معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی شهرداری، چالش‌ها ، راهبردها
"برنامه محور" بودن یکی از موضوعاتی است که همواره برای رسیدن به توسعه باید مدنظر مسئولان قرار گیرد به‌خصوص اگر این عرصه، مدیریت شهری به‌عنوان حوزه‌ای گسترده، چالش‌برانگیز و البته آماده برای افتادن به ورطه روزمرگی باشد.
مدیریت منابع انسانی در ساختار شهرداری مبارکه، جایگاهی تخصصی دارد . در این ساختار، بستر مناسبی برای برنامه‌ریزی و بازتعریف فرآیندها، هم‌راستا با اهداف نظام سلامت اداری که همواره مورد تاکید و اهتمام شهردار محترم بوده ، فراهم آمده است . معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی در شرایط جدید با تکیه‌بر ظرفیت مدیریتی و توان کارشناسی کارشناسان خود برای ارتقاء کیفی ، افزایش بهره‌وری و تسهیل و تسریع فرآیندها و فعالیت‌های جاری ، گام‌های مفید علمی و عملی برداشته و در این میان ، توجه به حاکمیت ارزش‌های اسلامی ، کرامت و معیشت خادمان مردم در شهرداری را در اولویت همه برنامه‌ها قرارگرفته است.
اداره درآمد ، اداره توسعه منابع انسانی ، اداره مالی و ذی‌حسابی و اداره طرح ، برنامه‌وبودجه از زیرمجموعه‌های معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی شهرداری به شمار می‌آیند .برنامه‌ریزی در جهت تامین،بهسازی ،نگهداشت،به‌کارگیری و درنهایت توسعه نیروی انسانی بر اساس شایسته‌سالاری،شایسته گزینی و عدالت امری مهم و لاینفک دررسیدن به اهداف نهایی یک سازمان است و این مهم یکی از اهداف اصلی در مدیریت شهری مبارکه است.
در نگاه اولیه وظیفه معاونت این حوزه به‌عنوان جانشین شهردار صرفاً امضا مکاتبات و اسناد است که این نگاه اشتباه است . این معاونت علاوه بر نظارت بر حسن جریان کلیه امور در واحدهای تحت سرپرستی ؛ نظارت بر وصول درآمدها و برنامه‌ریزی برای افزایش درآمدهای پایدار و کاهش هزینه‌های شهرداری و سازمان‌های وابسته ، نظارت بر کلیه هزینه‌ها ، معاملات و اعتبارات مصرف‌شده و همچنین کلیه امور مربوط به عملیات مالی اداری و استخدامی شهرداری و سازمان‌های وابسته و اجرای دقیق آیین‌نامه‌ها و قوانین استخدامی کار و تامین اجتماعی ، نظارت بر حفظ دارائی‌ها و اموال شهرداری ،نظارت بر خرید املاک واقع در طرح‌های موردنظر شهرداری ، نظارت برگردش کار و مکاتبات اداری واحدهای شهرداری و اتخاذ تدابیر مناسب جهت بهبود روش‌های موجود و انجام سایر وظایف محوله طبق تفویض اختیار شهردار محترم و شورای محترم اسلامی شهر و ... را نیز عهده‌دار می‌باشد.
نیروی انسانی ، سرمایه اصلی شهرداری
ازنظر معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی شهرداری مبارکه، مهمترین دارایی هر سازمان، نیروی انسانی آن سازمان بوده و می‌توان گفت کیفیت و توانمندی نیروی انسانی از مهمترین عوامل پویایی هر سازمان و از اصلی‌ترین عوامل ایجاد مزیت رقابتی پایدار در آن سازمان‌هاست . نیروی انسانی آموزش‌دیده و توانمند، سازمان توانمند باقابلیت سازگاری و عملکرد بهتر در شرایط متغیر روزمره را به وجود آورده و کارکنان زمانی میتوانند به‌خوبی از عهده وظایف محوله برآیند که از مهارت، دانش و توانایی لازم برخوردار بوده و اهداف سازمان را به‌خوبی بشناسند.
