناظر انجام پذیرد و نقش مالک بعنوان یک فرد فاقد صلاحیت مهندسی صرفاً در قالب بهره بردار یا سرمایه گذار پروژه محدود گردد، در حالیکه واقعیت حاکم بر ساخت و ساز شهری فعلی اینگونه است که شهرداریها پروانه ساخت را بدون نام بردن از مجری صادر می نمایند چه برسد به آنکه کل پروانه به نام مجری باشد! روش پیشنهاد شده مذکور کارشناسی و دارای مزایای فنی، اقتصادی و اجتماعی عدیده ای می باشد و امکان افزایش کیفیت ساخت، صرفه جویی در انرژی و جلوگیری از هدررفت کلیه منابع و نهایتاً رضایت بهره برداران را فراهم می نماید.
اما آنچه تاکنون در اغلب استانها به ویژه استان تهران وجود نداشته، اراده مسئولین مربوطه و در رأس آنها اعضای هیئت مدیره سازمانهای نظام مهندسی ساختمان برای تحقق این امر می باشد. باید به این مهم توجه داشت که هیچ قانونی بدون تأمین زیرساختهای اولیه به خودی خود تحقق نمی یابد و به استناد بندهای ۲ و ۸ از ماده۱۵ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، وظیفه اعضای هیئت مدیره استانهاست که نسبت به برنامه ریزی جهت رشد و اعتلای حرفه های مهندسی ساختمان و مشاغل مرتبط با آن اقدام نموده و ضمن تنظیم روابط بین صاحبان حرفه های مهندسی ساختمان و کارفرمایان و کمک به مراجع مسئول در بخش ساختمان و شهرسازی در زمینه ارجاع مناسب کارها به صاحبان صلاحیت، زمینه جلوگیری از مداخله اشخاص فاقد صلاحیت در امور فنی را فراهم و اجرای صحیح قانون را نهادینه نمایند.
اینکه شهرداری یا هربخش دیگری به وظایف قانونی خود عمل نمی نماید، خطاست ولی این سوال مطرح است که اعضای هیئت مدیره برای خلاءهای موجود نظیر تأمین ظرفیت اعضای دارای صلاحیت اجرا متناسب با میزان ساخت و سازها، آموزشهای کاربردی و متناسب با مسئولیت مجریان، کنترل کیفیت خدمات مهندسی مجریان حقیقی و حقوقی بعنوان اصلی ترین موانع تحقق این امر تاکنون چه کرده اند؟ آیا این شایسته پایتخت ایران اسلامی و یک کشور پرآوازه در تجارب ارزشمند مهندسی است که بیش از ۹۰درصد ساختمانهایش، بدون مجری و بالتبع آن فاقد شناسنامه فنی و ملکی باشد و نهایتاً سرمایه و منابع آن صرف هزینه های گزاف برای ابنیه های فاقد عملکرد مطلوب برای بهره برداران و با عمر حداکثر ۳۰ ساله گردد درحالیکه مشاهده میشود که کشورهای غیراسلامی عمر ساختمانهای خود را به بیش از ۱۰۰سال افزایش داده اند!
به تحقیق استان قزوین بعنوان موفق ترین استان کشور در پیشبرد تحقق مجری ذیصلاح و پرچمدار این حوزه شناخته میشود اگرچه استانهایی چون فارس، خراسان و قم هم گامهای خوبی در این زمینه برداشته اند. علّت اصلی این موفقیت هم آنچنان که از بررسی های انجام شده حاصل میگردد، عملکرد مطلوب اعضای هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان آن استان در این زمینه است. مشکلات و موانع ابرازی اغلب استانها و گله مندی آنها از عدم تعامل و همکاری شهرداریها برای این استان هم وجود داشته ولی چه میشود که استان قزوین میتواند بر آنها فائق آید؟ قطع به یقین منافع غیرقانونی و نادرست شهرداری چیها، دلالان و سفته بازان اقتضا میکند که با این موضوع مخالف باشند ولی این مخالفتها نمی توانند در مقابل یک عملکرد هوشمندانه و بابرنامه همراه با اقتدار و جسارت، دوامی داشته و ناخواسته تسلیم خواهند شد.
درستی عملکرد تحقق مجری ذیصلاح در استان قزوین با کیفیت مسکن مهر آن استان (که در اغلب استانها به دلیل قیمت پایین ساخت آن، نازل ترین کیفیت ساخت را دارند)، با برنامه ریزی برای کارآموزی سه ساله فارغ التحصیلان بعنوان سرپرستان کارگاه ها یا بعنوان یکی از اعضای تیمهای کنترل کیفیت خدمات مهندسی، کاربردی نمودن نوع و مفاد قراردادها و نهایتاً واقعی نمودن خدمات مهندسی مجری، تأیید میشود. آیا وقت آن نرسیده که اعضای هیئت مدیره سایر استانها در مقابل این توانمندی استان قزوین متواضع گردیده و عملکرد آن استان را الگوی خود قرار دهند و برنامه موثری در جهت تحقق اصلی ترین رکن کیفیت در ساخت و ساز ارائه دهند؟
محمدحسین مسعودی- عضو هیئت رئیسه گروه تخصصی عمران سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران
نظرات