تقابل شهرسازی مدرن با شیوه‌های زندگی سنتی/ در حال تجربه شهرسازی نوین هستیم/ ضعف نظام مدیریت‌شهری در نگهداری معابر عمومی

به گزارش بنانیوز(BanaNews.ir)، حمیدرضا صارمی درباره وضعیت نگه‌داری معابر شهری با انتقاد از وضعیت موجود گفت: نگهداری معابر شهری موضوعی است که هیچگاه به صورت جدی به آن پرداخته نشد. بحث تعمیر و نگه‌داری به ویژه در چهار دهه اخیر، در نظام برنامه شهری ما دارای جایگاه و ردیف ویژه‌ای نشد و شاید به همین خاطر نیز در اولویت مسئولان قرار نگرفت و این ایراد و انتقاد واردی است که در نظام برنامه‌ریزی و مدیریت‌شهری ما وجود دارد. به همین‌خاطر نیز نظام مدیریت شهری در شرایط فعلی نیازمند بازنگری است.

معاون سابق امور شهرداری‌ها سازمان شهرداری‌های کشور افزود: وضعیت کیفی خیابان‌ها را در حال‌حاضر می‌توان به ماشین‌رو که آسفالت هستند و پیاده رو، پیاده راه و روکش‌های معابر که عموما با مصالح بتنی ساخته شده‌اند تقسیم کرد که در مورد ساخت آنها به ویژه در روکش‌های معابر انتقادات جدی وارد است و متاسفانه این روکش‌ها در ایران علمی تولید نشده و مورد استفاده صحیح قرار نمی‌گیرند.

مدیرکل سابق دفتر عمران و توسعه شهرداری‌ها با اشاره به تجربه موفقی که در شهرداری نیمه کاره رها شد، گفت: استفاده از مصالح سنگی می‌تواند در بهبود شرایط موجود موثر باشد زیرا مصالح سنگی هم به جهت حفاظت از محیط زیست و هم به جهت ماندگاری، از مصالح بتنی به‌صرفه‌تر هستند. علاوه بر آن به دلیل وجود سنگ‌های فراوان در ایران، استخراج و پردازش آنها از لحاظ اقتصادی سودآورتر خواهد بود. پیش‌تر در شهرداری تهران مطالعاتی انجام و در برخی از شهرها همچون کرمانشاه، اصفهان و مشهد مورد اجرا قرار گرفت که متاسفانه نیمه‌کاره رها شد.

مدیرگروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس در توضیح نقش ابنیه و معابر جدید در بهبود یا وخامت اوضاع ترافیکی شهرها با اشاره به ۵۷ میلیون جمعیت شهرنشین در کشور گفت: از ۵۷ میلیون نفر جمعیت شهرنشین کشور، ۴۰ درصد در کلانشهرها و هشت شهر بزرگ ساکن هستند و مابقی در سایر شهرها سکونت دارند که نشان‌دهنده عدم تعادل بین ساکنان شهرهای مختلف کشور است و همین مسئله است که موجب شده تا کلانشهرها با مشکلات ترافیک و آلودگی دست و پنجه نرم کنند.

معاون پژوهشی مرکز پژوهش‌های شهری و روستایی با یادآوری جمعیت ساکن در تهران که نزدیک به سه برابر جمعیت مشهد است به پدیده نخست شهری در جامعه‌شناسی‌شهری اشاره کرد و افزود: باید اقدامات کلان به سمت و سویی برود که جمعیت شهرهای مختلف با تغییرات فاحشی روبه‌رو نشود. مهاجرت به شهرهای بزرگ، معضل سالیان دور ایران است که راهکارها به رفع آن منجر نشدند.

