صدور مجوز بهره‌برداری «شورابه ید» گلستان در سال ۱۳۹۵/ گاف رسانه‌ای مدعی دلسوز محیط زیست

• سه شنبه 10 مهر 1397
• 0 نظر

صدور مجوز بهره‌برداری «شورابه ید» گلستان در سال ۱۳۹۵/ گاف رسانه‌ای مدعی دلسوز محیط زیست

به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، ۱۵ شهریورماه جاری یک پایگاه خبری و تحلیلی مطلبی را منتشر و در آن مطلب، نگارنده ادعاهای متعددی را مبنی بر آلوده بودن پساب‌های کارخانه استحصال ید کریستال در استان گلستان (کانسار خزر) به مواد رادیواکتیو و خطرساز برای مردم منطقه و محیط زیست، اعطای مجوز شبانه به راه‌اندازی فاز دوم استحضال ید کریستال با عنوان «شورابه ید» و موارد دیگر را مطرح کرد.

پس از انتشار این گزارش ناگهان بازتاب‌های متعدد و تعجب برانگیزی از سوی یکی از شبکه‌های تلویزیونی، پیگیری‌ها از طریق شبکه‌های رادیویی سراسری دیده و شنیده شد و این تعجب اصحاب رسانه از آنجایی است که چگونه یک برنامه تلویزیونی در شبکه‌ای سراسری به گزارش یک پایگاه خبری و تحلیلی استناد و به آن بال و پر می‌دهد، بی آنکه حتی تحقیق میدانی را از عمکارانش در مرکز گلستان داشته و یا تحریریه برنامه صحت موضوع را از مسوولان استانی جویا شود.

نکته بعدی تعجب و نگرانی از آنجایی برجسته شد که مجری این برنامه تلویزیونی مدعی شد اطلاعات تخصصی راجع به همه امور ندارد و برای ارائه نظر کارشناسی، مسائل را از کارشناسان و متخصصات از جمله نگارنده این مطلب پیگیری می‌کند.

تحقیقات خبرنگار ما نشان داد فردی که این مطلب را به تحریر درآورده در دوره فعالیت مدیرکل سابق حفاظت محیط زیست استان گلستان مشاور رسانه‌ای این مدیر بوده است.

اما به هر ترتیب قلمی به نگارش درآمده و ادعاهایی بسیار بزرگ درباره پروژه‌ای پراهمیت در استان گلستان مطرح شده و حتی اگر بخشی از آن مورد تائید باشد نیازمند رسیدگی و توجه جدی است.

براساس مستندات موجود از گذشته تا به امروز درباره کارخانه ید «کانسارخزر گلستان» و به خصوص فاز دوم استحصال ید کریستال با عنوان شرکت «شورابه ید» ذکر چند نکته می‌تواند برخی مسائل را شفاف کند.

براساس نامه شماره ۱۱۷۸ مورخ ۲۲ اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۷ در زمان مدیریت وقت آقای «ساسان علی‌نژاد» بازگشت به نامه شماره ۲۴۵۲۷ مورخ هفتم آذرماه سال ۱۳۸۶ خطاب به ریاست سازمان صنابع و معادن استان گلستان، پروانه بهره‌برداری شرکت کانسار خزر در زمینه تولید ید مشروط به رعایت هفت بند صادر شد.

کنترل پساب به صورت آنلاین، عدم هرگونه اقدامی که منجر به برهم خوردن تعادل و توازن طبیعی تالاب‌اینچه گردد، رفع آلودگی پساب خروجی و به استاندارد رسانیدن آن به نحوی که خروجی فاضلاب در حد استانداردهای مورد عمل سازمان حفاظت محیط زیست تصفیه شود بخشی از این شروط بوده است.

نکته مهم و ضروری در مطلب منتشر شده این است که نگارنده به آلودگی‌های زیست محیطی پساب خروجی این کارخانه اشاره کرده و مدعی شده این پساب‌ها آلودگی رادیواکتیو دارد.

اگر این ادعا درست است، پس تمامی مدیران مرتبط در حوزه حفاظت محیط زیست گلستان و صنعت، معدن و تجارت فعلی از سال‌های ۱۳۸۷ به بعد به دلیل عدم نظارت کافی و کنترل استاندارهای لازم در خروجی پساب این کارخانه مقصر بوده و مکلف به پاسخگویی هستند.

چه بسا نگارنده مطلب در این پایگاه خبری و تحلیلی در زمان مدیرکل سابق حفاظت محیط زیست استان گلستان به عنوان مشاور رسانه‌ای فعال بوده و چرا در آن زمان چنین انتقاد و نگرانی برای مجموعه وجود نداشته است.

براساس مجوز بهره‌برداری صادر شده و براساس وظایف ذاتی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان گلستان، کارشناسان، مدیران و مسوولان مرتبط با بررسی فعالیت واحدهای دارای آلایندگی موظف هستند به طور جدی و بدون مماشات با واحدهای صنعتی دارای آلایندگی‌های زیست محیطی برخورد کرده و در صورت وجود تخلف و یا خطر ضمن تذکر و پیگیری برای رفع خطر، موضوع را به مراجع بالاتر و دستگاه‌های نظارتی اطلاع داده تا در صورت عدم تمکین واحد بهره‌بردار از تذکرات و هشدارهای کارشناسان زیست محیطی و دستگاه مربوطه نسبت به برخوردهای قضایی و قانونی اقدام کنند.

در سال ۱۳۹۵، نامه‌ای از سوی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان گلستان به مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست ارسال شد و در بخشی از این نامه درباره پایش تصفیه خانه شهرک‌ها، نواحی صنعتی و فاضلاب شهری سوال پرسیده شده است.

