آشنایی با نظام مدیریت بحران در حوادث و سوانح شایع در ژاپن

آشنایی با نظام مدیریت بحران در حوادث و سوانح شایع در ژاپن

www.BanaNews.irآشنایی با نظام مدیریت بحران در کشورهای مختلف یکی از اصول اساسی و بنیادین درتوسعه دانش مدیریت بحران و اعزام نیروهای اعزام سریع امداد و نجات به منطقه آسیب دیده به شمار می آید.

به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) ،ژاپن کشوری است که در شرقی ترین بخش خاور دور در قاره آسیا و به صورت مجمع الجزایری در شمال غربی اقیانوس آرام و در همسایگی روسیه و کره جنوبی واقع است ، طول این کشور یک هزار و ۶۰۰ کیلومتر و مساحت آن ۳۷۷ هزار و ۸۷۳ کیلومتر مربع است.

**ویژگی های جغرافیایی

این کشور توسط دریا احاطه شده است و با هیچ کشوری مرز زمینی ندارد، ژاپن از ۶هزار و ۸۵۲ جزیره تشکیل شده است که چهار جزیره اصلی آن هوکایدو، هونشو، شیکوکو و کیوشو نام دارد.

موقعیت جغرافیایی این کشور سبب شده است که به عنوان یکی از مهترین مناطق استراتژیک در شمال شرق آسیا به شمار آید.

**ویژگی های اقلیمی

ژاپن کشوری کوهستانی است که قسمت اعظم آن را جنگل های عظیم پوشانده و تنها بخش کوچکی از آن قابل کشت و زرع است ،دراین کشور آتشفشان های بسیاری وجود دارد، وجود تنوع آب و هوایی در این کشور باعث شده است در جنوب دارای آب و هوای حاره ای و در شمال از آب و هوای سرد برخوردار باشد اما در کل آب و هوای نسبتا گرم و مرطوب و ریزش باران های بسیار این کشور را به سرزمینی سرسبز مبدل کرده است.

**وپژگی های دموگرافیک

جمعیت این کشور در سال ۲۰۱۰ میلادی ۱۲۷ میلیون و ۴۳۳ هزار نفر و رشد سالانه جمعیت منفی ۹٫/.است.

از نظر ساختار سنی جمعیت گروه سنی صفر تا ۱۴ سال ۸/۱۳ درصد جمعیت،۱۵ تا ۶۴ سال ۲/۶۵ درصد جمعیت،۶۵ سال و بالاتر ۲۱ درصد جمعیت ژاپن را تشکیل می دهند و در سال ۲۰۰۷ میلادی میزان تولد ۸ در هزار و میزان مرگ و میر نوزادان ۸/۲ مرگ به ازای هر هزار تولد زنده بوده است.

میزان امید به زندگی در ژاپن ۸۲ سال است، ۸/۷۸ درصد شهروندان ژاپنی در مناطق شهری و مابقی در روستاها زندگی می کنند.

تراکم جمعیت ۳۴۱ نفر در هر کیلومتر مربع است تقریبا ۱۵ درصد جمعیت در سنین زیر ۱۵ سال و ۶/۲۳ در سنین بالای ۶۰ سال به سرمی برند.

درسال ۲۰۱۰ میلادی در این کشور ۴۷ میلیون خانوار داشته و نرخ با سوادی در این کشور نیز ۹۹ درصد اعلام شده است.

**ویژگی های اقتصادی

میزان GDP سرانه ملی در این کشور در سال ۲۰۰۶ میلادی حدود ۳۳ هزار و ۱۰۰ دلار و میزان رشد واقعی آن ۲/۲ درصد بوده است.

کشور ژاپن با میزان تولید ناخالص داخلی به میزان ۵/۴ تریلیون دلار در سال ۲۰۰۵ میلادی به عنوان یکی از قدرت های اقتصادی دنیا مطرح است و در آسیا نیز رتبه اول را احراز کرده است.