لزوم ارتقای سطح آموزش و توانمندسازی نیروی انسانی شهرداری
باقری با تاکید بر لزوم توانمندسازی نیروی انسانی به‌صورت کاربردی تصریح کرد : یکی از موثرترین راه‌های ارتقاء مدیران و موفقیت در مدیریت شهری فرایند آموزش و توانمندسازی نیروی انسانی سازمان به‌صورت کاربردی است. اگر توجه به آموزش و استعدادیابی نیروی انسانی را جدی نگیریم، نیروی انسانی نیز در خدمت اهداف سازمانی نخواهند بود. نیروی انسانی به‌عنوان مهمترین عنصر در سیستم شهرداری باید به‌گونه‌ای رفتار کند تا حاصل زحماتش در شهر دیده شود و برای تحقق این مهم در حال حاضر برنامه‌ریزی جهت برگزاری دوره‌های آموزشی کاربردی که از اصلی‌ترین نیازهای شهرداری می‌باشد انجام پذیرفته و به‌زودی شاهد برگزاری این آموزش‌ها خواهیم بود . آموزش نوعی سرمایه‌گذاری است و مهارت که درواقع توانایی به‌کارگیری دانسته‌هاست، کلید موفقیت است.
شناسایی و خلق فرصت‌ها و استفاده از ظرفیت‌ها ، جایگزینی برای تعدیل نیرو
وی اذعان داشت که چارت نیروی انسانی شهرداری و سازمان‌های وابسته در مسیر پیش رو نیاز به احیاء دارد. در مجموعه مدیریت شهری بر این باور هستیم که باید بتوانیم با خلق فرصت‌ها و ظرفیت‌های جدید ، همچنین استفاده بهینه از ظرفیت‌ها و سرمایه انسانی موجود شهرداری در جایگاه‌های مختلف شغلی با اجبار تعدیل نیرو روبرو نشویم . بنابراین به نظر می‌رسد با توجه به مشکلات اقتصادی و بیکاری موجود در جامعه نباید تعدیل نیرو داشت بلکه باید به بهترین نحو از نیروها در جهت تحقق اهداف مدیریت شهری استفاده شود. امسال و در سال ۹۶ تعدادی از همکاران در مجموعه مدیریت شهری بازنشسته شدند که به‌جای جذب نیروی جایگزین،وظایف این افراد به سایر همکاران واگذار گردید . در مسیر غلبه بر مشکلات مختلفی که با آن مواجه هستیم بیش از نگاه به بیرون، به توانمندی‌های درونی شهرداری به‌ویژه همت و تلاش کلیه کارکنان شریف در بخش‌ها و سازمان‌های مختلف شهرداری امیدواریم تا بتوانیم با یاری هم، به سمت حل چالش‌های موجود حرکت کنیم .
تدوین بودجه با نگاه کارشناسی و علمی
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی در خصوص نحوه تدوین بودجه پیشنهادی سال ۱۳۹۷ شهرداری نیز گفت: برای اولین بار در شهرداری جهت تدوین بودجه از تمام مدیران و همکاران دعوت شد و بودجه پیشنهادی خود را ارائه و دفاع نمودند . بودجه پیشنهادی شهرداری با همکاری کلیه سطوح سازمانی، مدیران و کارشناسان طی جلسات کارشناسی متعدد به بحث و بررسی گذاشته‌شده و پس از ۵ ماه بررسی کارشناسی، تدوین و تقدیم شورای اسلامی شهر گردید .
باقری همچنین با اشاره به مهمترین سرفصل‌های بودجه اظهار کرد: تاکید بر تکمیل طرح‌ها و پروژه‌های نیمه‌تمام، بهره‌برداری ، بهسازی و ارتقاء ظرفیت‌های موجود، اجرای عدالت توزیعی در تخصیص امکانات و تجهیزات در سطح شهر و محلات مختلف،توجه ویژه به توسعه و تکمیل زیرساخت‌های شهری بالاخص حوزه فرهنگی، پروژه‌های حوزه حمل‌ونقل و ترافیک، بخشی از اولویت‌های این بودجه است . در تدوین این بودجه تمام تلاش خود را برای تقسیم عادلانه آن برای توسعه متوازن همه نقاط و محلات شهر بکار گرفته‌ایم .
نظام پیشنهادها کارکنان گامی موثر در صرفه‌جویی و تولید درآمد
معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی شهرداری یکی از مهمترین وظایف این معاونت را کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدهای پایدار برشمرد و گفت : با توجه به سیاست‌های دولت و لزوم خودکفایی شهرداری‌ها و وابسته نبودن شهرداری‌ها به منابع مالی دولت، مدیریت هزینه و ایجاد درآمد پایدار از اصلی‌ترین وظایف شهرداری‌ها می‌باشد. بر اساس این رویکرد، اهمیت و ضرورت پرداخت به کاهش هزینه و صرفه‌جویی در هزینه و همچنین حرکت در جهت قطع وابستگی درآمد شهرداری از چند ردیف درآمدهای خاص همچون صدور پروانه، فروش تراکم و ....، به سمت ایجاد درآمدهای پایدار واضح و آشکار است .
