دو گسل، حاشیه‌های مسکونی شهر تهران را تهدید میکند
منطقه‌ای در جنوب‌غربی تهران که ۱۰۰هزار واحد مسکونی در آن برای جذب سرریز جمعیت پایتخت در حال ساخت است
بین دو گسل کوشک-نصرت و رباط‌کریم قرار دارد
نقشه‌های لرزه‌ای سازمان زمین‌شناسی کشور نشان می‌دهد منطقه‌ای در جنوب‌غربی تهران که شهر جدید پرند نام دارد بین دو گسل با توان لرزه‌زایی بالا قرار دارد که اگر چه تا به حال نام این گسل‌ها کمتر در لیست گسل‌های فعال تهران مطرح شده، اما وجود آنها تایید فنی شده است.
پرند، منطقه‌ای که ۱۰۰ هزار واحد مسکونی برای جذب جمعیت متقاضی مسکن ساکن تهران، در آن ساخته می‌شود، طبق یافته‌های سازمان زمین‌شناسی در محاصره گسل کوشک-نصرت و گسل رباط‌کریم قرار گرفته است.
گسل کوشک‌‌نصرت با طول ۱۲۰کیلومتر، گسلی فعال است که بخش شرقی آن در استان قم و از فاصله حدود ۳۵ کیلومتری شمال شهر قم می‌گذرد. گسل رباط‌کریم نیز جزو پهنه رباط‌کریم محسوب می‌شود که با طول بیش از ۹۰ کیلومتر توان لرزه‌ای قابل توجهی برای آن ذکر شده است.پرند براساس برنامه‌های بلندمدت وزارت مسکن و احتمالا سایر دستگاه‌های ارشد دولت قرار است مقر اصلی سکونت آن دسته از ساکنان فعلی تهران شود که توانایی مالی این افراد برای خرید یا اجاره مسکن در دل پایتخت پایین است.
پرند حتی این اواخر به عنوان محل انتقال تعدادی از دستگاه‌های دولتی نیز پیشنهاد شد. این شهر جدید حاشیه جنوبی تهران، در حال حاضر رتبه اول بیشترین ساخت‌وسازهای مسکونی‌مهر را به خود اختصاص داده است. اما آیا این منطقه در برابر گسل‌های اطرافش، ایمن است؟
مسوولان وزارت مسکن در این باره می‌گویند احاطه حواشی شهر تهران توسط گسل‌ها موضوع تازه‌ای نیست؛ اما کارشناسان سازه در مقابل تاکید دارند سخت‌گیری بر ساخت‌وسازهای انبوه در حاشیه‌های تهران برای مقاومت در برابر زلزله لازم و ضروری است.
شهریار سلیمانی کارشناس سازمان زمین‌شناسی در این باره گفت: گسترش تهران باعث ورود گسل‌های فعال به درون مناطق مسکونی شده و متاسفانه در برخی از نقاط با وجود اینکه می‌دانیم در اثر زلزله احتمالی انرژی زیادی آزاد خواهد شد، اصرار به ازدحام جمعیت و افزایش ساخت‌وساز وجود دارد.
وی گفت: گسل‌های فعال لرزه‌زای مختلفی شهر تهران را در برگرفته است و با در نظر گرفتن اینکه شهر جدید پرند در جنوب شهر تهران واقع شده است در نتیجه گسل‌هایی مثل کوشک - نصرت و همچنین رباط‌کریم آن را احاطه کرده‌اند. اما نکته قابل تامل این است که آیا ساختوسازهایی که در این منطقه انجام می‌شود با در نظرگرفتن این دو گسل صورت می‌گیرد و در طراحی و اجرای ساختوسازهایی که این شهر دارد آیا نزدیکی به گسل زلزله اعمال می‌شود یا خیر؟
سلیمانی اظهار داشت: با وجود نزدیکی شهر جدید پرند به گسل‌های فعال کوشک- نصرت و رباط‌کریم، اگر روال ساختمان‌سازی که در این منطقه صورت می‌گیرد با مدنظر قرار گرفتن این موضوع باشد می‌توان گفت که این شهر برای زندگی ایمن است و گسل‌های زلزله خیز، مساله نگران‌کننده‌ای نیستند.