منابع طبیعی این کشور بسیار محدود بوده ولی با اعمال حمایت های دولت از بخش صنعت و سرمایه گذاری گسترده بر روی فن آوری های پیشرفته امروزه ژاپن یکی از کشورهای پیشگام در صنعت و تکنولوژی دنیا شناخته شده است.

صادرات بخش عمده ای از در آمدهای اقتصادی ژاپن را تشکیل می دهد که از جمله مهمترین محصولات صادراتی آن می توان به تجهیزات حمل ونقل، اتومبیل، تجهیزات الکترونیکی، ماشین آلات، محصولات شیمیایی و مواد غذایی اشاره کرد.

براساس آخرین تقسیمات کشوری، ژاپن از ۴۷ ناحیه مختلف تشکیل شده است این ۴۷ ناحیه خود متشکل از دو ناحیه مستقل شهری،یک ناحیه پایتخت نشین،یک سرزمین است.هر یک از ۴۳ ناحیه دیگر آن توسط یک فرماندار انتخابی و یک شورای محلی اداره می شوند، پایتخت این کشور توکیو نام دارد.

**ساختار حکومتی

ژاپن دارای حکومت پادشاهی و دولت پارلمانی است و به موجب قانون اساسی دارای سه قوه مقننه ، مجریه و قضاییه است که هریک دارای سازمان ها و پرسنل مجزا هستند ، قوه مقننه از دو مجلس تشکیل یافته که یکی مجلس نمایندگان با ۵۱۱ عضو که به مدت چهار سال انتخاب می شوند و دیگری مجلس مشاورین با ۲۵۲ عضو که به مدت شش سال انتخاب می شوند.

**تاریخچه بلایای طبیعی در ژاپن

ژاپن یکی از کشورهای بلاخیز جهان است و تقریبا همه نواحی آن همواره در معرض این بلایا قرار دارد .

زلزله های شدید ، سونامی ،باران های موسمی ، آتش فشان و توفان از بلایای طبیعی شایع این کشور محسوب می شوند.

**زلزله

قرارگیری ژاپن روی کمربند زلزله اقیانوس آرام سبب رخداد زلزله های بسیاری در این کشور می شود ، حدود ۱۰ درصد از کل زلزله های جهان در ژاپن و اطراف آن رخ می دهد ، سالانه بیش از هزار و ۵۰۰ زلزله در ژاپن روی می دهد ، شدیدترین زلزله ای که در صد سال اخیر در ژاپن به وقوع پیوسته است زلزله 'کانتو' بود که در اول سپتامبر سال ۱۹۲۳ در مناطق پرجمعیتی همچون توکیو و یوکوهاما روی داد ، این زلزله سبب نابودی صدها هزار ساختمان شده و آتش سوزی متعاقب آن به شدت خسارات ایجاد شده افزود.

در این زلزله بیش از ۱۴۰ هزار نفر کشته شده اند.

**سونامی

سونامی (موج سهمگین دریا) یکی دیگر از بلایای مهمی است که در ژاپن روی می دهد، ژاپن به دو دلیل در معرض سونامی قرار دارد .

نخست آنکه این کشور توسط آب احاطه شده و دیگر اینکه زلزله زیادی در آن روی می دهد که این زلزله ها می تواند عامل برانگیزنده ای در ایجاد سونامی باشد.

**آتشفشان

سراسر ژاپن از کوه های آتشفشانی پوشیده شده اند ، حدود یک دهم آتشفشان های فعال دنیا در ژاپن واقع است، در این کشور صدها آتشفشان غیر فعال نیز وجود دارد، آتشفشان ها در امتداد جزایر 'کوریل' ، شمال شرقی 'هانشو' و قسمت پایینی جزایر 'بونین۱ 'آرک بزرگ را تشکیل می دهند که سراسر شمال شرقی ژاپن را در برمی گیرند.

آرک های جنوب شرقی 'هونشو' و جزایر 'ریو کیو' از قدیمی ترین مناطق آتشفشانی ژاپن بشمار می آیند، قله 'فوجی' بلندترین و معروف ترین کوه آتشفشانی ژاپن حضور فعال است.

**توفان

توفان یکی دیگر از انواع بلایای طبیعی است که در این کشور روی می دهد ، فصل توفان از اواخر سپتامبر و اوایل اکتبر و سبب ریزش باران های سیل آسا و وزش بادهای ویرانگر و جاری شدن سیل می شود.

به گزارش بنانیوز به نقل از ایرنا،این توفان ها سبب ازبین رفتن خانه ها و آسیب بسیار به جنگل ها می شود ، در سال ۱۹۹۱ میلادی ، ۱۹ توفان در ژاپن روی داد که خسارات بسیاری به بار آورد ، سه سال بعد توفان بسیار شدیدی در ناحیه 'کانتو' به وقوع پیوست که در پنجاه سال اخیر بی سابقه بود.

بر اساس این گزارش این توفان توکیو پایتخت ژاپن را نیز در نوردید و خسارات بسیاری را به بار آورد.

**سازمان های مسوول مدیریت بحران های طبیعی در ژاپن

در سال ۱۹۶۱ لایحه ای برای اقدامات مقابله با حوادث ، سوانح و بلایا در پارلمان ژاپن تصویب شد و پس از آن سیستم مدیریت بلایا به تدریج تکامل یافته و در پی بروز حوادث و بلایای طبیعی با سازمان های دولتی مسئول و موسسات همکار تقویت شد.

سازمانهای دولتی مسوول شامل دفتر کابینه و ۲۴ وزارتخانه و سازمانی که به موجب قانون در مدیریت بلایا مسولیت هایی برعهده دارند.

سازمان ها و موسسات همکار شامل ۶۰ سازمان و موسسه در زمینه های حمل و نقل، گاز، برق و نیز اداره مخابرات و رادیو، تلویزیون در زمره سازمان ها و موسسات همکار در مدیریت بلایا به شمار می آیند.

مهمترین سازمان هایی که در امر مدیریت بلایای دارای مسئولیت های مستقیم هستند عبارتند از مرکز کاهش بلایای توکیو ، اداره مرکزی کنتری بلایا که شامل بخش های مختلف پلیس ، نیروهای آتش نشانی ، اورژانس و صلیب سرخ ژاپن می باشند.

**سیاستگذاری مدیریت بحران

در ژاپن ، دولت در سیاستگذاری ها و برنامه ریزی های کلان نقش داشته و هماهنگی امور را نیز به عهده دارد و بخش خصوصی و مردم در صورت بروز حادثه مسوول پاسخگویی هستند.

دولت تلاش دارد با سیاستگذاری مناسب و با تامین حمایت های اصولی، مردم را به سمت ایجاد یک بستر ایمن هدایت کند.

**برنامه ریزی

ساختار برنامه مدیریت بلایای ژاپن بر حسب نوع بلا متفاوت است ، برنامه ریزی در نظام مدیریت بلایا بر اساس برنامه ریزی اساسی مدیریت بلایا ، برنامه ریزی عملیاتی مدیریت بلایا و برنامه ریزی محلی مدیریت بلایا ، طراحی شده است.

اصولا برنامه ریزی مدیریت بلایای طبیعی در ژاپن در حیطه چهار رویکرد 'عمومی' ، 'ایجاد آمادگی در جامعه' ، 'استانداردهای ساخت و ساز' و 'ارائه خدمات فوری توسط دولت' است.

روز ۱۱ مارس (۲۰ اسفند) سال جاری قویترین زلزله در طول تاریخ ژاپن به وقوع پیوست. این زلزله به قدرت ۹/۸ ریشتر بود که منجر به طغیان آب دریا و وقوع سونامی به ارتفاع ۱۰ متر شد.

گزارش از: فرهاد شرف پور

 

 

    نظرات