وی راه‌اندازی نظام پیشنهادها کارکنان شهرداری را یکی مهمترین گام‌های اقتصاد مقاومتی در شهرداری دانست و اظهار کرد : با راه‌اندازی نظام پیشنهادها کلیه کارکنان میتوانند پیشنهادات، ایدهها، ابتکارات و نظرات خود را در جهت رفع مشکلات و ارتقاء و بهبود فرآیندهای ارائه خدمات شهرداری، کاهش هزینه، صرفه‌جویی، افزایش درآمد و ... ارائه دهند. در حال حاضر این مهم توسط مکاتبات اداری در حال انجام است و انشاا... به زودی شاهد راه‌اندازی سیستم الکترونیک نظام پیشنهادات در شهرداری مبارکه خواهیم بود . با پیش‌بینی‌ها صورت گرفته این نظام محدود به نظرات کارکنان نیست بلکه با توجه به‌ضرورت مشارکت و همکاری مردم در امور شهر ، مدیریت شهری آماده پذیرش نظرات ، ایدهها و راهکارهای شهروندان عزیز نیز می‌باشد.
هوشمند سازی، مهمترین گزینه پیشِ رو به‌منظور بهینه‌سازی مدیریت شهری
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی از فن‌آوری اطلاعات به‌عنوان محور اصلی تحول و توسعه یادکرد و اظهار کرد: امروزه هوشمند سازی شهرها و ایجاد شهر الکترونیک به‌عنوان راهکار بی‌بدیل حل معضلات شهری موردتوجه شهر سازان و مدیران شهری واقع‌شده است . هم‌اکنون ارومیه، اصفهان، تبریز، تهران و مشهد به‌عنوان ۵ شهر هوشمند کشور شناخته می‌شوند. البته استفاده از فناوری اطلاعات و داشتن ابزارها و تجهیزات هوشمند تنها برای هوشمند سازی شهرها کافی نیست بلکه در قدم نخست باید برای رسیدن به این هدف شهروند هوشمند پرورش دهیم. مسلح شدن شهر به تجهیزات بدون آمادگی افراد آن جامعه برای استفاده از ابزارها و فناوری‌های نوین میسر نمی‌شود و لازم است شهروندان دانش و سواد لازم را برای استفاده از ابزارها و تجهیزات این شهر هوشمند داشته باشند. در کنار سواد شهروندان، فرهنگ استفاده از ابزارها و تجهیزات شهر هوشمند نیز موردنیاز است. باوجود مسائل و مشکلات عدیده مربوط به آلودگی هوا، آلودگی‌های صوتی، ترافیک، اتلاف انرژی و اهمیت زمان، لزوم بسترسازی و استفاده از خدمات الکترونیکی بسیار مهم می‌نماید.
لزوم ایجاد نشاط و انگیزه بیشتر در بین کارکنان
در شهرداری باید روحیه‌ای ایجاد شود که همه کارکنان خود را از یک خانواده بدانند و روحیه‌ای منسجم و بانشاط در ارائه خدمات به شهروندان داشته باشند . ایجاد انگیزش و نشاط در بین کارکنان امری ضروری است، به این منظور تقدیر از پرسنل نمونه را در برنامه کاری مدیریت شهری قرارداده ایم . نیروهای برتر مطابق با آیتم‌های خاص در زمان‌بندی‌های مشخص سنجش و انتخاب می‌شوند و از آنان تقدیر خواهد شد .با توجه به محدودیت‌های مالی شهرداری و با برنامه‌ریزی های صورت پذیرفته سعی شد با عقد تفاهم‌نامه‌هایی امکان استفاده کارکنان و خانواده‌های پرسنل از امکانات رفاهی ، تفریحی ، ورزشی و خدمات بهداشتی و درمان فراهم شود که بحمد ا... استقبال خوبی از سوی پرسنل و خانواده ها صورت گرفته است .