وی افزود: اگر منطقه مورد نظر بسته به تاریخ شکل‌گیری‌اش چندین زلزله را تجربه کرده باشد می‌شود احتمال داد که این منطقه لرزه‌خیز است. اما این بدان معنا نیست که اگر جایی تجربه زمین لرزه نداشته است خطر وقوع زلزله تهدیدش نمی‌کند.وی خاطرنشان ساخت: به عنوان مثال اگرچه بزرگ‌ترین زمین لرزه‌ای که در تهران رخ داده مربوط به سال ۱۸۳۰میلادی یعنی ۱۸۰ سال پیش بوده است، اما وقتی به پیشینه تهران و زمانی که هنوز به شکل کنونی، شهر نشده بود می‌نگریم تهران را به شکل پراکندگی روستاها و مناطق شهری مختلف شامل قزوین، دماوند و... می‌بینیم که زمین لرزه‌های مختلفی در پهنه‌های متعددی را تجربه کرده است.
این کارشناس زلزله تاکید کرد: زلزله‌ای که ۱۸۰ سال پیش در تهران رخ داده مربوط به زمانی بوده که تهران فقط ۵کیلومتر مربع وسعت و ۶۰ الی ۷۰هزار نفر جمعیت داشته است و با در نظر گرفتن رشد جمیعت تهران در شرایط کنونی و همچنین رشد مساحتش، خطر تبعات ناشی از زمین لرزه احتمالی در تهران بیشتر از گذشته احساس می‌شود.وی اذعان کرد: پیش از این به دلیل عدم رشد جمعیت و وسعت شهر تهران،گسل‌های فعال بعضا فقط اطراف شهر را احاطه کرده بودند، اما در شرایط فعلی به دلیل گسترش شهر تهران این گسل‌ها به درون شهر آمده‌اند.سلیمانی در پاسخ به این سوال که آیا با ورود گسل‌های فعال به مناطق شهری تهران، در ساخت‌وسازهای شهری این مساله دیده شده است یا خیر؟ گفت: متاسفانه در برخی از نقاط شهری تهران با وجود اینکه می‌دانیم قرار است که انرژی زیادی از زمین آزاد شود، اما اصرار به ازدحام جمعیت و افزایش ساخت‌وسازها در آنجا وجود دارد.
اگر خدا بخواهد ضدزلزله هستند
جمشید نورصالحی، مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید ضمن تایید خطرپذیری شهرهای جدید اطراف پایتخت در برابر زلزله تصریح کرد: این مساله موضوع جدیدی نیست و تمامی ساختوسازهایی که در این شهرها صورت می‌گیرد با درنظرگرفتن آیین‌نامه ۲۸۰۰ زلزله ایران است. وی در پاسخ به پرسش دنیای اقتصاد مبنی بر اینکه آیا می‌توان با اطمینان گفت که همه ساخت‌وسازهای پرند در برابر زلزله ایمن هستند؟ اینگونه پاسخ داد: اگر خدا بخواهد تمامی آنها ضدزلزله خواهند بود و از این بابت نگرانی وجود ندارد.
تخریب چند ساختمان در پرند
همچنین مدیرعامل شهر جدید پرند نیز در پاسخ به پرسش دنیای‌اقتصاد درباره اطلاع وی از دو گسل در اطراف پرند گفت: نزدیکی کانون شهر به گسل لزوما نمی‌تواند خطر محسوب شود.
سعید صابونی افزود: اخیرا تعدادی از ساختمان‌های در حال ساخت در پرند که مقررات و آیین‌نامه ۲۸۰۰ را رعایت نکرده بودند حکم تخریب گرفتند و با پیمانکاران آنها برخورد قانونی شد.
آمار نداریم اما انتظار داریم
رییس مرکز تحقیقات مسکن‌وساختمان درباره گزارش سازمان زمین‌شناسی مبنی بر گسل‌هایی که دور تا دور پرند قرار دارد و گفته می‌شود نقشه این گسل‌ها به مرکز تحقیقات مسکن و ساختمان تحویل داده شده، اظهار بی‌اطلاعی میکند. محمود فاطمی عقدا در عین حال می‌گوید: آماری از میزان مقاومت تک‌تک ساختمان‌های موجود در پرند نداریم، اما انتظار داریم ایمن‌سازی در سطح بالا رعایت شده باشد. متن این گفت‌وگو را در زیر بخوانید.
یک سوال در مورد پرند دارم.
من راجع به شهر پرند خیلی اطلاعی ندارم.
موضوع این است که کارشناسان سازمان زمین‌شناسی می‌گویند گزارش کاملی درباره گسل‌های تهران از جمله گسل‌هایی که شهر جدید پرند را احاطه کرده به مرکز تحقیقات مسکن ارائه کرده‌اند. شما این گزارش را دیده‌اید؟
خیر ندیده‌ام.
با توجه به تهدید لرزه‌ای شهرجدید پرند از ناحیه دو گسل کوشک- نصرت و رباط‌کریم، آیا ساخت‌وسازها در این شهر بر مبنای رعایت آیین‌نامه ۲۸۰۰ صورت می‌گیرد؟
ببینید شهر جدید پرند جزو استان تهران است و خطر زلزله کل استان تهران را تهدید میکند.
گسل‌های زلزله خیز تهران شناخته شده هستند و رعایت آیین‌نامه ۲۸۰۰ زلزله در تمامی ساخت‌وسازهای کشور الزامی است و این مساله در مورد شهرهای جدید جدی‌تر است؛ به طوری که این شهرها به شدت تحت نظارت هستند. در این شهرها با توجه به اینکه نظارت جدی و مدیریت واحد است و ساخت‌وسازها به صورت انفرادی نیست بنابراین انتظار می‌رود که ایمن‌سازی در سطح بالایی رعایت شود.
فکر می‌کنید کنترل انبوه‌سازان راحت باشد؟
واقعیت این است که اگر بخواهیم سرزده از ساختمان‌های شهر تهران بازدید کنیم اگر مشکلی ببینیم نمی‌توانیم به کسی آن را انتقال دهیم، اما شهر پرند از این ماجرا استثنا است و به همین خاطر اوضاع ساخت‌وساز در آن خوب است.
می‌توانید یک آمار از این ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله در شهر پرند بدهید؟
آمار نداریم. چون اگر قرار باشد که آمار دقیقی بگوییم باید تک‌تک ساختمان‌ها را ممیزی کنیم. ولی بنا داریم که کاملا ساختمان‌سازی بر اساس رعایت مباحث ایمنی باشد.
شنیده‌ها حاکی از آن است که انبوه‌سازان فعال در پرند اطلاع از این دو گسل فعال ندارند. آیا در زمان صدور پروانه ساخت، نقشه گسل‌های پرند به عنوان یک هشدار به آنها ارائه می‌شود؟
وقتی منطقه‌ای جزو پهنه لرزه خیز باشد تمامی طراحی و ساخت‌وسازها بر مبنای رعایت
آیین نامه ۲۸۰۰ صورت می‌گیرد حالا اینکه انبوه‌سازان از جزئیات نقشه گسل اطلاع داشته باشند یا خیر خیلی ملاک نیست. اتفاقا همین نگاه باعث شد تا در پروژه پایلوت صنعتی‌سازی ۱۱۰۰ واحدی مپسا بگوییم که ساختمان‌های چوبی بیش از یک طبقه در آنجا ساخته نشود.
منبع:دنیای اقتصاد
نظرات