تراکم‌فروشی در خیابان‌های کم‌عرض یکی از دلایل ترافیک شهری است

وی در تشریح دلایل اینکه تعریض معابر در تهران در کاهش ترافیک نقش نداشته به تعدد سفرهای برون‌شهری و درون‌شهری اشاره کرد و گفت: ضریب سفر در تهران ۶/۱ نفرسفر است در حالیکه این مقدار در شهرهای پیشرفته دنیا تقریبا نصف سفرهایی است که در تهران و کلانشهرهای ایران انجام می‌شود. بدین‌معنا که در ایران نسبت به سایر کشورهای جهان بیش از ۲ برابر سفر انجام می‌گیرد. این مسئله نشان دهنده این مطلب است که اگرچه تکنولوژی روز دنیا به ایران آمده است اما توان استفاده بهینه از آن را نداشتیم.  

وی تاکید کرد: باید موضوع ترافیک را از موضوع معابر و نگه‌داری آنها جدا کنیم. به واقع آنچه که امروزه تحت عنوان معضل ترافیک می‌شناسیم بیش از آنکه به معابر شهری و نوع ساخت آن مربوط باشد به تعدد سفرها ارتباط دارد. شهرهای بزرگ در شهرسازی تهدید محسوب نمی‌شوند بلکه می‌توان از آنها به عنوان یک فرصت استفاده بهینه کرد.

به گفته صارمی بخشی از ترافیک شهری علاوه بر نبود آموزش‌های لازم، کمبود فرهنگ ترافیکی و نبود پارکینگ در سطح شهر به فروش تراکم در خیابان‌های کم عرض مربوط است. 

تقابل شهرسازی مدرن با شیوه‌های زندگی سنتی

صارمی با یادآوری روان شدن رفت و آمد اتومبیل‌ها در ایام تابستان و تعطیلی مدارس در بیان راهکارهای خود برای بهبود ترافیک گفت: مکان‌یابی‌های صحیح در ساخت مراکز آموزشی مانند مدارس، دانشگاه و همچنین مراکز تجاری بزرگ می‌تواند در کاهش معضل ترافیک موثر عمل کند. اگرچه در حال حاضر در حال تجربه کردن شهرسازی نوین هستیم اما شیوه زندگی ما کاملا سنتی است و همان روش‌های قدیمی را پیاده می‌کنیم. همین مسئله باعث شده تا مشکلاتی را در سطح شهر شاهد باشیم که هرکدام از آنها می‌تواند به ترافیک بیشتر منجر شود. اینکه توقع داشته باشیم تمام محلاتی که در آنها هستیم صاحب تمامی مراکز خرید باشند در شهرسازی مدرن معنایی ندارد، برای رسیدن به این اهداف باید به سمت و سویی برویم تا شیوه زندگی خود را از حالت سنتی به مدرن تغییر داده و به روز کنیم.

وی در همین رابطه افزود: شهری که جمعیت میلیونی دارد و رفت و آمد در آن فراوان است نمی‌تواند با فرمول ۱۲ ساعت فعالیت کند بلکه باید برای بهبود و تسریع در امور شهری آن را به عنوان شهری ۲۴ ساعته تصور کرد بدین معنا نباید مراکز خرید در ساعات مقرری تعطیل شوند. همچنین ساخت اتوبانءهای بیشتر نیز به حل ترافیک کمکی نخواهد کرد زیرا بر اساس آمارهای رسمی، ایران نزدیک به دو برابر کشورهای اروپایی اتوبان دارد این در حالی است که تعداد خودروهای آنها بیشتر از ایران است اما ترافیک کمتری دارند.

به گفته صارمی، زیرساخت‌های شهری در ایران به شیوه‌ای است که امکان فعالیت‌های مجازی و از راه دور را برای شهروندان ایجاد کرده است. به نظر می‌رسد در ایران، امکانات به گونه‌ای است که می‌توان آموزش‌های مجازی و از راه دور را در کشور ترویج داد و نهادینه کرد. ترویج و نهادینه‌کردن آموزش‌های مجازی و از راه دور، خریدها، پرداخت و دریافت‌ها می‌تواند به صورت مجازی بخشی از مشکلات شهری را کاهش دهد.

 وی در پایان اظهار امیدواری کرد تا نظام مدیریت شهری ترتیبی اتخاذ کرده و نگه‌داری از معابر شهری را در دستور کار خود قرار دهد.

 پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی