سازمان نظام مهندسی ساختمان ، براساس قانون نظام مهندسی و كنترل ساختمان مصوب سال 1374 به منظور تامین مشاركت هر چه وسیع تر مهندسان در انتظام امور حرفه ای خود و تحقق اهداف قانون مذكور تاسیس شده است .

 این سازمان دارای واحدهای استانی است و سازمان هر استان از نظرحقوقی دارای شخصیت مستقل است . اركان سازمان عبارت است از سازمان استان ها ، هیات عمومی ، شورای مركز ، رئیس سازمان و شورای انتظامی .

برای تشكیل سازمان استان وجود حداقل 50 نفر داوطلب عضویت از بین مهندسان حوزه آن استان كه دارای مدرك مهندسی در رشته های اصلی مهندسی شامل معماری ، عمران ، تاسیسات مكانیكی ، تاسیسات برقی ، شهر سازی ، نقشه برداری و ترافیك باشند ، ضروری است . در حال حاضر كلیه استانهای كشور دارای سازمان هستند . اهم وظایف و اختیارات هیأت مدیره سازمان استان كه در واقع مهم ترین بخش وظایف سازمان استان محسوب می شود بشرح زیر است :

برنامه ریزی در جهت تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش های اسلامی در معماری و شهرسازی .
برنامه ریزی به منظور رشد و اعتلای حرفه های مهندسی ساختمان و مشاغل مربوط به آن .
ارتقای دانش فنی و كیفیت كار شاغلان در بخش های ساختمان و شهرسازی از طریق ایجاد پایگاه های علمی ، فنی ، آموزش و انتشارات .
همكاری با مراجع مسؤول در امر كنترل ساختمان از قبیل اجرای دقیق و صحیح مقررات ملی ساختمان و ضوابط طرح های جامع تفصیلی وهادی در شهرها توسط اعضای سازمان حسب درخواست .
نظارت بر حسن انجام خدمات مهندسی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی در طرح ها و فعالیت های غیردولتی در حوزه استان و تعقیب متخلفان از طریقمراجع قانونی ذیصلاح .
مشاركت در امر ارزشیابی و تعیین صلاحیت و ظرفیت اشتغال به كار شاغلان در امور فنی مربوط به فعالیت های حوزه های مشمول این قانون .
دفاع از حقوق اجتماعی و حیثیت حرفه ای اعضا و تشویق و حمایت از فعالیت های با ارزش و برگزاری مسابقات حرفه ای و تخصصی و معرفی طرح های ارزشمند
تنظیم روابط بین صاحبان حرفه های مهندسی ساختمان و كارفرمایان و كمك به مراجع مسؤول در بخش ساختمان و شهر سازی در زمینه ارجاع مناسب كارها به صاحبان صلاحیت و جلوگیری از مداخله اشخاص فاقد صلاحیت در امور فنی .
كمك به ترویج اصول صحیح مهندسی و معماری و همكاری با وزارت مسكن و شهرسازی در زمینه تدوین ، اجرا و كنترل مقررات ملی ساختمان و استانداردها و معیارها.
كمك به ارتقای كیفیت طرح های ساختمانی ، عمرانی و شهرسازی در محدوده استان و ارائه گزارش بر حسب درخواست ، شركت در كمیسیون ها و شوراهای تصمیم گیری در مورد اینگونه طرح ها و همكاری با وزارت مسكن و شهرسازی و شهرداری ها در زمینه كنترل ساختمان و اجرای طرح های یاد شده ، با استفاده از خدمات اعضای سازمان استان .
ارائه خدمات كارشناسی فنی به مراجع قضایی و قبول داوری در اختلافاتی كه دارای ماهیت فنی است .
همكاری با مراجعه استان در هنگام بروز انواع سوانح و بلایای طبیعی .
تائید ترازنامه سازمان و ارائه آن به مجمع عمومی .
معرفی نماینده هیات مدیره سازمان استان برای عضویت در كمیسیون های حل اختلاف مالیاتی در رسیدگی و تشخیص مالیات فنی و مهندسی اعضای سازمان .
تهیه و تنظیم مبانی قیمت گذاری خدمات مهندسی در استان و پیشنهاد به وزارت مسكن و شهرسازی .
سایر مواردی كه در آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی و كنترل ساختمان تعیین شده است .