محیط زیست کشور ما بسیار شکننده و آسیب پذیر است
عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست، در میزگرد خبری درباره محیط زیست و آینده پیش روی آن در کشور، اظهار کرد: سازمان محیط زیست دارای سه قسمت محیط زیست طبیعی، دریایی و انسانی است، با توجه به توسعه و افزایش جمعیت به ویژه جامعه مصرفی در کشور در وهله اول بزرگترین چالش ما در حوزه محیط زیست انسانی است.
وی افزود: مهمترین مشکل ما مربوط به حوزه جغرافیایی و قرار گرفتن در منطقه خشک است؛ متوسط بارش از ۲۵۰ میلیمتر در گذشته به ۲۰۵ میلیمتر در ۵ سال گذشته رسیده و کشور ما بیشتر از متوسط جهانی گرم شده و بیش از ۲۵۰۰ میلیمتر تبخیر داریم که با وجود این آمار از بارش و تبخیر مشخص می شود که مشکل بزرگی دامن گیر کشور شده است.
رئیس سازمان محیط زیست با بیان اینکه مسئله و دغدغه اصلی محیط زیست کشور کمبود آب و در مرحله بعد مصرف بالای انرژی در قیاس با تولید است، گفت: کمیته سازگاری با کم آبی در بهمن ماه در دولت تشکیل شد که آئین نامه هایی در این کمیته وضع شده که مصرف آب کشور ساماندهی شود.
کلانتری بیان کرد: عمده تالاب های ما در انتهای حوضه های آبریز هستند، در نتیجه زمانی که رودخانه ها خشک می شوند هیچ آبی به این تالاب ها نمی رسد، در همین راستا به دنبال این امر هستیم که بخش کشاورزی مصرف آب را کاهش بدهد زیرا تقریبا ۸۰ درصد آب کشور در این بخش صرف می شود.
وی با اشاره به اینکه بر اساس اصول بین المللی هیچ کشوری نباید بیش از ۴۰ درصد از آب های تجدیدپذیرش را مصرف کند که این عدد در ایران بالای ۱۰۰ درصد است، ادامه داد: در حال حاضر ۸۶ میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر و بالای ۹۵ میلیارد متر مکعب مصرف داریم، در حالی که نباید بیش از ۴۰ درصد مصرف داشته باشیم زیرا باقی مانده این میزان حق محیط زیست است.
این مقام مسئول تصریح کرد: ریزگردها در کشور ما ناشی از رفتار ۴۰ سال گذشته ما با طبیعت بوده است، به عنوان مثال با سدسازی بر روی رودخانه ها اگرچه از سیلاب جلوگیری می کنیم اما حق آبه ای را که سیل به طبیعت می دهد را از آن دریغ می کنیم در نتیجه تمام آب ها پشت سدها مهار و برای مصرف ذخیره می شود.
کلانتری در ادامه این بحث و در خصوص گرد وغبار خوزستان گفت: برنامه های نادرست سدسازی در خوزستان موجب شد آبی که سالی دو بار در دشت خوزستان پخش می شد و این دشت را به ارتفاع حداقل ۵ سانت سیراب می کرد از بین برود. این امر موجب بهم پیوستگی خاک و مقاومت آن در مقابل باد می شد و همچنین این آب موجب سبزشدن علف های بیابانی می شد که این عوامل می توانست در عدم بروز گرد وغبار در شرایط کنونی موثر باشد.
رئیس سازمان محیط زیست با بیان اینکه گردوغبارها ریشه در کم آبی و بد آبی دارند، اظهار کرد: در ابتدای انقلاب نظر بر این بود که تولید گندم اهمیت استراتژیک دارد و تمام مراتع را زیر شیب های ۵۰ درصد شخم زدیم که امروز همین امر برای ما معضل ایجاد کرده و جنگل های زاگرس قربانی این موضوع شده و این جنگل ها گرفتار فرسایش خاک شده اند و در حال حاضر صدها هزار جنگل خشکیده داریم که آماده آتش سوزی هستند.
وی توضیح داد: در قانون بودجه سال ۹۷، ۱,۳ میلیارد دلار از بودجه صندوق توسعه در لایحه دولت به مجلس برای پسماندهای کشور با اولویت دو استان شمالی کشور تقدیم شد که متاسفانه این میزان بودجه در مجلس حذف و به بخش دیگری داده شد و تقریبا تمام برنامه های دولت در این خصوص متوقف شد.
این مقام مسئول بیان کرد: زباله های موجود در شمال کشور در حال نابود کردن محیط زیست این منطقه است و شیرابه های پسماندهای عمومی رودخانه ها تقریبا زندگی آبزیان را در این حوزه از بین برده اند که اگر این مشکل برطرف نشود محیط زیست شمال کشور به دلیل وجود آب و رطوبت به سمت نابودی می رود.
کلانتری در ادامه گفت: در جهان بیش از ۲۰۰ میلیون هکتار و به ازای هر شهروند در حدود ۱۳۰ تا ۱۴۰ کیلو محصولات تراریخته تولید می شود و بیش از ۲۵ سال از تولید تراریخته ها در جهان می گذرد، اما هنوز حتی یک مقاله مستند علیه محصولات تراریخته ارائه نشده است.
رئیس سازمان محیط زیست افزود: نکته جالب اینجاست که در کشور ما تحقیق در خصوص تراریخته ها را ممنوع کرده اند، در حالی که ما در سال ۱۰ میلیون تن مواد تراریخته وارد کشور می کنیم. در این راستا، ۱۰۰ درصد سویا و ۸۰ درصد ذرت و ۹۰ درصد روغن نباتی وارداتی تراریخته هستند.
وی اظهار کرد: محصول ارگانیک را در جایی می توان تولید کرد که حداقل ۳ تا ۴ درصد مواد آلی در خاک موجود باشد که مواد آلی موجود در خاک های کشور ما متوسط کمتر از نیم درصد است و اگر بخواهیم در کشور محصولات ارگانیک کشت کنیم واردات مواد غذایی به جای ۴۰ درصد باید به ۹۰ درصد برسد.
این مقام مسئول در خصوص اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با آتش سوزی تالاب هورالعظیم توضیح داد: تالاب هورالعظیم در بخش ایران دارای آب است که در این خصوص نگرانی ما کمتر است، اما تمام تلاش ما در ارگان های مختلف برای مهار آتش سوزی در عراق است که ما در حد محدودی می توانیم از این امر جلوگیری کنیم.
کلانتری تصریح کرد: متوسط در ۱۵ سال گذشته تا ۴ سال پیش سالیانه ۴۰ سانتی متر عمق دریاچه ارومیه کاهش پیدا کرده و بیش از ۸۰ درصد آن خشک شده است، اما علی رغم خشکسالی هایی در چندسال اخیر در حال حاضر ارتفاع آب این دریاچه ۳ سانتی متر بیشتر از ۴ سال گذشته است.
رئیس سازمان محیط زیست در خصوص انتقال آب به دریاچه ارومیه گفت: دربررسی های اولیه معتقد بودیم که آب دریاچه باید از خود این حوضه تامین شود که در این راستا در خصوص کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب کشاورزی تصمیم گیری شد که تاکنون ۲۴ درصد این مصرف کاهش یافته است و توان احیای دریاچه با این موضوع وجود دارد.
وی در پایان تاکید کرد: محیط زیست کشور ما بسیار شکننده و آسیب پذیر است و همچنین در حوزه مصرف انرژی در کشور نیز عملکرد ما مناسب نیست و در واقع در حوزه محیط زیست انسانی باید تلاش بیشتری داشته باشیم تا این موضوع را کنترل کنیم.
لینک اصل خبر در سایت سازمان حفاظت محیط زیستوی افزود: مهمترین مشکل ما مربوط به حوزه جغرافیایی و قرار گرفتن در منطقه خشک است؛ متوسط بارش از ۲۵۰ میلیمتر در گذشته به ۲۰۵ میلیمتر در ۵ سال گذشته رسیده و کشور ما بیشتر از متوسط جهانی گرم شده و بیش از ۲۵۰۰ میلیمتر تبخیر داریم که با وجود این آمار از بارش و تبخیر مشخص می شود که مشکل بزرگی دامن گیر کشور شده است.
رئیس سازمان محیط زیست با بیان اینکه مسئله و دغدغه اصلی محیط زیست کشور کمبود آب و در مرحله بعد مصرف بالای انرژی در قیاس با تولید است، گفت: کمیته سازگاری با کم آبی در بهمن ماه در دولت تشکیل شد که آئین نامه هایی در این کمیته وضع شده که مصرف آب کشور ساماندهی شود.
کلانتری بیان کرد: عمده تالاب های ما در انتهای حوضه های آبریز هستند، در نتیجه زمانی که رودخانه ها خشک می شوند هیچ آبی به این تالاب ها نمی رسد، در همین راستا به دنبال این امر هستیم که بخش کشاورزی مصرف آب را کاهش بدهد زیرا تقریبا ۸۰ درصد آب کشور در این بخش صرف می شود.
وی با اشاره به اینکه بر اساس اصول بین المللی هیچ کشوری نباید بیش از ۴۰ درصد از آب های تجدیدپذیرش را مصرف کند که این عدد در ایران بالای ۱۰۰ درصد است، ادامه داد: در حال حاضر ۸۶ میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر و بالای ۹۵ میلیارد متر مکعب مصرف داریم، در حالی که نباید بیش از ۴۰ درصد مصرف داشته باشیم زیرا باقی مانده این میزان حق محیط زیست است.
این مقام مسئول تصریح کرد: ریزگردها در کشور ما ناشی از رفتار ۴۰ سال گذشته ما با طبیعت بوده است، به عنوان مثال با سدسازی بر روی رودخانه ها اگرچه از سیلاب جلوگیری می کنیم اما حق آبه ای را که سیل به طبیعت می دهد را از آن دریغ می کنیم در نتیجه تمام آب ها پشت سدها مهار و برای مصرف ذخیره می شود.
کلانتری در ادامه این بحث و در خصوص گرد وغبار خوزستان گفت: برنامه های نادرست سدسازی در خوزستان موجب شد آبی که سالی دو بار در دشت خوزستان پخش می شد و این دشت را به ارتفاع حداقل ۵ سانت سیراب می کرد از بین برود. این امر موجب بهم پیوستگی خاک و مقاومت آن در مقابل باد می شد و همچنین این آب موجب سبزشدن علف های بیابانی می شد که این عوامل می توانست در عدم بروز گرد وغبار در شرایط کنونی موثر باشد.
رئیس سازمان محیط زیست با بیان اینکه گردوغبارها ریشه در کم آبی و بد آبی دارند، اظهار کرد: در ابتدای انقلاب نظر بر این بود که تولید گندم اهمیت استراتژیک دارد و تمام مراتع را زیر شیب های ۵۰ درصد شخم زدیم که امروز همین امر برای ما معضل ایجاد کرده و جنگل های زاگرس قربانی این موضوع شده و این جنگل ها گرفتار فرسایش خاک شده اند و در حال حاضر صدها هزار جنگل خشکیده داریم که آماده آتش سوزی هستند.
وی توضیح داد: در قانون بودجه سال ۹۷، ۱,۳ میلیارد دلار از بودجه صندوق توسعه در لایحه دولت به مجلس برای پسماندهای کشور با اولویت دو استان شمالی کشور تقدیم شد که متاسفانه این میزان بودجه در مجلس حذف و به بخش دیگری داده شد و تقریبا تمام برنامه های دولت در این خصوص متوقف شد.
این مقام مسئول بیان کرد: زباله های موجود در شمال کشور در حال نابود کردن محیط زیست این منطقه است و شیرابه های پسماندهای عمومی رودخانه ها تقریبا زندگی آبزیان را در این حوزه از بین برده اند که اگر این مشکل برطرف نشود محیط زیست شمال کشور به دلیل وجود آب و رطوبت به سمت نابودی می رود.
کلانتری در ادامه گفت: در جهان بیش از ۲۰۰ میلیون هکتار و به ازای هر شهروند در حدود ۱۳۰ تا ۱۴۰ کیلو محصولات تراریخته تولید می شود و بیش از ۲۵ سال از تولید تراریخته ها در جهان می گذرد، اما هنوز حتی یک مقاله مستند علیه محصولات تراریخته ارائه نشده است.
رئیس سازمان محیط زیست افزود: نکته جالب اینجاست که در کشور ما تحقیق در خصوص تراریخته ها را ممنوع کرده اند، در حالی که ما در سال ۱۰ میلیون تن مواد تراریخته وارد کشور می کنیم. در این راستا، ۱۰۰ درصد سویا و ۸۰ درصد ذرت و ۹۰ درصد روغن نباتی وارداتی تراریخته هستند.
وی اظهار کرد: محصول ارگانیک را در جایی می توان تولید کرد که حداقل ۳ تا ۴ درصد مواد آلی در خاک موجود باشد که مواد آلی موجود در خاک های کشور ما متوسط کمتر از نیم درصد است و اگر بخواهیم در کشور محصولات ارگانیک کشت کنیم واردات مواد غذایی به جای ۴۰ درصد باید به ۹۰ درصد برسد.
این مقام مسئول در خصوص اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با آتش سوزی تالاب هورالعظیم توضیح داد: تالاب هورالعظیم در بخش ایران دارای آب است که در این خصوص نگرانی ما کمتر است، اما تمام تلاش ما در ارگان های مختلف برای مهار آتش سوزی در عراق است که ما در حد محدودی می توانیم از این امر جلوگیری کنیم.
کلانتری تصریح کرد: متوسط در ۱۵ سال گذشته تا ۴ سال پیش سالیانه ۴۰ سانتی متر عمق دریاچه ارومیه کاهش پیدا کرده و بیش از ۸۰ درصد آن خشک شده است، اما علی رغم خشکسالی هایی در چندسال اخیر در حال حاضر ارتفاع آب این دریاچه ۳ سانتی متر بیشتر از ۴ سال گذشته است.
رئیس سازمان محیط زیست در خصوص انتقال آب به دریاچه ارومیه گفت: دربررسی های اولیه معتقد بودیم که آب دریاچه باید از خود این حوضه تامین شود که در این راستا در خصوص کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب کشاورزی تصمیم گیری شد که تاکنون ۲۴ درصد این مصرف کاهش یافته است و توان احیای دریاچه با این موضوع وجود دارد.
وی در پایان تاکید کرد: محیط زیست کشور ما بسیار شکننده و آسیب پذیر است و همچنین در حوزه مصرف انرژی در کشور نیز عملکرد ما مناسب نیست و در واقع در حوزه محیط زیست انسانی باید تلاش بیشتری داشته باشیم تا این موضوع را کنترل کنیم.
نظرات