در این نامه به رده بالاتر سازمانی درباره همین واحد مورد اشاره در مطلب نگارنده در پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد شده که تنها پارامترهای PH، کدورت،TSS، به عنوان پارامتر‌های هدف پیشنهاد شود.

در ادامه همین نامه آمده است، "ضمنا پیشنهاد می‌سازد آب واحد صنعتی مورد نظر از اعماق زمین استخراج می‌شود که دارای موادی ماننو آمونیوم و ... است، بالطبع در پساب خروجی آن، برخی پارامترها از حد مجاز بیشتر خواهد شد، در حالی که در فرآیند تولید و فرآوری، اینگونه مواد مصرف نمی‌شود و صاحب صنعت در ایجاد آن نقشی ندارد."

جناب مدیرکل وقت در سال ۱۳۹۵، چرا با وجود آنکه شما می‌دانستید موادی مانند آمونیوم در پساب خروجی کارخانه وجود دارد تا زمان اصلاح استاندارهای لازم از ادامه فعالیت واحد بهره‌بردار جلوگیری نکردید، در حالی که مدیرکل فعلی حفاظت محیط زیست استان گلستان براساس اظهاراتی که داشته و عملکرد وی نشان می‌دهد، تمامی فاکتورهای لازم با کمک همکاران وی در دیگر استان‌ها مورد پایش و آزمایش قرار گرفته است.

چرا مشاور رسانه‌ای مدیر در آن زمان قلم منتقدانه خود درباره این کارخانه را به حرکت در نیاورده و اقدام به نگارش مطلب نکرده است.

براساس مستندات موجود در تحریریه خبرگزاری فارس گلستان و ادعای صحیح مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان گلستان، از زمان حضور این مدیر در استان گلستان موضوع پساب‌های کارخانه کانسار خزر گلستان در پیگیری‌های مستمر و جدی این اداره‌کل قرار داشته و مستندات مکاتبات رسمی این اداره‌کل با سازمان انرژی اتمی مبنی بر اعلام نظرات کارشناسی برای پرتوزا بودن یا نبودن پساب‌های کارخانه با سازمان انرژی اتمی ایران موجود است.

در راستای رفع برخی نواقص در پساب‌های تولیدی توسط این کارخانه و ایمن‌سازی بیشتر از وضع موجود، سازمان انرژی اتمی الزامات و توصیه‌هایی را برای شرکت مربوطه در نظر گرفته و قراردادی بین شرکت کانسار خزر و شرکت پسمانداری صنعت هسته‌ای ایران منعقد شد که مستندات این اظهار در تحریریه خبرگزاری فارس گلستان موجود است.

در بخشی از مطلب نگارنده درباره استفاده یا عدم استفاده از اسید سولفوریک برای مواد ته‌نشینی استخر تصفیه این کارخانه مالبی عنوان شد که لازم به ذکر است، در نامه شماره ۱۲۴۹۹۰ مورخ ۱۷ مردادماه سال جاری دفتر حفاظت در برابر اشعه مرکز نظام ایمنی هسته‌ای سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به نامه مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان اعلام کرد استفاده از اسیدسولفوریک برای ته‌نشینی بیشتر رادیوم در رسوبات به عنوان یکی از راهکارهای پیشنهادی، توصیه شده است نه الزام و در این راستا شرکت پسمانداری صنعت هسته‌ای به عنوان مشاور آن کارخانه در حال مطالعه و بررسی در خصوص انتخاب روش بهینه است.

نکته بسیار جالب و قابل توجه این است که نگارنده مطلب در پایگاه خبری و تحلیلی مورد نظر اعلام کرده که در حالی که مسئولان یک شرکت استحصال ید در استان گلستان، هنوز سیستم تصفیه فاضلاب خود را تکمیل نکرده و به توصیه‌های محیط زیست توجه نداشته است، خبر افتتاح فاز دوم استحضال ید کریستال با عنوان «شورابه ید» با ۳۰ میلیارد تومان وام اشتغالزایی در هفته دولت، بر روی پرتال سازمان صنعت، معدن،تجارت استان گلستان قرار گرفته است.

همچنین در بخش دیگری از این مطلب آمده است، خبرها حاکی است در یک جلسه شبانه که اخیرا در اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان تشکیل داده‌اند مجوز فاز دوم را بدون ضابطه و اجرا تعهدات از سوی مجری داده‌اند و حالا در سایت «سازمان صنعت،معدن و تجارت گلستان» اعلام کرده‌اند که افتتاحیه آن انجام خواهد شد و از آن‌جا که هیچیک از مسئولان این اداره کل، در اینباره پاسخی به خبرنگار اسکان نداده‌اند موضوع در هاله‌ای از ابهام فرو رفته است.

این اظهار نظر در شرایطی انجام شد که مجوز بهره‌برداری شرکت شورابه ید گلستان پیرو موافقت‌نامه شماره ۳۷۹۲ مورخ نهم آذرماه سال ۱۳۹۵ در زمان مسوولیت اسماعیل مهاجر به عنوان مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان با شماره ۴۶۷۴ مورخ سوم بهمن‌ماه سال ۱۳۹۵ صادر شده است و اعتبار آن از تاریخ صدور به مدت دو سال اعلام شده است.

براساس این گزارش و با توجه به مستندات موجود و اظهار نظر قطعی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان و نظارت رسمی سازمان انرژی اتمی درباره پساب‌های شرکت کانسار خزر، هیچگونه نگرانی از نظر پرتوزایی پساب‌های تولیدی وجود ندارد و نگارنده مطلب بدون آگاهی لازم با انتشار اطلاعات ناقص و غیرکارشناسی تنها مردم را نگران و رسانه‌ها را براساس وظیفه ذاتی خود نسبت به موضوعی در دست نظارت، حساس کرده است.