ارتقاء شغلی نیروهای شایسته
باقری با اشاره به اینکه تقویت روحیه اعتماد در میان کارمندان یکی از مهمترین عوامل ایجاد یکپارچگی، پویایی و تحرک در محیط کار به شمار می آید ، عنوان کرد: خدمت رسانی به شهروندان عزیز تلاش بسیار می خواهد، بنابراین نباید صرفا به ضعف ها نگاه کرد و باید در سایه همدلی به فکر پیشرفت و توسعه شهر بود که تحقق این موضوع فقط با همکاری بیش از پیش کارکنان شهرداری میسر خواهد شد . همکاری نزدیک کلیه کارکنان اعم از مدیر، کارمند و کارگر می تواند به بهبود هرچه بیشتر روند کارها کمک کند . در این راه تمام تلاش خود را بکار گرفته ایم تا روحیه همدلی همکاران را تقویت کنیم . به صورت دوره ای کارمندان ارزشیابی خواهند شد و عزیزانی که در خدمت به مردم تمام تلاش خود را بکار گرفته اند قطعا ارتقاء شغلی پیدا خواهند کرد .
ساماندهی نیروی انسانی ،هدف اصلی حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی
باقری با اشاره به آمار نیروهای مدیریت شهری عنوان کرد: ساماندهی منابع انسانی و رفع مشکلات کارکنان باید در اولویت برنامه ها قرار گیرد . نهاد مردمی همچون شهرداری که بیشترین ارتباط کاری با شهروندان را دارد باید از منابع انسانی متخصص و باتجربه در جهت ایجاد تعامل بیشتر و سازنده‌تر با مردم برخوردار باشد . خوشبختانه از لحاظ نیروی انسانی غنی هستیم ولی بلحاظ نیروی تخصصی در حد مطلوبی نیستیم . در حال حاضر هدف اصلی حوزه معاونت توسعه مدیریت و منابع، ساماندهی کمی و کیفی نیروهای انسانی موجود است. در گام اول با تکمیل و بررسی بانک اطلاعاتی پرسنل، تخصص ها و پتانسیل های پرسنل شناسایی شده و نسبت به بکارگیری افراد در حوزه تخصصی خدمت اقدام شد، و انتصابات و تغییر پست های سازمانی نیز باتوجه به شایستگی و تخصص افراد انجام پذیرفت. یکی از برنامه های اصلی در راستای شکسته شدن سنت غلط گردش مدیران مشخص در پست های مدیریتی ،استفاده از ظرفیت جوانان بومی شاغل، در پست های مدیریتی بود. سعی شد که جوانان شایسته ای که در حوزه های خدمتی خود شایستگی خود را ثابت نمودند بر مبنای عدالت و شایسته سالاری انتخاب و منصوب شوند .
تدوین سند برنامه پنج ساله راهبردی-عملیاتی شهر و شهرداری
وی نیاز به یک نقشه راه ، را بیش از هر چیز برای حرکت در مسیر پیشرفت ضروری دانست و افزود : یکی از مباحث کلیدی این بود که برنامه راهبردی خود را بر مبنای چشم انداز ۲۰ ساله تدوین کنیم. برنامه های راهبردی توسعه شهری، پاسخی به نیاز مدیریت شهری در مورد تدوین برنامه ای فراگیر است به گونه ای که بتواند در کنار برنامه های توسعه شهری متداول در ایران، مانند برنامه جامع-تفصیلی که اغلب ناظر بر ساماندهی کالبدی-فضایی شهر است و سایر برنامه هایی که با هدف رفع بخشی از مسائل روزمره شهر مورد استفاده قرار می گیرند، در چارچوبی علمی به آینده محتمل توسعه شهر به شکلی هدفمند و با اتکا به مشارکت همه بهره وران بپردازد.
باقری پیش بینی منابع مالی ، درآمدهای شهرداری و پرهیز از آرمان‌گرایی از ویژگی های ممتاز این دستورالعمل دانست و اظهار کرد : از دیگر ویژگی ها می توان به تهیه سند راهبردی توسعه شهر به صورت فرابخشی و ترسیم آینده شهر و اتصال رهنمودها و پیشنهادهای راهبردی اسناد توسعه شهری به نظام بودجه‌ریزی سالانه شهرداری از طریق تعریف پروژه‌های سرمایه‌ای و فعالیت‌های مستمر به تفکیک سال‌های برنامه، در برنامه عملیاتی میان مدت و تعیین محل تامین اعتبار آنها اشاره کرد.برای تدوین اصولی و کاربردی این سند تصمیم بر این است که از خرد جمعی (نظارت نمایندگان ادوار مردم شهرستان در مجلس شورای اسلامی ، چهره های علمی ، نخبگان ، جوانان ، معتمدین و... ) نهایت استفاده انجام شود تا این سند به گونه ای عملیاتی و اجرایی تنظیم شود .
اختلاف دو تا سه برابری حقوق میان کارمندان شهرداری ها و سایر دستگاه ها
باقری با بیان اینکه توازن حقوقی بین کارکنان شهرداری برقرار نیست، گفت: سلامت محیط اداری یکی از مهمترین دغدغه مدیران است چراکه در سایه سلامت و صداقت می‌توان بهترین و شایسته‌ترین خدمات را به شهروندان ارائه کرد . در حال حاضر حتی بین مدیران و کارکنان شهرداری‌های مختلف کشور و نیز شهرداری ها نسبت به سایر دستگاه های اجرایی تفاوت های بسیاری در میزان حقوق دریافتی وجود دارد . یکی از دغدغه های شهرداری های کشور اجرای طرح نظام هماهنگ سازی حقوق است که با اجرای این طرح اختلاف چشمگیر حقوق کارمندان شهرداری نسبت به کارمندان سایر دستگاه ها،انشاا... حل خواهد شد . البته باز شدن این گره به دست دولت محترم است . جلساتی با حضور نماینده محترمه مردم شریف شهرستان مبارکه در مجلس شورای اسلامی برگزار و پیشنهاداتی ارائه شد که جای دارد از سرکار خانم مهندس سعیدی بخاطر پیگیری این موضوع تقدیر و تشکر کنم.
معاون شهردار شفافیت در میزان حقوق مدیران را ضروری عنوان کرد و افزود : گاهی شائبه پرداخت حقوق های بالا در سیستم مدیریت شهری در اذهان ایجاد میشود که باید بگویم پرداخت حقوق در شهرداری مبارکه بسیار شفاف بوده و توسط متولیان مربوطه نظارت لازم در پرداخت ها صورت می پذیرد.
لزوم خلاقیت شهرداری ها در تامین هزینه های شهر
معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی خلاقیت را یکی از اصلی ترین ارکان تامین درآمد عنوان کرد و گفت : طرح های درآمدزا و یافتن راه حلهایی برای ایجاد درآمدهای پایدار در تامین هزینه ها باید به گونه ای پیش برود که نیازی نباشد برای هر پروژه ای مستقیماً از جیب مردم و به افزایش عوارض مراجعه کرد. و این امر با تنوع بخشیدن به درآمدهای شهری میسر است. شهرداری باید از ساده ترین و عامیانه ترین راه تامین هزینه های شهر، یعنی گرفتن عوارض از مردم فاصله بگیرد و به سراغ عرصه های خلاقانه تری برود. با روش‌های درآمدی نظیر احداث مجتمعهای تفریحی و توریستی ،احداث نیروگاه های تجدیدپذیر و پاک مانند نیروگاه های خورشیدی ،استفاده هر چه بیشتر از ارگ تاریخی نهچیر بعنوان پتانسیل جذب گردشگر شهر مبارکه و توسعه صنعت گردشگری در شهر، احداث کارخانجات تولید مصالح شن و ماسه و قطعات بتنی، تولید انبوه انواع نهال، گل و گیاه و گیاهان گلخانهای و فروش آنها، اجرای طرح تفکیک زبالههای شهری از مبداء، با مشارکت بخش خصوصی و سرمایه گذاران داخلی و خارجی و ... می‌توان بخشی از مشکلات را مرتفع ساخت .
میز خدمت ،راه‌اندازی واحد پاسخگویی به شکایات
شهرداری مبارکه به منظور ارائه خدمات موثر به مردم و همچنین تکریم ارباب رجوع اقدام به استقرار میز خدمت در این نهاد نمود.در این فرایند که با تدوین شیوه نامه و تنظیم رئوس وظایف صورت گرفت، شهروندان میتوانند جهت تسریع در روند رسیدگی به مسائل و مشکلات خود به متصدی میز خدمت مراجعه کرده و از راهنمایی های لازم برای حل مشکلات خود بهره‌مند شوند . راهنمایی مراجعین در بدو ورود به اداره ، ارائه مشاوره به مراجعین از نحوه دریافت خدمات ، تسهیل و تسریع در انجام امور ، بالا بردن راندمان کار ، ارائه خدمات مطلوب و با کیفیت ، جلوگیری از اتلاف وقت مراجعین و در نتیجه احیای حقوق عامه مردم از مزایای راه‌اندازی میز خدمت است.
لینک اصل خبر در سایت شهرداری مبارکه
نظرات